Wprowadzenie do ustawy o CIT definicji kosztów bezpośrednich miało zamknąć dotychczasowe dyskusje na temat rozróżnienia kosztów pośrednich i bezpośrednich (art. 15 ust. 4c – 4e [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link]). Niemal od razu pojawiły się jednak trudności z interpretacją nowych przepisów.

[srodtytul]Tak jak w księgach[/srodtytul]

Przede wszystkim wątpliwości budzi, co należy rozumieć przez zwrot „dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano)” np. w wypadku takich wydatków, jak remonty.

[b]W najnowszych interpretacjach władz skarbowych przeważa stanowisko, że to ustawowe sformułowanie trzeba rozumieć w ten sposób, iż koszt podatkowy z tytułu remontu należy rozpoznać w sposób analogiczny do jego traktowania księgowego (uwzględniając pełne ujęcie księgowe takich kosztów, zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości)[/b]. Dotyczy to również sytuacji, gdy podatnik wybrał dokonywanie rozliczeń zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości (MSR).

Taki pogląd wyrażony został m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych wydawanych w imieniu ministra finansów: [b]Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 10 lipca 2009 r., ITPB3/423-224/09/PS, z 13 lutego 2009 r.,ITPB3/423-722/08/PS, z 4 maja 2009 r., ITPB3/ 423-140/09/ PS, Izby Skarbowej w Warszawie z 20 kwietnia 2009 r., IPPB3/423-71/09-2/EŻ, oraz Izby Skarbowej w Katowicach z 2 marca 2009 r., IBPBI/2/423-1171/08/MS.[/b]

[srodtytul]Czy trzeba amortyzować[/srodtytul]

Abstrahując od tego, jaki faktycznie cel przyświecał ustawodawcy, można wskazać istotne argumenty przemawiające przeciwko takiemu podejściu.

Przykładowo, zgodnie z MSR 16, wybrane wydatki remontowe podlegają swoistej amortyzacji (tak samo jak środki trwałe). Powstaje zatem pytanie, jak w takim wypadku rozpoznawać koszty podatkowe remontów (które dla celów księgowych traktowane są jako środki trwałe), skoro przepisy podatkowe nie przewidują amortyzacji tego typu wydatków.

[srodtytul]Co z zasadą istotności[/srodtytul]

Należy również zwrócić uwagę na przewidzianą w przepisach rachunkowych zasadę istotności, która przewiduje rozliczanie kosztów w czasie, zawsze gdy stanowią one kwotę istotną dla podatnika.

Stanowisko organów podatkowych może prowadzić do tego, że określony wydatek remontowy dla jednego podatnika będzie kosztem podatkowym jednorazowo (z uwagi na rozmiar działalności tego podatnika), podczas gdy u innego będzie rozliczany w czasie, zgodnie z obowiązującymi zasadami bilansowymi. Dodatkowo na ogół taki sposób rozliczenia byłby najbardziej niekorzystny dla mniejszych podatników, a preferowałby podatników dużych (o wyższym progu istotności).

W przypadku dwóch podatników rozliczających dla celów bilansowych koszty remontów według innych zasad (ustawy o rachunkowości i MSR) dochodziłoby do nierównego określenia ich sytuacji podatkowej – tylko z uwagi na przyjęte zasady ustalania wyniku finansowego. Mogłoby to również prowadzić do prób nadużyć podatkowych, np. w zależności od sytuacji podatkowej przedsiębiorcy zmienialiby politykę rachunkową w celu osiągnięcia korzystniejszych rozwiązań podatkowych.

[srodtytul]Rozstrzygnie sąd[/srodtytul]

Z tych względów wykładnia przyjęta przez organy podatkowe budzi wątpliwości. Wydaje się, że odesłanie w ustawie o CIT do przepisów rachunkowych miało w tym wypadku wyłącznie charakter doprecyzowujący, a nie konstytuujący nowe obowiązki podatkowe.

Niestety, ponieważ regulacje ustawy o CIT są zbyt świeże, nie można się w tym wypadku odwołać się do orzecznictwa sądów administracyjnych.

Podatnikom przyjdzie więc jeszcze poczekać na rozstrzygnięcie tej kwestii.

[i]Autor jest doradcą podatkowym w KPMG Tax M. Michna sp.k. (biuro we Wrocławiu)[/i]