Rz: Czy członek rady nadzorczej ma szansę na zasiłek chorobowy lub macierzyński?
Nie. Członkowie rad nadzorczych nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. Jeśli kobieta, która pełni tę funkcję, zajdzie w ciążę, to nie ma co liczyć na świadczenia z tytułu choroby ani macierzyństwa. Brak ubezpieczenia chorobowego oznacza, że nadzorca nie dostanie ani zasiłku chorobowego, gdy będzie chory, ani zasiłku macierzyńskiego, gdy urodzi dziecko. W przypadku członków rad nadzorczych ustawodawca nie przewidział nawet opcjonalnego przystąpienia do chorobowego.
Czy podobnie jest ze świadczeniami wypadkowymi? Skoro nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu, nie dostaną nic z tytułu urazu doznanego w czasie pełnienia funkcji?
Oczywiście. Jeśli na dane ubezpieczenie nie jest odprowadzana składka, nie ma co liczyć na świadczenie. W przypadku nieszczęśliwego zdarzenia, które można by zakwalifikować jako wypadek przy pracy, ubezpieczony nie dostanie ani zasiłku z ubezpieczenia wypadkowego, ani odszkodowania za wypadek.
Jeśli sprawujący funkcję będzie obowiązkowo objęty ubezpieczeniami z innego, wcześniejszego tytułu, czy uchroni go to przed składkami z racji pełnienia funkcji?
Nie. Każdy członek rady nadzorczej, który otrzymuje wynagrodzenie, obowiązkowo jest objęty ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi. Bez znaczenia jest, czy ma jakiś inny tytuł do ubezpieczeń. Od składek nie wywiną się także emeryci i renciści, którzy sprawują taką funkcję odpłatnie. A osoba sprawująca funkcję w kilku firmach musi się liczyć z tym, że z każdej pensji zostaną jej potrącone składki.
Kto jest objęty tylko ubezpieczeniem zdrowotnym, a kiedy trzeba płacić wyłącznie składki społeczne?
Samo ubezpieczenie zdrowotne jest dla osób, które mają miejsce zamieszkania w Polsce, a z tytułu pełnionej funkcji nie otrzymują wynagrodzenia. Gdy członek rady nadzorczej pracuje odpłatnie i nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, objęty jest wyłącznie ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi.
Czy to oznacza, że jeśli członek rady nadzorczej pełni funkcję nieodpłatnie i nie mieszka w Polsce, nie jest objęty żadnym ubezpieczeniem?
Tak. Taka osoba nie spełnia do tego warunków. Nie trzeba więc jej ani zgłaszać do ZUS, ani opłacać za nią składek.
Co stanowi podstawę wymiaru składek za nadzorców?
Jest to przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jaki członek rady nadzorczej otrzyma z tytułu pełnionej funkcji. Trzeba przy tym pamiętać, że część elementów płacy może być ze składek zwolniona. Stosować tu będzie trzeba zwolnienia składkowe wynikające z przepisów rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek (DzU nr 161, poz. 1106 zm.). Członkowie rad nadzorczych dołączyli bowiem do kręgu osób, do których mają zastosowanie ulgi składkowe (zob. DzU z 2014 r., poz. 1967). Oznacza to, że od stycznia 2015 r. wolne od obciążeń na ZUS są m.in. należności związane z podróżą służbową członka rady nadzorczej.
—rozmawiała Anna Abramowska
