Pracodawca musi jak najszybciej zgłosić do ubezpieczeń pracownika młodocianego na druku ZUS ZUA. Ma na to siedem dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń. Właściwym kodem tytułu ubezpieczenia jest 01 20 X X (pracownik młodociany).

[srodtytul]Jaka podstawa[/srodtytul]

Składki na ubezpieczenia społeczne młodocianego finansowane są na ogólnych zasadach, tzn.:

- składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe finansują z własnych środków, w równych częściach, pracownik i pracodawca,

- składkę na ubezpieczenie chorobowe finansuje w całości, z własnych środków, sam pracownik,

- składkę na ubezpieczenie wypadkowe finansuje w całości, z własnych środków, pracodawca.

[srodtytul]Określ pensję…[/srodtytul]

[b]Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników młodocianych stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.[/b] Nie wszystko jednak się w nim uwzględnia. Nie wchodzą bowiem w jego skład m.in.:

- wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

- zasiłki,

- rodzaje przychodów wyszczególnionych w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Pracownika młodocianego obowiązują więc te same reguły co pozostałych zatrudnionych. Z jednym jednak wyjątkiem. Dla tej grupy osób ustalono dolną granicę wysokości pensji. Zależy ona od tego, który rok uczą się zawodu, i wynosi odpowiednio nie mniej niż:

- 4 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w pierwszym roku nauki,

- 5 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w drugim roku nauki oraz

- 6 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w trzecim roku nauki.

Zawsze oczywiście pracodawca może uznać, że zapłaci takiej osobie więcej. Musi to określić wówczas w umowie o pracę w celu przygotowania zawodowego.

[ramka][b]Przykład[/b]

Młodociany, który uczył się drugi rok zawodu, nie został promowany do następnej klasy. W takim przypadku jego minimalne wynagrodzenie powinno być dostosowane do roku nauki, który powtarza. A zatem znów trzeba mu wypłacać 5 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a nie 6 proc., jak miałoby to miejsce, gdyby zaczynał trzeci rok nauki w kolejnej klasie.

Dotyczy to również sytuacji, gdy młodociany zaliczył program zajęć praktycznych, ale nie zaliczył nauczania teoretycznego, a to dlatego, że powtarza zarówno program nauczania teoretycznego, jak i zajęć praktycznych.[/ramka]

[srodtytul]… oraz składki zdrowotne[/srodtytul]

Oprócz składek na ubezpieczenia społeczne do pracujących uczniów należy stosować przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tych osób. Warto jednak pamiętać o tym, że nie stosuje się wyłączenia wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną. Ponadto pomniejsza się tę podstawę o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe potrąconych przez pracodawcę ze środków pracownika młodocianego.

Może się zdarzyć, że obliczona przez pracodawcę składka na ubezpieczenie zdrowotne pracownika młodocianego jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy.[b] W takiej sytuacji składkę obliczoną za poszczególne miesiące trzeba obniżyć do wysokości tej zaliczki[/b].

Koniecznie trzeba wtedy przekazać do centrali Narodowego Funduszu Zdrowia w formie elektronicznej zestawienie składek na ubezpieczenie zdrowotne pobranych z uwzględnieniem obniżenia, zawierające informację o wysokości tych składek.

[srodtytul]Złóż się na fundusz[/srodtytul]

Za pracownika młodocianego trzeba też opłacić składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Dotyczy to tego pracodawcy, który jest objęty działaniem ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Składkę tę pracodawca ustala od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Nie ma jednak obowiązku opłacania składki na Fundusz Pracy – chyba że młodociany otrzymuje pensję na poziomie co najmniej minimalnego wynagrodzenia. A to dlatego, że wspomnianą daninę opłaca się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynoszących w przeliczeniu na miesiąc co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, a w przypadku pracowników w pierwszym roku pracy – 80 proc. minimalnego wynagrodzenia.

[ramka][b]Ważne [/b]

Płatnik rozliczający składki za nie więcej niż pięć osób może przekazywać zestawienia w formie dokumentu pisemnego według ustalonego przez NFZ wzoru.

Program do przekazywania zestawień w formie elektronicznej jest dostępny na stronie internetowej NFZ ([link=http://www.nfz.gov.pl]www.nfz.gov.pl[/link]). Dostępny jest tam również wzór zestawienia przekazywanego w formie pisemnej.[/ramka]

[ramka][b]Uwaga [/b]

Składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu. Za pracownika młodocianego składki ZUS jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu pracownika i odprowadza pracodawca.[/ramka]