Rz: Do końca lutego osoby uprawnione do wcześniejszej emerytury i renciści powinni rozliczyć się z ZUS z przychodów, jakie osiągnęli w 2013 r. Jakie kwoty należy wziąć pod uwagę w przypadku osoby prowadzącej działalność gospodarczą, pracownika, zleceniobiorcy czy wykonującego dzieło?

Ewa Pancer

: Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z FUS oraz rozporządzeniem MPiPS z 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty przy rozliczaniu świadczeń emerytalno-rentowych uwzględnia się przychód ?(w kwocie brutto) uzyskany ?z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. ?Do limitu wlicza się także zasiłek chorobowy, macierzyński i opiekuńczy oraz wyrównawczy, dodatek wyrównawczy, wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy ?i świadczenie rehabilitacyjne. W rozliczeniach z ZUS trzeba uwzględnić też przychód osiągany z tytułu działalności wykonywanej za granicą.

Jeśli chodzi o pracowników ?i zleceniobiorców, liczy się przychód faktycznie osiągnięty. W przypadku zaś osób prowadzących działalność gospodarczą ?i osób z nimi współpracujących za przychód przyjmuje się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne ?i rentowe. Nie może więc być niższy niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek za dany rok kalendarzowy, ?a w przypadku osób opłacających składki przez pierwsze 24 miesiące od rozpoczęcia (po raz pierwszy) działalności gospodarczej – nie niższy niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Jeśli emeryt/rencista nie podlega  ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, przychód ustala się w wysokości, jaka stanowiłaby ?w jego przypadku podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia  społeczne.

Przychód osiągnięty z tytułu umowy o dzieło nie ma wpływu na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia, chyba że taka umowa została zawarta z pracodawcą.

Czy przedsiębiorca, który jest zwolniony ze składek na ubezpieczenia społeczne, także rozlicza się z przychodów ze swojej działalności?

Przychód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej uwzględnia się również, ?gdy emeryt lub rencista ?nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Może tak być z uwagi na ustalone prawo do emerytury lub objęcie ubezpieczeniami ?z innego tytułu.

Kiedy bardziej opłaca się skorzystać z metody rocznej rozliczenia przychodów, a kiedy lepiej rozliczyć przekroczenie limitów w poszczególnych miesiącach?

Najlepiej nadesłać do ZUS zaświadczenie o wysokości przychodu osiągniętego ?w ubiegłym roku z podaniem wynagrodzeń w rozbiciu ?na poszczególne miesiące. Zakład zbada wtedy warianty rozliczenia i przyjmie korzystniejszy – roczny lub miesięczny. W razie nadesłania zaświadczenia potwierdzającego tylko  roczną kwotę przychodu  ?i wydania decyzji rozliczającej świadczeniobiorca może ?– w terminie miesiąca od otrzymania decyzji – zgłosić wniosek o miesięczne rozliczenie, przedkładając zaświadczenie o przychodach uzyskanych w poszczególnych miesiącach rozliczanego ?roku. Organ rentowy rozliczy świadczenie miesięcznie, jeżeli okaże się to dla świadczeniobiorcy korzystniejsze.

Czym grozi spóźnienie ze złożeniem rozliczenia zeszłorocznych dochodów?

Osoby, które nie złożą zaświadczenia o wysokości przychodów, muszą liczyć się z tym, że będą musiały zwrócić nienależnie pobrane świadczenia wraz ?z odsetkami.

—rozmawiał Mateusz Rzemek