[b]Na początku lutego będziemy pracownikom wypłacać trzynastki. Otrzymają je zarówno ci, którzy teraz w firmie pracują, jak i osoby, które już nie pracują lub przebywają na urlopach wychowawczych czy macierzyńskich. Czy od trzynastek wypłacanych korzystającym z urlopów macierzyńskich i wychowawczych powinniśmy naliczać składki społeczne oraz zdrowotną?[/b] – pyta czytelniczka DOBREJ FIRMY.
[b]Tak. [/b]U pracowników podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymywany z racji zatrudnienia w stosunku pracy.
Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone jest wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłki. Podstawy wymiaru nie stanowią też przychody wymienione w [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=77617]rozporządzeniu z 18 grudnia 1998 r. ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.). [/link]
[srodtytul]To przychód z pracy[/srodtytul]
W tym rozporządzeniu nagrody roczne, potocznie zwane trzynastkami, nie są wymienione. Oznacza to, że przychody te stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz w konsekwencji na ubezpieczenie zdrowotne. To, że nagroda jest wypłacana osobie, która przebywa na urlopie wychowawczym czy macierzyńskim, nie powoduje, że nie należy od niej naliczać składek. I społeczne, i zdrowotna należą się.
Ponadto wypłata trzynastki nie powoduje również zmiany w zakresie podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z racji przebywania na urlopie wychowawczym lub pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Zatem w miesiącu, w którym pracodawca wypłaca nagrodę, tytułem do ubezpieczeń jest w dalszym ciągu urlop wychowawczy lub zasiłek macierzyński. Trzynastka przysługuje bowiem za okres, w którym podwładny świadczył pracę i jej wypłata nie powoduje, że w tym miesiącu pracownik ma inny tytuł do ubezpieczeń.
[ramka][b]Przykład [/b]
W lutym 2009 r. pani Hanna otrzyma 3 tys. zł trzynastki. Od stycznia 2009 r. przebywa na urlopie wychowawczym i z tego tytułu spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i zdrowotnemu. Za luty płatnik powinien złożyć za nią następujące dokumenty rozliczeniowe:
- raport ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczeń 01 10 00 (umowa o pracę), w którym w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wykaże 3000 zł i od tej podstawy naliczy składki społeczne, a zdrowotną od podstawy 2588,70 zł,
- raport ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczeń 12 11 00 (urlop wychowawczy), w którym w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wykaże 1276 zł, a w podstawie wymiaru składki zdrowotnej 420 zł (tj. kwota świadczenia pielęgnacyjnego),
- raport ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczeń 01 10 00, gdzie wykaże okres 01.02 – 28.02 i kod świadczenia/przerwy 121 – urlop wychowawczy.[/ramka]
[srodtytul]Jakie dokumenty[/srodtytul]
Pracodawca musi rozliczać składki za aktualnych i byłych pracowników. Jeżeli więc trzynastkę będzie wypłacał osobie, która nie jest już u niego zatrudniona, to także od takiej wypłaty nalicza składki społeczne i zdrowotną. Ponieważ wypłaty takiej dokonuje na rzecz osoby, która została już wyrejestrowana z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, rozliczenie należnych składek powinno nastąpić w raporcie ZUS RCA z kodem 30 00 00.