Chodzi o rozszerzenie programu „Poland. Business Harbour" oraz proponowane zmiany w ustawie o cudzoziemcach. Są to kroki zmierzające do ułatwienia obcokrajowcom prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Wąski katalog uprawnionych

Obecny kształt przepisów związanych z możliwością założenia i prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce przez cudzoziemców w znaczny sposób ogranicza grono tych, którzy są uprawnieni do prowadzenia własnego biznesu. Założyć i prowadzić działalność na takich samych zasadach jak Polacy mogą m.in.:

- obywatele krajów UE,

- posiadacze zezwolenia na pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego UE,

- cudzoziemcy będący małżonkami obywateli RP czy

- studenci, którym wydano zezwolenie na pobyt czasowy w związku z odbywaniem studiów.

Stosunkowo wąski katalog cudzoziemców uprawnionych do prowadzenia w Polsce działalności gospodarczej jest niekiedy powodem interpretacyjnych niezręczności. Swój biznes w Polsce może bowiem prowadzić obcokrajowiec posiadający status studenta, ale już absolwent studiów w Polsce może mieć problem z założeniem działalności. Członkowie rodziny cudzoziemca przebywający w Polsce mogą zarejestrować swoją działalność jedynie, gdy ten przebywa w Polsce minimum dwa lata (lub spełnia inne, alternatywne kryteria).

Czytaj też: Kiedy cudzoziemiec może założyć firmę w Polsce

Co oczywiste, przepisy nie mogą ograniczać cudzoziemcom możliwości dalszego prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce w sytuacji, w której stracili oni już status uprawniający do założenia tej działalności. Dobrym przykładem może być cudzoziemiec, który otworzył firmę w Polsce w trakcie małżeństwa z Polką. Rozwód nie będzie dla niego przeszkodą do dalszego prowadzenia biznesu – swój pobyt w Polsce po rozwodzie powinien jednak zalegalizować właśnie na podstawie faktu prowadzenia uprzednio założonej jednoosobowej działalności gospodarczej.

Zezwolenie na pobyt

Ograniczeniem, z którym spotyka się wielu cudzoziemców chcących przedłużyć legalność pobytu jedynie na podstawie faktu założenia przez siebie działalności gospodarczej w Polsce, są ustawowe wymogi dotyczące tej działalności. Zgodnie z obecnymi przepisami, aby zezwolenie na pobyt zostało udzielone, biznes cudzoziemca powinien przynosić roczny zysk w wysokości nie niższej niż 12-krotność przeciętnego wynagrodzenia w województwie, w którym ten ma siedzibę lub miejsce zamieszkania. Co więcej, cudzoziemiec powinien zatrudniać co najmniej dwóch pracowników przez przynajmniej rok.

Celem tych przepisów ma być ochrona przed fikcyjnymi firmami prowadzonymi przez cudzoziemców jedynie dla uzyskania legalności ich pobytu. Dla wielu obcokrajowców te wymogi stały się jednak elementem nie do pokonania przy wnioskowaniu o zezwolenia na pobyt. Niewielkie działalności gospodarcze mogą bowiem nigdy nie być w stanie spełnić kryteriów dotyczących minimalnego dochodu czy zatrudnienia.

Nowe rozwiązania

Ułatwieniem otwierającym drzwi do własnego biznesu w Polsce ma być rządowy program „Poland. Business Harbour". Powstał on pierwotnie w odpowiedzi na sytuację polityczną na Białorusi. Wielu Białorusinów będących przedsiębiorcami zaczęło szukać możliwości wyprowadzki ze swojego kraju. Polska chciała zachęcić ich do osiedlania się i pracowania w naszym kraju, szczególnie w sektorach takich jak choćby IT. Wizy wydawane w ramach programu uprawniają nie tylko do legalnego pobytu w Polsce, ale także do założenia swojej działalności gospodarczej oraz pracy bez konieczności uzyskania odpowiedniego zezwolenia.

Popularność programu „Poland. Business Harbour" sprawiła, że w połowie lipca został on rozszerzony. Obecnie o wizy wydawane w ramach programu mogą starać się także obywatele Armenii, Gruzji, Ukrainy, Mołdawii i Rosji. Zmiany w ustawie o cudzoziemcach, jakie zaproponował rząd, mają także sprzyjać rozszerzaniu katalogu obcokrajowców, którzy będą mogli prowadzić w Polsce własny biznes. Proponowana nowelizacja będzie dotyczyła właśnie udzielania zezwoleń na pobyt osobom prowadzącym działalność gospodarczą na podstawie udziału w programach takich jak „Poland. Business Harbour". W tych przypadkach urząd nie będzie już badał jakościowych cech dotyczących samej działalności gospodarczej (jak choćby osiągany dochód czy zatrudnianie pracowników). Oznacza to, że osoby, które przybyły do Polski na podstawie odpowiedniej wizy i założyły tu swój biznes, będą łatwiej mogły starać się o przedłużenie legalności swojego pobytu.

Projekt zmian zakłada także dalszy rozwój ewentualnych rządowych przedsięwzięć wspierających przedsiębiorczość u obcokrajowców. Zgodnie z planami rządu stworzony ma zostać wykaz programów, których uczestnicy mają korzystać z ułatwionych procedur legalizacyjnych w przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Oznacza to, że wkrótce do „Poland. Business Harbour" mogą dołączyć kolejne programy o podobnym charakterze, być może skierowane także do obywateli innych krajów.

Zdaniem autora

Adam Smuga, Immigration Department Manager w JP Weber

Zmiany mające na celu ułatwianie zakładania i prowadzenia jednoosobowych działalności gospodarczych przez cudzoziemców są dobrą odpowiedzią na obecne potrzeby rynku. Specjaliści sektora IT pracują zazwyczaj dla wielu kontrahentów, ciężko im zatem poruszać się w obrębie jednego zezwolenia na pracę wydawanego dla konkretnego pracodawcy. Obecnie istniejące ułatwienia, zwalniające zawody sektora IT choćby z wymogu przeprowadzenia tzw. testu rynku pracy wydają się już niewystarczające. Program „Poland. Business Harbour" oraz zmieniona ustawa o cudzoziemcach może zatem przyciągać do Polski utalentowanych fachowców i młode innowacyjne przedsiębiorstwa. Nie wydaje się jednocześnie, aby to otwarcie miało w jakikolwiek sposób zagrozić polskiemu rynkowi i naszym przedsiębiorcom.