Niektóre osoby mogą jednak liczyć na świadczenie już od pierwszego dnia zatrudnienia. Wśród uprzywilejowanych są m.in. absolwenci szkół wyższych, jeśli przystąpią do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia nauki. Zgodnie z art. 167 ust. 2 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo ?o szkolnictwie wyższym (DzU nr 164, poz. 1365 ze zm.) za dzień ukończenia większości kierunków studiów przyjmuje się datę złożenia egzaminu dyplomowego. Jedynie w przypadku kierunku:

- ?lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii – jest to data złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu,

- ?farmacji – będzie to dzień zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki.

Przykład

Firma przyjęła na umowę-zlecenie absolwenta szkoły wyższej, ?który przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego ?w momencie podpisywania kontraktu, tj. dwa miesiące po ukończeniu nauki. Rozchorował się w pierwszym miesiącu pracy. ?Nie minął więc okres wyczekiwania. Ponieważ przystąpił do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia zakończenia studiów, ma prawo do zasiłku chorobowego bez okresu wyczekiwania. Nie ma tu znaczenia, czy ubezpieczenie chorobowe ma obowiązkowy czy dobrowolny charakter.

Niska wypłata

Podstawę zasiłku chorobowego zleceniobiorcy stanowi przychód za 12 miesięcy poprzedzających ten, w którym powstała niezdolność do pracy.

Zgodnie z art. 49 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby ?i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 154 ze zm.; dalej ustawa zasiłkowa), jeśli zleceniobiorca zachoruje w pierwszym miesiącu ubezpieczenia chorobowego, za podstawę zasiłkową przyjmuje się przychód określony w umowie przypadający na pierwszy miesiąc kalendarzowy ubezpieczenia, po odliczeniu 13,71 proc.

Przykład

Firma zawarła umowę-zlecenie z absolwentem szkoły wyższej ?na pięć miesięcy, od 1 czerwca do 31 października 2014 r., ?z miesięcznym zarobkiem 2000 zł. W maju osoba ta pracowała ?na pół etatu w innej firmie. Zleceniobiorca podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Na okres od 9 do 13 czerwca ubezpieczony przedstawił zwolnienie lekarskie. ?Ponieważ przychód z tytułu wykonywanej umowy określony został kwotowo, niezdolność do pracy powstała w pierwszym miesiącu ubezpieczenia, a okres ubezpieczenia rozpoczął się w ciągu 30 dni od ustania poprzedniego, należy uzupełnić podstawę zasiłkową. Za czas wykonywania zlecenia w czerwcu zleceniobiorca otrzyma 1666,67 zł, jednak do podstawy zasiłku zostanie przyjęta kwota 2000 zł pomniejszona o 13,71 proc.

Od brutto do netto

Zasiłki chorobowe zleceniobiorców stanowią przychody ?z innych źródeł. Sposób wyliczenia zaliczki na podatek dochodowy od należności uzyskanych przez osobę zatrudnioną na podstawie umowy-zlecenia określa art. 41 updof. Nie daje jednak płatnikowi prawa do poboru zaliczki na podatek od przychodów uzyskanych przez zleceniobiorcę z innych źródeł.

Dlatego zleceniodawca, wypłacając zasiłek chorobowy zleceniobiorcy, nie pobiera zaliczki. Ma jednak obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C do końca lutego następnego roku podatkowego. Wykazuje w niej zasiłki wypłacone zleceniobiorcy w poprzednim roku (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 24 marca 2010 r., IPPB2/415-781/09-4/MK).

Przykład

Firma zawarła umowę-zlecenie z osobą fizyczną na okres ?od 1 lutego 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. Zleceniobiorca wyraził ?chęć podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu ?od pierwszego dnia wykonywania umowy. W czerwcu przedstawił zwolnienie lekarskie na siedem dni. Wynagradzany jest stałą stawką miesięczną w wysokości 1500 zł. Ponieważ zleceniobiorca przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od pierwszego dnia wykonywania zlecenia, do podstawy zasiłkowej przyjęto wynagrodzenie uzyskane za okres od lutego do maja, pomniejszone ?o 13,71 proc.:

6000 zł – (6000 zł x 13,71 proc.) = 5177,40 zł

5177,40 zł : 4 = 1294,35 zł

(1294,35 zł x 80 proc.) : 30 = 34,52 zł

34,52 zł x 7 =241,64 zł,

czyli za tę niedyspozycję na rachunek bankowy zleceniobiorcy powinna wpłynąć kwota 241,64 zł.

Do końca lutego 2015 r. zleceniodawca wystawi powyższemu zleceniobiorcy dwa PIT-y: PIT-11 za przychody z tytułu wykonanego zlecenia osiągnięte w okresie luty–grudzień oraz PIT-8C na kwotę wypłaconego zasiłku. Jak do tej pory 241,64 zł.

Przykład

Zleceniodawca z powyższego przykładu przez pomyłkę pomniejszył kwotę wypłaconego zasiłku o koszty uzyskania przychodu i zaliczkę na podatek dochodowy. Jak powinien wystawić informację roczną ?o przychodach? Zleceniodawca nadal do końca lutego 2015 r. musi wystawić PIT-11 i PIT-8C. Z tym że w PIT-11 uwzględni dodatkowo zaliczkę pobraną od wypłaconego zasiłku (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 24 marca 2010 r., IPPB2/415-781/09-4/MK).

—Justyna Zdrojkowska?, specjalista ds. kadr i płac