Wszystko wskazuje na to, że bliscy osób, które założyły ostatnio działalność gospodarczą, stracili część swoich uprawnień. Stało się to za sprawą nowelizacji przygotowanej przez Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego kierowane przez wicepremiera Jarosława Gowina, a dokładnie przepisów wprowadzających konstytucję dla nauki. W myśl art. 94 ust. 4 wspomnianej ustawy od 1 października zmienił się bowiem art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. A ten przepis wymienia przypadki, kiedy możliwe jest dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zainteresowanego. Przed nowelizacją z takiej możliwości mogły korzystać zarówno osoby korzystające z ulgi na start, jak i osoby z nimi współpracujące. Po 1 października 2018 r. z ustawy zniknęła możliwość dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego osób współpracujących przy prowadzeniu działalności w okresie korzystania z ulgi na start. Kto zatem stracił możliwość ubezpieczenia?
Czytaj także: Ulga na start: ZUS zmienił interpretację w sprawie składek
W praktyce jako osoby współpracujące przy prowadzeniu działalności zgłaszają się małżonkowie przedsiębiorców. Dzięki temu mogą korzystać z dobrodziejstw ubezpieczenia w ZUS, w tym zgłaszać się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, z którego mogą uzyskać później zasiłek chorobowy albo i macierzyński.
Biorąc pod uwagę, że od 30 kwietnia do końca września z ulgi na start skorzystało 84,6 tys. osób, nietrudno sobie wyobrazić sytuację, gdy działalność zakłada i prowadzi młode małżeństwo, które liczy na związaną z tym ochronę ubezpieczeniową. W związku ze zmianą przepisów np. przedsiębiorca, sam nie płacąc składek, nie będzie już mógł zgłosić do ubezpieczeń żony w ciąży i nie uzyska ona prawa do zasiłku macierzyńskiego. Po niefortunnej nowelizacji przepisów wiele osób mogło więc stracić prawo do świadczenia.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na pytania „Rz" potwierdza, że „nowelizacja usunęła z katalogu podmiotów podlegających dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu osoby współpracujące z osobami fizycznymi, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców", czyli w okresie korzystania z ulgi na start. Zdaniem resortu „pomimo tej zmiany osoby współpracujące z osobami prowadzącymi działalność w okresie ulgi na start, które przed 1 października br. przystąpiły do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, nadal będą mu podlegać po spełnieniu przesłanek wskazanych w art. 14 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych".
– Choć jest to korzystne dla ubezpieczonych, to jednak niezgodne z prawem, gdyż brak podstawy do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego osób współpracujących przy działalności w okresie korzystania z ulgi na start powoduje, że nie tylko nie ma możliwości ubezpieczenia wnioskujących o to po 1 października, ale także wszystkich tych, którzy zgłosili się do tego ubezpieczenia jeszcze przed zmianą przepisów. Po 1 października stracili prawo do tej ochrony – komentuje dr Tomasz Lasocki z Katedry Prawa Ubezpieczeń na Uniwersytecie Warszawskim. – Art. 14, na który powołuje się resort, jest wtórny w stosunku do samego prawa do ubezpieczenia, które zniknęło z ustawy.
Ustaliliśmy też, że w resorcie rodziny nie toczą się aktualnie prace legislacyjne w przedmiotowym zakresie.
– Uważam, że to nie jest kwestia interpretacji, bo z ustawy zniknęła podstawa do ubezpieczenia takich osób – dodaje Lasocki. – Potrzebna jest pilna nowelizacja ustawy. ©?