Kluczową sprawą w procesie budowlanym jest plan zagospodarowania przestrzennego. Bardzo często zdarza się, że planu dla danego terenu brak i wówczas, by rozpocząć budowę, konieczna jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Od 24 września 2023 r. zmieniły się zasady regulujące proces ustalania warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, a gminy zobowiązano do uchwalenia planów ogólnych i ich wprowadzenia do 1 stycznia 2026 r. Celem zmian — według założeń prawodawcy — było przyspieszenie procesu inwestycyjnego. Ale nowe regulacje mogą także sprawiać problemy w praktyce w tzw. okresie przejściowym, czyli do czasu, gdy zaczną obowiązywać plany zagospodarowania przestrzennego.
Zmian w przepisach dotyczących inwestycji budowlanych, z którymi każdy inwestor powinien się zapoznać, jest znacznie więcej. Omawiamy je poniżej. Wskazujemy także na problemy, jakie mogą pojawić się na poszczególnych etapach takiej inwestycji. Mogą one dotyczyć każdej budowy, ale również szczególnych inwestycji, np.: zlokalizowanych w pobliżu zabytku, realizowanych przez deweloperów, realizowanych na podstawie umowy o zamówienie publiczne oraz korzystających z unijnego dofinansowania.