Świadczenie urlopowe wypłacane jest z odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (zfśs) w wysokości odpisu podstawowego. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 592 ze zm.) wysokość tego odpisu na jednego zatrudnionego to 37,5 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.

Podstawą do obliczenia wysokości odpisu na zfśs w 2013 r. jest przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2010 r. ogłoszone przez prezesa GUS 18 lutego 2011 r. (MP nr 15, poz. 156), wynoszące 2917,14 zł. Zatem zarówno odpis podstawowy, jak i świadczenie urlopowe dla nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy przez cały rok szkolny wynosi 1093,93 zł (2917,14 zł x 37,5 proc. = 1093,93 zł).

Na jego wysokość nie wpływa to, czy nauczyciel pracował w godzinach ponadwymiarowych, pełnił doraźne zastępstwa, czy przepracował dodatkowe godziny.

Staż ma znaczenie

Zgodnie z art. 53 ust. 1a karty nauczyciela (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.) wysokość przysługującego nauczycielowi świadczenia urlopowego zależy od jego wymiaru czasu pracy oraz od okresu zatrudnienia w danym roku szkolnym (rozpoczynającym się 1 września danego roku i trwającym do 31 sierpnia następnego roku). Ustalając jego stawkę, należy uwzględnić wymiar czasu pracy określony w umowie o pracę lub w akcie mianowania.

Na prawo do świadczenia urlopowego nie wpływa przy tym rodzaj umowy o pracę, tzn. czy została ona zawarta na czas określony, nieokreślony, czy na zastępstwo.

Przykład

Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole podstawowej na podstawie umowy o pracę zawartej od 1 września 2012 r. do 31 sierpnia 2013 r. w wymiarze 1/2 etatu przysługuje świadczenie urlopowe proporcjonalne do jego wymiaru czasu pracy, wynoszące połowę odpisu podstawowego, tj. 546,97 zł (1093,93 zł x 1/2 etatu = 546,97 zł).

Przykład

Nauczyciel był zatrudniony w li- ceum w pełnym wymiarze zajęć od 4 stycznia 2013 r. do 31 maja 2013 r. na podstawie umowy na zastępstwo.

Pracodawca ma obowiązek wypłacić mu świadczenie urlopowe za okres od stycznia do maja w kwocie 455,80 zł, ustalonej następująco:

1093,93 zł : 12 miesięcy = 91,16 zł

91,16 zł x 5 miesięcy = 455,80 zł

Krąg uprawnionych

Świadczenie urlopowe przysługuje nauczycielom niezależnie od ich sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej (pismo Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 października 2010 r., ILPB2/ 415-810/10-6/AP). Pedagog nie musi składać pracodawcy wniosku o jego wypłatę. Uzyskanie świadczenia urlopowego przez nauczyciela nie ogranicza jego prawa do ubiegania się o pomoc z zfśs (np. dopłaty do wypoczynku).

Prawo do świadczenia urlopowego mają nauczyciele zatrudnieni. Zatem przysługuje ono zarówno pracownikom faktycznie świadczącym pracę, jak i tym, którzy m.in. przebywają na urlopach: macierzyńskim, dla poratowania zdrowia, wychowawczym, na zwolnieniu lekarskim lub są w stanie nieczynnym. Ponadto świadczenie należy się także nauczycielom – emerytom lub rencistom, którzy są zatrudnieni w szkole.

Osobom zatrudnionym w kilku szkołach należy się świadczenie urlopowe w każdej z nich w wysokości proporcjonalnej do etatu oraz okresu pracy.

Przykład

Nauczyciel od 1 października 2012 r. do 31 maja 2013 r. był zatrudniony w szkole podstawowej w wymiarze 3/4 etatu, natomiast w gimnazjum był zatrudniony od 1 marca 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. na 1/5 etatu.

Nabył on prawo do świadczenia urlopowego w obu placówkach w wysokości proporcjonalnej do wymiaru zatrudnienia i okresu pracy. Świadczenie wypłacone mu w szkole wyniesie 546,96 zł (1093,93 zł : 12 miesięcy = 91,16 zł; 91,16 zł x 8 miesięcy = 729,28 zł; 729,28 zł x 3/4 etatu = 546,96 zł), a w gimnazjum 72,93 zł (91,16 zł x 4 miesiące = 364,64 zł; 364,64 zł x 1/5 etatu = 72,93 zł).

Przykład

Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole podstawowej na czas nieokreślony w pełnym wymiarze zajęć, który od 1 marca 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. przebywał na urlopie dla poratowania zdrowia, przysługuje pełne świadczenie urlopowe w kwocie 1093,93 zł.

Przykład

Nauczycielka zatrudniona w gimnazjum na czas nieokreślony w wymiarze 1/2 etatu od 10 kwietnia 2013 r. do 16 maja 2013 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim, natomiast od 17 maja 2013 r. na urlopie macierzyńskim. Pracodawca wypłaci jej świadczenie urlopowe za 12 miesięcy pracy, proporcjonalnie do wymiaru etatu, a więc w kwocie 546,97 zł:

1093,93 zł x 1/2 etatu = 546,97 zł.

Termin wypłaty

Świadczenie urlopowe wypłacane jest nauczycielowi wyłącznie w formie pieniężnej. Wypłaty dokonuje się w terminie do końca sierpnia każdego roku – o czym stanowi art. 53 ust. 1a KN. Zatem pedagog może je otrzymać np. w czerwcu, a więc przed rozpoczęciem urlopu wypoczynkowego.

Świadczenie to podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jest natomiast zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

W myśl art. 291 § 1 k.p. roszczenie o wypłatę świadczenia urlopowego ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym stało się wymagalne. Nieterminowa wypłata powoduje, że pracownik może żądać odsetek z tytułu zwłoki.

Pracodawca, który nie dokonuje wypłaty świadczenia urlopowego, podlega karze grzywny.