Kiedy przedsiębiorca traci prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ?od preferencyjnej podstawy

Tak uznał ZUS oddział w Lublinie w decyzji 381 z 11 kwietnia 2014 r. (WPI/200000/43/?381/2014).

Przedsiębiorca prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą wystąpił ?do ZUS z wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy ?o swobodzie działalności gospodarczej. ?W przedstawionym stanie faktycznym wskazał, że do końca stycznia 2014 r. ?był zatrudniony w piekarni na podstawie umowy o pracę jako zastępca kierownika. Piekarnia działa na podstawie wpisu ?do ewidencji działalności gospodarczej. Od początku lutego 2014 r. wnioskodawca prowadzi własną działalność gospodarczą, której główne PKD to „Produkcja pieczywa, produkcja świeżych wyrobów ciastkarskich i ciastek" (10.71.Z).

Przedsiębiorca rozwiązał za porozumieniem stron umowę o pracę z piekarnią, dla której pracował. Następnie, ?w zakresie nowo utworzonej działalności gospodarczej wynajął od byłego pracodawcy lokal, wziął w leasing urządzenia oraz podpisał z nim umowę współpracy na dostarczanie swoich wyrobów. ?Na skutek tych działań były pracodawca wnioskodawcy stał się jednym, ale nie jedynym z klientów wnioskodawcy.

W związku z takim stanem faktycznym, przedsiębiorca powziął wątpliwość, ?czy przysługuje mu prawo do opłacania składek w preferencyjnej wysokości ?na mocy art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

We wniosku przedsiębiorca wskazał, że w tej sytuacji uważa, że przysługuje mu prawo do opłacania składek w preferencyjnej wysokości. Na uzasadnienie ?swojego stanowiska wskazał, że usługi, jakie wykonuje dla byłego pracodawcy, nie pokrywają się z czynnościami realizowanymi dla niego uprzednio w ramach stosunku pracy. Jako pracownik organizował bowiem oraz nadzorował proces produkcji pieczywa, a w zakresie prowadzonej działalności świadczy dla byłego pracodawcy usługę sprzedaży pieczywa i ciastek. Jednocześnie wnioskodawca wskazał, że w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, nie prowadził żadnej innej pozarolniczej działalności. ZUS nie podzielił stanowiska przedsiębiorcy.

Komentarz eksperta

Marcin ?Wojewódka radca prawny ?w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy sp.k.

To kolejny przykład próby twórczego intepretowania przepisów przez ubezpieczonego na swoją korzyść, aby płacić niższe składki. W pełni należy się zgodzić z decyzją ZUS. Stanowisko wnioskodawcy jest bowiem pozbawione podstaw prawnych.

Zgodnie z dyspozycją art. 18a ust. 1 ustawy ?z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU ?z 2013 r., poz. 1442 ze zm.), podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności gospodarczej jest zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ust. 2 pkt 1 ?i 2 tego artykułu, z tej preferencji nie może skorzystać osoba, która:

Kluczowe znaczenie mają tu definicje „byłego pracodawcy" oraz „czynności wchodzące ?w zakres wykonywanej działalności".

Pod pojęciem „byłego pracodawcy", o którym mowa w art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o sus, należy rozumieć każdego pracodawcę, ?na rzecz którego przedsiębiorca pracował przed rozpoczęciem działalności. Również takiego, z którym prowadzący działalność ?nie rozwiązał umowy o pracę.

Zakres czynności świadczonych przez przedsiębiorcę na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy nie może się pokrywać ?z zakresem czynności wykonywanych przez niego w ramach stosunku pracy. Przez zwrot „czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności" należy rozumieć czynności powierzone przez pracodawcę ?i realizowane wcześniej – jeszcze przez pracownika – w ramach stosunku pracy.

Konstrukcja powołanego przepisu wyklucza możliwość deklarowania preferencyjnej podstawy wymiaru składek przez osoby podejmujące prowadzenie działalności gospodarczej, które ją wykonują  ?– w jakimkolwiek zakresie – na rzecz pracodawcy. Wystarczy więc, że choć ?w części zakres ten pokrywa się  ?z obowiązkami, jakie przedsiębiorca wykonywał będąc pracownikiem.  ?W konsekwencji podjęcie przez przedsiębiorcę choćby jednej czynności dla byłego pracodawcy, którą wcześniej wykonywał on, pozostając z nim w stosunku pracy, prowadzi do utraty prawa do opłacania niższych składek na ubezpieczenia społeczne.

W opisanym stanie faktycznym nie ulega wątpliwości, że zakres obowiązków wykonywanych przez piekarza w ramach stosunku pracy był tożsamy z usługami świadczonymi przez niego na rzecz byłego pracodawcy już jako przedsiębiorca. Zajmuje się on bowiem tym, czym wcześniej jako pracownik – wykonuje obowiązki związane z produkcją ?i sprzedażą pieczywa oraz świeżych wyrobów ciastkarskich. W tej sytuacji wnioskodawcy ?nie przysługuje prawo do deklarowania ulgowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.