Osoba uprawniona do renty z tzw. ogólnego stanu zdrowia (na podstawie ustawy emerytalnej) może zgłosić wniosek o rentę wypadkową przysługującą na podstawie ustawy z  30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm.).

W takim przypadku ZUS nie może jednak obliczyć na nowo podstawy wymiaru drugiej renty, stosując do jej ustalenia aktualną kwotę bazową. Do obliczenia wysokości drugiego świadczenia przyjmuje więc odpowiednio zwaloryzowaną podstawę wymiaru poprzedniej renty.

Wzrosła baza, więcej pieniędzy

Sytuację rencisty może jednak polepszyć praca po przyznaniu pierwszego świadczenia. Jeśli podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym co najmniej przez 30 miesięcy po przyznaniu dotychczas pobieranej renty, to tzw. część socjalną drugiego świadczenia ZUS ustala od nowej kwoty bazowej (obowiązującej w dniu jego przyznania).

Nie było zmiany

Z przywileju obliczenia części socjalnej renty od nowej kwoty bazowej nie mogą jednak skorzystać osoby, którym ZUS, w związku z wydaniem nowego orzeczenia przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską:

- ustalił prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres lub

- przywrócił to prawo w maksymalnym terminie 18 miesięcy od jego ustania.

W takim przypadku ZUS uznaje, że jest to nadal ta sama renta, i nie oblicza na nowo świadczenia.

Przykład

ZUS przyznał pani Marii rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w 2008 r.

Do ustalenia podstawy jej wymiaru kobieta wskazała najkorzystniejsze zarobki z lat 1998 – 2007. Mimo przyznania renty nie zrezygnowała z pracy. W lutym 2012 r. uległa wypadkowi w pracy. Na początku marca br. zgłosiła wniosek o przyznanie z tego tytułu renty wypadkowej.

Lekarz orzecznik ZUS stwierdził u pani Marii całkowitą niezdolność do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy, dzięki czemu uzyskała prawo do wnioskowanego świadczenia. ZUS nie mógł jednak na nowo obliczyć podstawy wymiaru tej renty.

W związku z tym przyjął odpowiednio zwaloryzowaną podstawę wymiaru renty „z ogólnego stanu zdrowia”. Ponieważ pani Maria była objęta ubezpieczeniami co najmniej 30 miesięcy po przyznaniu pierwszej renty, część socjalną renty wypadkowej ZUS obliczył od nowej kwoty bazowej obowiązującej od 1 marca 2012 r. (2974,69 zł).

Przykład

Pani Hanna od 1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2010 r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W tym czasie cały czas była zatrudniona i podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Prawo do renty utraciła z końcem 2010 r., gdyż lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że jest zdolna do pracy. W październiku 2011 r. ponownie zgłosiła wniosek o rentę. Tym razem uznano, że jest częściowo niezdolna do pracy, i przywrócono jej prawo do renty.

Mimo że uprawniona podlegała ubezpieczeniom po przyznaniu renty w 2006 r. przez wymagane 30 miesięcy, ZUS nie mógł ustalić części socjalnej od nowej kwoty bazowej. Nie przyznał bowiem nowego świadczenia, a jedynie przywrócił prawo do poprzednio pobieranego.