Starszy pracownik za czas choroby inaczej wynagradzany niż młodszy

Wobec starszych pracowników szef ma inne obowiązki przy regulowaniu świadczeń chorobowych niż w stosunku do młodszych osób na etacie. Aby pomóc wyjaśnić te różnice i przepisy, odpowiadamy na pytania czytelników.

Kiedy ten wiek

- Jaka jest różnica w okresie wypłaty wynagrodzenia chorobowego dla 50-latka i młodszego etatowca?

Zgodnie z art. 92 § 1 pkt 1 k.p. wynagrodzenie chorobowe pracodawcy wypłacają przez pierwsze 33 dni niezdolności do pracy spowodowanej chorobą lub odosobnieniem podwładnego w związku z chorobą zakaźną.

Zasiłek chorobowy zaś przysługuje od 34. dnia tej niezdolności do obowiązków służbowych. U tych, którzy ukończyli 50. rok życia, wynagrodzenie chorobowe firma reguluje przez pierwsze 14 dni choroby. Wypłata wynagrodzenia przez krótszy, tj. 14-dniowy okres, dotyczy niezdolności do zadań przypadających po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50. rok życia.

Przykład

W styczniu pani Maria ukończyła 50 lat. Od 15 maja do 27 czerwca przebywała na zwolnieniu lekarskim. To jej pierwsza choroba w tym roku kalendarzowym.

Ponieważ 50. rok życia pani Maria ukończyła w bieżącym roku, a nie w roku kalendarzowym poprzedzającym powstanie niezdolności do pracy, to przysługuje jej wynagrodzenie chorobowe za pierwsze 33 dni, a od 34. dnia zasiłek chorobowy.

Dopiero w 2014 r. w razie zdrowotnych niedomagań pracownicy pracodawca będzie wypłacał wynagrodzenie chorobowe tylko przez 14 dni.

Podczas hospitalizacji

- W jakiej wysokości należy wypłacać wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek przebywającemu w szpitalu, jeżeli w ubiegłym roku ukończył 50 lat?

Wynagrodzenie za czas choroby wypłaca się w wysokości nie niższej niż 80 proc. wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru, także za okres pobytu w szpitalu. Wyższe wynagrodzenie chorobowe przysługuje jedynie wtedy, gdy tak stanowią przepisy płacowe u pracodawcy lub zachodzą okoliczności uprawniające do wynagrodzenia chorobowego w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru. Przykładowo chodzi o wypadek w drodze do lub z pracy lub chorobę przypadającą w okresie ciąży.

Zasiłek chorobowy wynosi 80 proc. podstawy wymiaru, a za okres pobytu w szpitalu wypłaca się go w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru. Przy czym temu, kto ukończył co najmniej 50 lat w roku poprzedzającym niezdolność do pracy, zasiłek chorobowy za pobyt w szpitalu przypadający od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym wypłaca się w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru. Poza sytuacjami, w których zasiłek przysługuje w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru, również za czas pobytu w szpitalu.

Chodzi o przypadki, gdy niezdolność do pracy została spowodowana np. wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy albo pracownik przechodzi badania lekarskie przewidziane dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów (oraz zabieg pobrania komórek, tkanek i narządów).

Przykład

Pracownik w wieku 55 lat choruje od 16 lipca do 20 sierpnia br. (36 dni). Cały okres zwolnienia lekarskiego przypada na pobyt w szpitalu. Z racji choroby pracownik ma prawo:

- od 16 do 29 lipca br. (14 dni) do wynagrodzenia chorobowego w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru,

- od 30 lipca do 17 sierpnia br. (19 dni) do zasiłku chorobowego w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru (od 15 do 33 dnia choroby w roku kalendarzowym przypadającej na pobyt w szpitalu),

- od 18 do 20 sierpnia br. (3 dni) do zasiłku chorobowego w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru (niezdolność do pracy po upływie 33. dnia choroby trwającej w roku kalendarzowym przypadającej na pobyt w szpitalu).

Ciągłe niedomagania

- 57-letnia pracownica przedkładała krótkotrwałe zwolnienia lekarskie na następujące okresy: od 9 do 13 stycznia (5 dni), od 6 do 9 lutego (4 dni), od 4 do 17 kwietnia (14 dni), od 2 do 25 maja (24 dni). W ostatnim zwolnieniu 20 dni przypadało na szpital. Czy aby ustalić jej wyższą wysokość zasiłku chorobowego za pobyt w lecznicy, niezdolność do pracy musi trwać nieprzerwanie?

Nie.

