Wydarzenia te świadczą z jednej strony o konsolidacji władzy w rękach prezydenta, z drugiej zaś - o kontynuacji trendu powolnej liberalizacji gospodarki i systemu społecznego. W czasie, gdy Uzbekistan żył przygotowywaniami do referendum do tego kraju zawitała szeroka delegacja rektorów polskich uczelni. To dobry prognostyk na ożywienie dwustronnych relacji nie tylko w dziedzinie szkolnictwa wyższego.

Uzbekistan otwiera się na współpracę z uczelniami zagranicznymi

Szawkat Mirzijojew, zwany także czasem uzbeckim Gorbaczowem, jako prezydent poprawił wizerunek Uzbekistanu na arenie międzynarodowej. Niezależnie od różnych ocen jego działalności bez wątpienia otworzył kraj na relacje z uczelniami zagranicznymi.

Liberalizacja w tym zakresie była wymuszona m.in. przez demografię. Duża liczba młodych ludzi wymagała stworzenia dostatecznej liczby placówek edukacyjnych. O zwiększonej otwartości władz w Taszkencie na relacje ze szkołami wyższymi z innych krajów świadczy rosnąca liczba filii uczelni zagranicznych otwieranych w Uzbekistanie w ostatnich latach i zróżnicowane geograficznie pochodzenie tych placówek. Wśród nich znalazła się także szkoła wyższa z Warszawy – Collegium Humanum. Wedle Ambasadora Uzbekistanu w RP, Bahroma Babajewa,, obecnie co najmniej jedna kolejna uczelnia z Polski przygotowuje się do otwarcia swojej filii w tym kraju.

Z kolei zapaść demograficzna w Polsce powoduje, że nasze uczelnie zmuszone są coraz aktywniej pozyskiwać studentów z krajów charakteryzujących się dużą liczbą ludzi młodych, takich właśnie jak Uzbekistan.

O ożywiających się relacjach pomiędzy naszymi krajami w dziedzinie szkolnictwa wyższego świadczą także dane statystyczne odnoszące się do liczby studentów z Uzbekistanu studiujących nad Wisłą. Jeszcze w roku akademickim 2010/2011 było ich zaledwie 52, w 2017/2018 – już 340, a w 2021/2022 liczba ta wzrosła do 2141. Teraz szacuje się, że w Polsce mamy ok. 3 tys. studentów z tego najludniejszego kraju Azji Centralnej. W raporcie Fundacji Perspektywy „Studenci zagraniczni w Polsce 2022”, Uzbekistan uznano za przyszłościowy rynek dla polskich uczelni.

Pierwsze Forum Rektorów Polski i Uzbekistanu

W ten trend wpisuje się kwietniowa wizyta rektorów polskich. - W okrągłym stole z udziałem rektorów obu krajów wzięła udział delegacja 55 osób z 20 polskich uczelni wyższych, w tym rektorzy i prorektorzy. W forum uczestniczyło również ponad 30 rektorów i prorektorów z Uzbekistanu - zauważył ambasador Babajew. Z kolei podczas targów w Taszkencie i Samarkandzie, młodzież uzbecka zapoznała się z ofertą polskich szkół wyższych. Polska Fundacja Edukacyjna „Perspektywy” zapewni 6 stypendiów w polskich uczelniach dla przedstawicieli Państwowego Uniwersytetu Ekonomicznego w Taszkencie. Na obozy letnie, organizowane w br. w Taszkenckim Państwowym Uniwersytecie Ekonomicznym, zostanie skierowanych 15 polskich żaków, a 15 studentów tej uzbeckiej uczelni zostanie wysłanych na wakacyjne obozy organizowane przez polskie uczelnie. Co więcej Taszkencki Państwowy Uniwersytet Ekonomiczny, Instytut Budowy Maszyn w Andiżanie, Politechnika w Taszkencie mają zamiar angażować w wykłady online i offline wykładowców z ośrodków akademickich z Poznania i Warszawy.

Taka współpraca akademicka tworzy potencjalnie warunki do tworzenia oferty przez firmy z branży usług mieszkaniowych, transportowych czy wsparcia w aklimatyzacji przybyszów z innych kręgów kulturowych.

Nauka i biznes – razem możemy więcej

Przedstawiciele Fundacji Perspektywy wskazują, że „Forum było mocnym argumentem dla elity i władz Uzbekistanu za wspieraniem wyjazdów edukacyjnych do Polski” . Podkreślają, iż „w roku 2018 program „Study in Poland” zainicjował szeroką współpracę akademicko-rekrutacyjną z Uzbekistanem, organizując wyjazd promocyjno-rekrutacyjny polskich uczelni do Taszkientu, Samarkandy i Buchary. Po tym wydarzeniu liczba młodych Uzbeków na polskich uczelniach zaczęła konsekwentnie wzrastać – i to w sposób spektakularny.”

Tegoroczne Forum Rektorów Polski i Uzbekistanu to dobry prognostyk na przyszłość. Polscy przedsiębiorcy działający w tej części świata od lat wskazują bowiem na potrzebę ożywienia współpracy w dziedzinie edukacji i szkolnictwa wyższego z krajami regionu Azji Centralnej. Studenci kształceni przez polską kadrę naukową mają szanse na lepsze poznanie naszego kraju i mentalności. Mogą być w przyszłości dobrymi pracownikami firm z udziałem kapitału polskiego w Azji Centralnej, stać się doskonałymi „oficerami łącznikowymi” Polski i Uzbekistanu w różnych sferach współpracy dwustronnej. Podobnie młodzi ludzie z Polski, którzy będą mieć związki z uczelniami w Uzbekistanie, mogą stać się atrakcyjnymi pracownikami dla rodzimych firm inwestujących w państwie, które niedługo będzie podobnie ludne, jak Polska.

Wzrost wymiany akademickiej tworzy szanse na rozwój wspólnych projektów pomiędzy polskim biznesem aktywnym na wschodzie a naszymi rodzimymi uczelniami kształcącymi młodych obywateli tych krajów. Dobry przykład modelowej współpracy z partnerami z Uzbekistanu daje polski Adamed, który od lat aktywnie angażuje się w projekty związane z edukacją i nauką. Zyskuje tym samym przychylność tamtejszego społeczeństwa i władz

Autorka jest doktorem nauk ekonomicznych, analitykiem ds. Azji Centralnej, członkiem zarządu Fundacji Instytut Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma.