Składkę rentową w części należnej od ubezpieczonych zredukowała z 6,5 do 3,5 proc. nowela kilku ustaw, w tym o systemie ubezpieczeń społecznych, z15 czerwca bieżącego roku (DzU nr 115, poz. 791). Niższą składkę potrącamy już z wynagrodzeń pracowników wypłaconych począwszy od 1 lipca.

Decyduje więc moment, kiedy zatrudniony dostał przychód do ręki lub do dyspozycji (data wpływu na jego konto). Jeśli nastąpiło to po 30 czerwca, odliczamy w sumie15,71 proc. z pensji tytułem składek na ubezpieczenia społeczne.

Spółka zgodnie z obowiązującymi w niej przepisami płacowymi wypłaca pensje do końca miesiąca za dany miesiąc, np. za czerwiec do końca czerwca. Pracodawca wysłał przelew z wynagrodzeniem pana Jana zatrudnionego na etacie w sobotę, 30 czerwca. Pieniądze dotarły jednak na konto pana Jana dopiero w poniedziałek, 2 lipca. Otrzymał on przychód do dyspozycji w chwili zasilenia jego rachunku, czyli 2 lipca. Firma powinna zatem potrącić z niego już 15,71 proc. z racji składek.

Szczególną czujność powinny zachować firmy, które według swoich regulacji płacowych wypłacają pobory do 10 dnia następnego miesiąca, czyli np. za czerwiec do10 lipca. Równie dobrze mogłyby więc wypłacić pobory za czerwiec pod koniec tego miesiąca. Powinny dopilnować chwili, kiedy pieniądze faktycznie trafiły do zatrudnionego. To samo dotyczy przedsiębiorców, którzy dokonują wypłat części załogi (np. robotnikom) do końca czerwca, a administracji -na początku lipca.

Większe problemy sprawi jednak ustalanie po zmianach podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego i świadczeń z ubezpieczenia chorobowego dla tych pracowników, którzy wezmą zwolnienie lekarskie lub urodzą w sierpniu lub później. Nie tak łatwo przyjdzie obliczyć podstawę wymiaru przysługujących im wówczas zasiłków. Zasadniczo stanowi ją przeciętna pensja z wynagrodzeń wypłaconych podwładnemu za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc choroby, pomniejszonych o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane z jego środków. Przed zmianami nie było problemu, bo od średniej odejmowaliśmy składki w wysokości 18,71 proc., w tym 9,76 proc. emerytalnej, 6,5 proc. rentowych oraz 2,45 proc. chorobowej. Niższe składki w wysokości 15,71 proc. (9,76 proc. emerytalnej, 3,5 proc. rentowych oraz2,45 proc. chorobowej) odliczamy natomiast z przychodów wypłaconych od1 lipca, nawet jeśli należą się za czerwiec czy okresy wcześniejsze.

Pani Ewa zarabia pensję zasadniczą 3500 zł. Załóżmy, że zachoruje w sierpniu. Należne jej wynagrodzenie chorobowe ustalamy według zarobków, jakie pracodawca wypłacił jej od 1 sierpnia ubiegłego roku do końca tegorocznego lipca. Firma na ogół wypłaca pobory 7 dnia następnego miesiąca. Do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego wchodzą kwoty:

- po 2845,15 zł za każdy miesiąc w okresie od sierpnia poprzedniego roku do maja br. (3500 zł - 18,71 proc.),

- po 2950,15 zł za tegoroczny czerwiec i lipiec (3500 zł - 15,71 proc.); z poborów czerwcowych wypłaconych w lipcu potrącamy już niższe składki.

Pan Zbyszek dostaje 2700 zł płacy zasadniczej w stałej stawce miesięcznej oraz premie miesięczne w wysokości 20 proc. tej pierwszej. W świetle układu zbiorowego obowiązującego w spółce premie są proporcjonalnie obniżane za czas pobierania zasiłków. Firma płaci pensje zasadnicze do 28 dnia miesiąca za dany miesiąc, a premie 10 dnia następnego miesiąca. Załóżmy, że pan Zbyszek weźmie we wrześniu pięć dni zwolnienia lekarskiego z powodu choroby dziecka. Do podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego wejdą kwoty wskazane w tabelce.

Poz zmianach trzeba zatem analizować odrębnie wynagrodzenie za każdy miesiąc. Może się również zdarzyć, że z niektórych poborów zadany miesiąc trzeba będzie odjąć jeszcze wyższe składki (18,71 proc.), a z innych - już obniżone, czyli 15,71 proc. (patrz przykład 3).

Podstawa wymiaru świadczeń chorobowych dla zatrudnionych na pełnym etacie nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia pomniejszonego o składki pokrywane ze środków ubezpieczonego (czyli do końca czerwca br. o 18,71 proc.). Od 1 lipca redukujemy ją o 15,71 proc. Znaczy to, że podstawa wymiaru zasiłku (wynagrodzenia) chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego przysługującego za okres od lipca br. nie może być niższa od: ¦ 631,16zł -dla osoby w pierwszym roku płacy {(939 zł x 80 proc.) -15,71 proc.}, ¦ 788,95 zł - dla osoby z dłuższym stażem (936zł - 15,71 proc.). Dotyczy to zarówno niezdolności do pracy powstałej po30 czerwca, jak i wcześniej, i trwającej nieprzerwanie po 1 lipca br.

W środę napiszemy o problemach z ustalaniem podstawy wymiaru zasiłków dla ubezpieczonych niebędących pracownikami.