Okres wynagrodzenia chorobowego ustala się, sumując poszczególne okresy niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, bez względu na to, jak długo trwały przerwy występujące między tymi okresami. Natomiast wyższy zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru przysługuje maksymalnie przez 19 dni, nie dłużej niż do 33. dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym. Dlatego ta pracownica zachowuje prawo do:

- wynagrodzenia chorobowego od 9 do 13 stycznia (5 dni), od 6 do 9 lutego (4 dni), od 4 do 8 kwietnia (5 dni), łącznie za 14 dni w roku kalendarzowym, w wysokości co najmniej 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku,

- zasiłku chorobowego od 9 do 17 kwietnia (9 dni) w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru,

- zasiłku chorobowego od 2 do 11 maja (10 dni) w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru (od 15 do 33 dnia choroby w roku kalendarzowym przypadającej na pobyt w szpitalu),

- zasiłku chorobowego od 12 do 21 maja (10 dni) w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku za okres pobytu w szpitalu,

- zasiłku chorobowego od 22 do 25 maja (4 dni) w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru.

Gdy zdarzył się wypadek

- W styczniu 51-letni pracownik wykorzystał 10 dni wynagrodzenia chorobowego. Od 8 kwietnia do 17 maja był chory w wyniku wypadku przy pracy. Przedstawił zwolnienie lekarskie w związku z pobytem w szpitalu od 29 maja do 6 czerwca. Czy należy uznać, że wykorzystał okres od 15 do 33 dni niezdolności do pracy z wypłatą wypadkowego chorobowego, i wypłacić zasiłek chorobowy za pobyt w szpitalu na ogólnych zasadach?

Pracownik nie utracił prawa do wyższego zasiłku chorobowego za czas pobytu w szpitalu. Przy ustalaniu okresu od 15 do 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, za który zasiłek chorobowy sięga 80 proc. podstawy wymiaru, nie należy bowiem uwzględniać okresu niezdolności do pracy z powodu choroby wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, za który zasiłek chorobowy wynosi 100-proc. .

Etatowiec zachował prawo do wynagrodzenia chorobowego w wysokości co najmniej 80 proc. podstawy wymiaru za 14 dni w roku kalendarzowym, tj. za 10 dni stycznia oraz od 29 maja do 1 czerwca (4 dni), oraz zasiłku chorobowego co najmniej 80 proc. podstawy wymiaru od 2 do 6 czerwca (5 dni).

Po kontroli ZUS

- Jak ustalić okres do wypłaty wyższego zasiłku chorobowego za pobyt w szpitalu pracownikowi, który ukończył 50 lat, jeżeli utracił prawo do zasiłku chorobowego po przeprowadzonej kontroli wykorzystania zwolnienia lekarskiego?

Przy ustalaniu okresu od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, za który przysługuje wyższy zasiłek chorobowy w związku z pobytem w szpitalu, należy uwzględniać okresy orzeczonej niezdolności do pracy, za które pracownik:

- otrzymał wynagrodzenie za czas choroby z art. 92 k.p.,

- otrzymał zasiłek chorobowy,

- nie ma prawa do wynagrodzenia za czas choroby lub zasiłku chorobowego z powodu:

– odsunięcia od pracy z po- wodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej, jeżeli nie podjął proponowanej mu przez pracodawcę innej pracy nie- zabronionej takim osobom,

– niezdolności do pracy spowodowanej w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez ubezpieczonego, stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu,

– niezdolności do pracy spowodowanej nadużyciem alkoholu,

– wykonywania pracy za- robkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy lub wykorzystywaniem zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem,

– przedłożenia sfałszowanego zaświadczenia lekarskiego.

Przykład

Z powodu choroby 56-letni pracownik był niezdolny do pracy od 7 do 28 lutego br. (22 dni). Kolejne zwolnienie przedłożył od 1 do 7 marca i od 8 do 22 maja (w całości przypada ono na pobyt w szpitalu). 5 marca została przeprowadzona kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego. Wskutek niej pracownika pozbawiono prawa do zasiłku chorobowego od 1 do 7 marca. Okres ten uwzględnia się przy ustalaniu okresu, za który etatowiec ma prawo do zasiłku chorobowego w wyższej wysokości wskutek pobytu w szpitalu. Przysługuje mu odpowiednio:

- wynagrodzenie chorobowe od 7 do 20 lutego (14 dni),

- zasiłek chorobowy od 21 do 28 lutego (8 dni) w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku,

- od 1 do 7 marca (7 dni) zasiłek chorobowy nie przysługuje, gdyż zwolnienie lekarskie wykorzystywał niezgodnie z jego celem – okres ten należy wliczyć do tego, za który przysługuje wyższe wynagrodzenie w związku z pobytem w szpitalu,

- zasiłek chorobowy od 8 do 11 maja (4 dni) w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku za pobyt w szpitalu,

- zasiłek chorobowy od 12 do 22 maja (11 dni) w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku za pobyt w szpitalu.

Podstawa prawna:

art. 11, art. 12, art. 14–17 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.)

art. 92 k.p. ustawa z 26 czerwca 1974 r. (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)