- Jakie warunki muszą być spełnione, aby świadczenia zwane potocznie nagrodami jubileuszowymi były zwolnione od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne? Czy nagroda przyznana jednorazowo niektórym pracownikom w związku z ich stażem pracy w danej firmie jest objęta takim zwolnieniem?

– pyta czytelnik.

Od wypłaconych nagród jubileuszowych pracodawca nie opłaca składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Ale tylko wtedy, gdy daje je pracownikom nie częściej niż co pięć lat.

To zwolnienie wynika z § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.).

Gdy zakład świętuje

Firmy z sektora pozabudżetowego nie mają obowiązku wypłacania nagród jubileuszowych. Mogą je jednak zagwarantować w swoich wewnętrznych przepisach (zakładowy lub ponadzakładowy układ zbiorowy pracy, regulamin wynagradzania, a gdy ich nie ma, to w umowach o pracę). Tylko budżetówka ma zapewnione takie świadczenie na podstawie przepisów szczególnych.

Nagroda jubileuszowa jest świadczeniem uzależnionym od stażu pracy zatrudnionego.

Wynika to pośrednio z art. 77

3

kodeksu pracy

, gdzie ustawodawca, przy  ustalaniu świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w państwowych jednostkach sfery budżetowej, uznał, że mogą oni otrzymywać oprócz wynagrodzenia świadczenia związane z pracą, uzależnione od okresów przepracowanych przez pracownika (w  szczególności może to dotyczyć nagrody jubileuszowej).

Zwolnienie ze składek dotyczy wyłącznie nagrody związanej z „jubileuszem pracownika”, tzn. jego stażem pracy. Ta wypłacana w związku z jubileuszem zakładu pracy nie jest nim objęta.

Przykład 1

Pracodawca z okazji 20 rocznicy prowadzenia działalności wypłaca wszystkim pracownikom, którzy pracują u niego, nagrody w wysokości 1000 zł.

Od każdej z nich musi odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Wcześniejsze pieniądze

Do podstawy wymiaru nie wlicza się nagrody jubileuszowej, gdy pracownik nabył do niej prawo w okresie krótszym niż pięć lat od uzyskania prawa do poprzedniej nagrody.

Jest to możliwe, jeśli w czasie pięcioletniego oczekiwania na następne świadczenie przedstawi dokumenty potwierdzające zatrudnienie, które wcześniej nie były uwzględnione przy ustalaniu prawa do poprzedniej nagrody.

Przykład 2

Pan Jan w kwietniu 2008 nabył prawo do nagrody jubileuszowej w związku z 20-letnim stażem pracy, a firma mu ją wypłaciła.

W marcu 2011 pracownik dostarczył do pracodawcy świadectwa pracy poświadczające dwuletnie zatrudnienie, którego wcześniej nie udokumentował.

W kwietniu pracodawca wypłaci więc mu jubileuszówkę z okazji 25-lecia i nie odprowadzi od niej składek.

Ze zwolnienia składkowego korzysta też nagroda wypłacana w dniu rozwiązania stosunku pracy pracownikowi, któremu do nabycia do niej prawa z tytułu upływu kolejnych pięciu lat brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania umowy o pracę, co następuje w  związku z przejściem pracownika na  emeryturę lub rentę inwalidzką wskutek wypadku przy  pracy lub choroby zawodowej albo na rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji lub całkowitej niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa.

Przykład 3

30 marca br. została rozwiązana umowa o pracę z pracownikiem w związku z przejściem na emeryturę. W tym dniu pracodawca wypłacił mu nagrodę jubileuszową z tytułu 40-lecia pracy.

Mimo że pięcioletni okres od nabycia prawa do wcześniej wypłaconej nagrody upłynie dopiero w grudniu 2011.

Wypłacona nagroda jest zwolniona od składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Inne przypadki

Zwolnienie składkowe dotyczy także nagrody jubileuszowej:

- przysługującej w przemyśle wydobywczym członkom drużyn ratowniczych (z wyjątkiem specjalistów) bez względu na  częstotliwość faktycznej ich wypłaty,

- wypłacanej częściej niż co pięć lat ze względu na to, że pracownik nabył prawo do nagrody wskutek zmiany wewnętrznych przepisów regulujących zasady przyznawania nagród.

Musi być jednak spełniony warunek, że zarówno nowe, jak i poprzednie regulacje przewidywały przyznawanie nagrody nie częściej niż co pięć lat oraz pracodawca zmieniając je, nie działał w kierunku ominięcia przepisów dotyczących nagród jubileuszowych w celu wypłacenia należności zwolnionych od składek,

- wypłacanej, gdy do osiągnięcia kolejnego pięciolecia uprawniającego do świadczenia brakuje mniej niż 12 miesięcy, a pracownik po rozwiązaniu stosunku pracy przechodzi na świadczenie przedemerytalne.

Obejmuje także sytuację, gdy pracodawca dokonuje wypłat rekompensujących likwidację nagród jubileuszowych (niezależnie od nazwy świadczenia, a więc zarówno rekompensaty odszkodowania, jak i nagrody jubileuszowe).

I czyni to w związku ze zmianą układu zbiorowego pracy, likwidującego nagrody jubileuszowe przysługujące dotychczas (do czasu likwidacji) nie częściej niż co pięć lat.

Przykład 4

Pracodawca dokonuje zmiany regulaminu wynagrodzeń, wskutek czego nie będą już wypłacane nagrody jubileuszowe.

W związku z tym wypłaca wszystkim pracownikom, którzy pracują co najmniej pięć lat, ekwiwalent z tytułu likwidacji nagród w wysokości 100 proc. wynagrodzenia zasadniczego.

Od wypłacanej kwoty nie powinien naliczać składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Czytaj też:

 

Zobacz:

» Kadry i płace » Wynagrodzenia » Nagrody jubileuszowe

» Składki ZUS » Kto i od jakiej umowy płaci składki » Pracownicy