Potwierdził to lubelski oddział ZUS w decyzji 1726 z 17 stycznia 2014 r. (WPI/200000/ 451/1726/2013).
Przedsiębiorca zwrócił się do ZUS ?o wydanie pisemnej interpretacji w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nagród jubileuszowych wypłacanych pracownikom. We wniosku wskazał, że w firmie został przyjęty nowy zakładowy układ zbiorowy pracy (zuzp), który nie przewiduje przyznawania świadczeń w postaci nagród jubileuszowych. Przy okazji jego wprowadzania pracodawca zawarł ?z działającymi u niego organizacjami związkowymi porozumienie regulujące zasady wygaszania programu wypłaty świadczeń za staż przewidzianych w poprzednio obowiązującym zuzp. Zgodnie ?z treścią porozumienia w okresie przejściowym, tj. od 1 stycznia 2014 r. do ?31 grudnia 2017 r., pracodawca zobowiązał się wypłacać procentową część nagrody jubileuszowej obliczonej na podstawie zuzp obowiązującego do 31 grudnia ?2013 r., w zależności od daty uzyskania do niej prawa. Pracownicy, którzy nabędą to uprawnienie w roku:
- 2014 – mają otrzymać to świadczenie ?w wysokości 45 proc. tej kwoty,
- 2015 – 35 proc. tej stawki,
- 2016 – 25 proc. jubileuszówki,
- 2017 – 15 proc. nagrody.
Jednocześnie zawarte porozumienie ?nie modyfikowało zasad nabywania prawa do nagrody jubileuszowej wynikających ?z dotychczasowego zuzp. Zachowana została reguła określająca częstotliwość nabycia prawa do świadczenia co pięć lat. Przy czym w porozumieniu pracodawca zobowiązał się dokonać jednorazowych wypłat nagród jubileuszowych w okresie przejściowym w terminie wcześniejszym niż termin nabycia do niej prawa przez poszczególnych pracowników, pod warunkiem uzyskania decyzji ZUS o braku obowiązku naliczania i odprowadzania składek społecznych z tego tytułu. Wnioskodawca wskazywał także, że te jednorazowe wypłaty będą stanowiły formę rekompensaty likwidacji nagród jubileuszowych.
W związku z powyższym stanem faktycznym pracodawca miał wątpliwość, czy mimo ustalonego w ten sposób terminu wypłaty nagrody (wyprzedzającego datę nabycia do niej prawa) przychód z tego tytułu podlega zwolnieniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. Przedsiębiorca wskazał jednocześnie, że jego zdaniem warunek wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne ?i rentowe przychodów uzyskanych tytułem nagrody jubileuszowej – jakim jest nabywanie prawa do tego świadczenia nie częściej niż co pięć lat – odnosi się wyłącznie do samego prawa do świadczenia, a nie do faktu jego wypłaty (§ 2 ust. 1 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe). W ocenie wnioskodawcy wobec niezmienionej częstotliwości uzyskania prawa do nagrody jubileuszowej przychód wynikający z jej wcześniejszego wypłacenia nie powinien zostać ozusowany. ZUS podzielił to stanowisko.
Anna? Wijkowska, radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy sp.k.
W stanie faktycznym będącym podstawą wydania przedmiotowej decyzji ZUS, na zwrócenie uwagi zasługuje fakt, że – mimo ?iż zasady, na jakich będą wypłacane nagrody jubileuszowe w okresie przejściowym zostały uregulowane w odrębnym porozumieniu pracodawcy ze związkami zawodowymi – same zasady nabywania prawa do tego świadczenia nie zostały zmodyfikowane. ?Tym samym nadal obowiązuje reguła wynikająca z dotychczasowego zuzp, określająca częstotliwość nabycia prawa do nagrody, tj. raz na pięć lat. Zachowano zatem przesłankę wyłączenia wypłacanych nagród ?z podstawy wymiaru składek społecznych.
Natomiast sam fakt, że nagrody zostaną wypłacone wcześniej niż pracownicy nabędą do nich prawo, nie przesądza o konieczności ich oskładkowania. Decydujące bowiem znaczenie w kontekście zwolnienia tych świadczeń ze składek ustawodawca przypisał periodycznemu (nie częstszemu niż co pięć lat) nabywaniu przez pracownika prawa do ich uzyskania na podstawie wewnętrznych regulacji obowiązujących u pracodawcy, a nie terminowi ich wypłaty. W takiej sytuacji bez znaczenia prawnego pozostaje termin wypłaty nagrody. Może ona nastąpić przed upływem pięciu lat od uzyskania przez pracownika poprzedniej nagrody jubileuszowej.
W związku z tym należy uznać za słuszne stanowisko ZUS, że wypłaty rekompensujące pracownikom likwidację nagród jubileuszowych, które na podstawie układu zbiorowego pracy były wypłacane co pięć lat, nie stanowią podstawy wymiaru składek. Nie ma przy tym znaczenia ich nazwa – mogą to być zarówno rekompensaty, odszkodowania, jak ?i nagrody jubileuszowe.
