Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 ustawy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0D21F0321B949802AD9F197735A008D2?id=352798]o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa [/link]ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

W razie stwierdzenia, że osoba prowadząca działalność gospodarczą nadal wykonuje czynności związane z tą działalnością mimo korzystania ze zwolnienia lekarskiego, ZUS wydaje decyzję, w której pozbawia tę osobę zasiłku chorobowego za cały okres objęty zaświadczeniem lekarskim.

Przy czym bez znaczenia jest fakt, czy przedsiębiorca był w tym czasie faktycznie chory czy nie. Istotne znaczenie ma tu bowiem jedynie okoliczność, czy praca była wykonywana w czasie korzystania ze zwolnienia lekarskiego.

[srodtytul]Kontynuowanie działalności[/srodtytul]

Osoba, która prowadzi działalność i korzysta ze zwolnienia lekarskiego stwierdzającego jej niezdolność do pracy, nie może się w tym czasie dalej zajmować sprawami związanymi z zarobkowaniem i równocześnie pobierać zasiłek chorobowy.

Nie może zatem np. zarządzać swoim przedsiębiorstwem, podpisywać dokumentów, spotykać się z kontrahentami czy zamawiać dostawy towarów. Nie może także wykonywać innej pracy zarobkowej (np. na rzecz innej firmy). Przy czym przez pracę zarobkową należy rozumieć wszelką pracę mającą przynieść zarobek (dochód) wykonywaną na każdej podstawie prawnej, bez względu na wymiar czasu tej pracy i jej charakter.

Podobnie wypowiadał się SN, który w [b]wyroku z 5 kwietnia 2005 r. (I UK 370/04) stwierdził[/b], że pracą zarobkową, której wykonywanie w okresie orzeczonej niezdolności do pracy powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, jest każda aktywność ludzka zmierzająca do osiągnięcia zarobku, w tym pozarolnicza działalność gospodarcza, choćby nawet polegająca na czynnościach nieobciążających w istotny sposób organizmu przedsiębiorcy i zarazem pracownika pozostającego na zwolnieniu lekarskim.

Wynika to z założenia, że zasiłek chorobowy wypłaca się osobie prowadzącej działalność gospodarczą w celu rekompensaty utraconego przez nią dochodu, który osiągnęłaby, gdyby nie zaistniała niezdolność do pracy z powodu choroby.

[srodtytul]Podpisywanie dokumentów[/srodtytul]

W praktyce nierzadko dochodzi do stwierdzenia przez pracowników ZUS kontrolujących wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego, że osoba prowadząca działalność gospodarczą w czasie korzystania z tego zwolnienia nadal podpisywała dokumenty związane ze swoją firmą. Powstają wówczas spory, czy może to być zakwalifikowane jako wykonywanie pracy zarobkowej skutkujące utratą zasiłku chorobowego.

Orzecznictwo SN nie jest w tym zakresie jednolite. Obecnie jednak dominuje w nim pogląd, że wykonywanie formalnoprawnych czynności, do jakich jest zobowiązany ubezpieczony jako pracodawca, czy podpisanie w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych nie powoduje utraty prawa do zasiłku chorobowego.

Tak wypowiadał się [b]SN w wyroku z 7 października 2003 r. (II UK 76/03) oraz w wyroku z 17 stycznia 2002 r. (II UKN 710/00)[/b]. Podobnie wskazywał w [b]uzasadnieniu wyroku z 6 maja 2009 r. (II UK 359/08)[/b], stwierdzając, że przy stosowaniu art. 17 ust. 1 ustawy należy odróżnić pracę zarobkową wykonywaną w ramach działalności gospodarczej przez osobę jednoosobowo prowadzącą tę działalność od czynności formalnoprawnych, do jakich jest zobowiązana jako pracodawca.

Trudno się bowiem zgodzić ze stanowiskiem, że w okresie korzystania ze zwolnienia lekarskiego dokonanie jakichkolwiek czynności, których wymaga prowadzenie działalności gospodarczej, powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego.

[ramka][b]Przykład[/b]

Adam Z. prowadzi firmę budowlaną. Z powodu ciężkiej choroby uzyskał miesięczne zwolnienie lekarskie. W czasie korzystania z niego podpisał w domu przygotowane przez księgową przelewy wynagrodzeń dla swoich pracowników.

Po ustaleniu tego ZUS wydał decyzję, w której pozbawił Adama Z. zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego.

Od decyzji tej Adam Z. złożył odwołanie do sądu. Sąd uwzględnił je, uznając, że w czasie zwolnienia lekarskiego nie wykonywał on pracy zarobkowej.[/ramka]

[i]Autor jest sędzią w Sądzie Okręgowym w Kielcach[/i]