Wynika to z niedawnej uchwały Sądu Najwyższego.
Sąd zajął się sprawą na wniosek Sądu Okręgowego w Gliwicach, który wyraził wątpliwość, czy po wydaniu przez sąd rejestrowy prawomocnego postanowienia o wpisie do rejestru kuratora ustanowionego, cofnięcie zgody kuratora na pełnienie tej funkcji stanowi ważny powód do zwolnienia go z funkcji kuratora ustanowionego dla osoby prawnej.
SN podkreślił, że przepisy nie regulują wyraźnie ukształtowanej w praktyce instytucji rezygnacji z funkcji kuratora. Zastrzegł jednak, że przewidują one zwolnienie z objęcia funkcji (art. 152 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) lub zwolnienie z pełnionej już funkcji (art. 169 § 1 k.r.o.).
W każdym przypadku – podkreślił SN – wymagane jest podanie ważnych powodów. Skład orzekający zaznaczył, że w przedmiotowej sytuacji należy posłużyć się przepisami stosowanymi przy opiece. Oznacza to, że z ważnych powodów sąd może zwolnić kuratora. Zwolnienie takie może nastąpić z powodu przeszkód faktycznych lub prawnych, gdy kurator jest niezdolny do sprawowania opieki albo dopuszcza się czynów lub zaniedbań, które naruszają dobro pozostającego pod kuratelą.
Czytaj więcej:
– Kuratela ustanowiona dla osoby prawnej wykazuje znaczną odmienność od podstawowych rodzajów opieki i kurateli uregulowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym – mówiła sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz. SN uznał, że powołanie osoby fizycznej na funkcję kuratora wbrew jej woli może być ważnym powodem do zwolnienia jej z tej funkcji (art. 169 § 1 w związku z art. 178 § 2 k.r.o.).
– Praktyka pokaże, czy ta wykładnia służy bezpieczeństwu obrotu, bo ustanowienie kuratora dla osoby prawnej na podstawie art. 42 kodeksu cywilnego ma na celu przede wszystkim ochronę wierzycieli osoby prawnej – ocenia mec. Łukasz Klimczak z Madejczyk Kancelaria Prawna. – Tak ustanowiony kurator ma podjąć czynności zmierzające do powołania lub uzupełnienia składu organu reprezentującego osobę prawną, a w razie potrzeby do jej likwidacji. Braki w reprezentacji osoby prawnej będącej dłużnikiem uniemożliwiają wierzycielom podjęcie działań prawnych wobec niej. Umożliwienie kuratorowi powołanemu na podstawie art. 42 k.c. żądania zwolnienia go z jego obowiązków na tej podstawie, iż nie wyraża on zgody na pełnienie funkcji, nie umożliwia wierzycielom dochodzenia swoich roszczeń wobec osoby prawnej będącej pod kuratelą – dodał ekspert.
Sygnatura akt: III CZP 54/20
