Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki, która nie zgadzała się z nakazem okręgowego inspektora pracy. To przestroga dla firm, które bez wyraźnej zgody pracownika chciałyby coś uszczknąć z jego comiesięcznej pensji.
W sprawie chodziło o koszty prywatnego użytku auta służbowego przez jednego z pracowników spółki z o.o. Z pisemnej umowy użyczenia wynikało, że to pracownik ma ponosić koszty prywatnego używania auta. Wyraził też zgodę na potrącanie z pensji kosztów wyliczonych według stawki za przejazd 1 km – 0,8358 zł.
We wrześniu 2018 r. pracodawca wypowiedział mu umowę o pracę. A w kolejnym piśmie firma złożyła oświadczenie o potrąceniu mu ponad 6,5 tys. zł z łącznie 8,1 tys. zł pensji za wrzesień i październik.
Czytaj też: Rozliczanie jazd prywatnych służbowym autem czasem z ewidencją
Były pracownik z dużej części dwóch ostatnich pensji rezygnować nie zamierzał. I miał rację, bo w styczniu 2019 r. inspektor pracy nakazał spółce wypłacić zaległe części obu pensji. A to dlatego, że potrącenie było niezgodne z prawem.
Spółka zaskarżyła nakaz, ale racji nie przyznał jej ani Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, ani NSA. Pieczętując przegraną pracodawcy, NSA nie miał wątpliwości, że wyrażona przez pracownika w umowie zgoda na potrącenie miała charakter blankietowy i była nieważna. Potrącenia innego niż wymienione w art. 87 § 1 i 7 kodeksu pracy można dokonywać z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie (art. 91 § 1 k.p.).
Potrącić można tylko ściśle oznaczoną kwotę pieniężną, która jest znana pracownikowi na etapie wyrażania pisemnej zgody. Pracownik musi więc objąć swoją wolą wyrażaną na piśmie konkretną kwotę, która powstała, została jednoznacznie ustalona i zakomunikowana mu, zanim dojdzie do wyrażenia zgody. Tego wymogu nie spełnia zaś zgoda pracownika na określone zasady wyliczenia należności w przyszłości, gdyż w chwili jej wyrażania nie jest znana pracownikowi dokładna kwota.
NSA zwrócił uwagę, że taka wykładnia ma związek z rolą, jaką odgrywa wynagrodzenie w życiu pracownika i jego rodziny. Służy ono zaspokajaniu jego podstawowych potrzeb socjalnych. Dlatego też pracownik może wyrazić zgodę na dobrowolne potrącenie należności do takiej wysokości, która pozwoli mu z pozostałej części, ewentualnie oszczędności, utrzymać się do wypłaty kolejnej pensji. Wyrok jest prawomocny.
Sygnatura akt: I OSK 3015/19.
