Pracodawca musi zwolnić podwładnego od pracy na czas niezbędny do stawienia się na wezwanie m.in. organu administracji rządowej lub samorządowej (§ 6 rozporządzenia o usprawiedliwianiu nieobecności w pracy).
W czym problem
Istnieją wątpliwości, czy pracownikowi ubiegającemu się o uzyskanie niepełnosprawności albo o zmianę posiadanego orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności przysługuje zwolnienie od pracy na czas stawienia się przed powiatowym lub wojewódzkim zespołem do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Jeszcze więcej kontrowersji wzbudza to, czy z racji takiego zwolnienia od pracy należy mu się rekompensata utraconego zarobku od powiatowego czy wojewódzkiego zespołu. Przepisy nie precyzują bowiem, czy te zespoły mają status organów administracji rządowej bądź samorządowych. Ponadto pracownik sam wnioskuje o zwołanie posiedzenia danego zespołu. A skoro tak, to czy można mówić o jego „wezwaniu” w rozumieniu § 6 rozporządzenia o usprawiedliwianiu nieobecności w pracy?
Uzasadnione, ale nieodpłatne
Według rządowego Biura Pełnomocnika Osób Niepełnosprawnych szef musi w takiej sytuacji udzielić zwolnienia od pracy i uznać je za usprawiedliwione (stanowisko BON z kwietnia 2009 r.). Powiatowy zespół jest bowiem organem administracji samorządowej (powołuje go starosta), a wojewódzki – administracji rządowej (powołuje go wojewoda).
Płatne wolne przysługuje w dzień badania w sprawie ulg i uprawnień
Mimo że orzekanie odbywa się na wniosek zainteresowanego, wysłane do niego przez zespół zawiadomienie o konieczności osobistego stawiennictwa jest wezwaniem w rozumieniu § 6 rozporządzenia o usprawiedliwianiu nieobecności w pracy.
Jednak zatrudnionemu wezwanemu przez powiatowy lub wojewódzki zespół pracodawca nie musi płacić wynagrodzenia za czas tej nieobecności.
Nie skorzysta on też z § 16 ust. 2 rozporządzenia o usprawiedliwianiu nieobecności w pracy, w świetle którego w takiej sytuacji pracodawca wystawia zatrudnionemu zaświadczenie o utraconym zarobku w celu uzyskania rekompensaty od zespołu. Zespoły nie uiszczają żadnych rekompensat ani nie oddają kosztów osobom, które same zwróciły się o ich zwołanie, ponieważ nie przewidują tego odrębne przepisy.
Jest gotówka za badania
Wyjątkowo do płatnego zwolnienia od pracy ma prawo pracownik niepełnosprawny w stopniu znacznym lub umiarkowanym w celu wzięcia udziału w badaniach specjalistycznych na posiedzeniu wojewódzkiego zespołu (art. 20 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm., dalej ustawa o rehabilitacji).
Dotyczy to tylko występujących o zmianę posiadanego orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności ze względu na zmianę stanu zdrowia albo ubiegających się o orzeczenie w sprawie wskazań do ulg i uprawnień. Skierowanie na takie badania wydają lekarze lub psychologowie z zespołu powiatowego, jeśli będąca w ich dyspozycji dokumentacja medyczna jest niewystarczająca (art. 6b
1
ustawy o rehabilitacji zawodowej).