[b]– Jaka jest podstawa prawna, według której zakład pracy do okresów zatrudnienia przy obliczaniu wysługi lat i nagród jubileuszowych nie uwzględnia okresu prowadzonej działalności gospodarczej? [/b]– pyta czytelnik .

Nagroda jubileuszowa nie jest ani obowiązkowym, ani powszechnym świadczeniem ze stosunku pracy. Przysługuje wyłącznie pracownikom zatrudnionym u pracodawców, u których przepisy o wynagrodzeniu przewidują taką gratyfikację za lata pracy.

[srodtytul]Jak to w przeszłości bywało[/srodtytul]

Dawniej zasady nabywania, obliczania nagród i ich wypłacania określało [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71854]zarządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 23 grudnia 1989 r. w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej oraz zasad jej obliczania i wypłacania (MP nr 44, poz. 358)[/link]. Można je było stosować, jeśli te gratyfikacje przewidywały przepisy o wynagradzaniu u tego pracodawcy.

Ale zarządzenie już nie obowiązuje. Art. 79 k.p., na podstawie którego zostało ono wydane, uchyliła ustawa z 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=73800]Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (DzU nr 24, poz. 110 ze zm.). [/link]

Regulacje zarządzenia mogą jednak stosować ci, którzy przyjęli je do regulaminów wynagradzania i układów zbiorowych pracy (po prostu je częściowo przepisali).

Od utraty mocy tego zarządzenia pracodawcy mieli dość czasu na to, aby zastanowić się i zdecydować, czy wypłacają nagrody jubileuszowe, w jakiej wysokości i na jakich zasadach.

Należy pamiętać, że zatrudniający co najmniej 20 pracowników musi ustalić warunki wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą, np. jubileuszówek, w regulaminie wynagradzania.

Decydując się na wprowadzenie nagród jako obowiązującego świadczenia pracowniczego, pracodawca jest związany istniejącym porządkiem prawnym. W myśl art. 9 § 2 k.p. postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych oraz regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników, niż określają to przepisy kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych.

[srodtytul]Decyduje szef[/srodtytul]

Ustalając jednak zasady nabywania i wypłaty nagród, szef może je określić całkowicie samodzielnie, nie odwołując się do zarządzenia.

Wskazując okresy uprawniające do jubileuszówki, wolno mu wyłączyć wliczanie tych przewidzianych w nieobowiązujących już przepisach, jeśli nie są one uwzględniane na podstawie innych regulacji.

Przepisy płacowe obowiązujące w firmie mogą też przewidywać zaliczalność tylko niektórych okresów zatrudnienia np. u danego pracodawcy bądź w określonej branży.

Swoboda w samodzielnym ustalaniu okresów wliczanych do stażu, od którego zależy nabycie prawa do nagrody, jest jednak limitowana, właśnie do okresów wymienionych w zarządzeniu.

Jeśli szef zdecyduje się wypłacać nagrody, to do stażu pracy, od którego zależy prawo do jubileuszówki, powinien zaliczać okresy pracy w zakładach prywatnych. To efekt zmienionej sytuacji społeczno-gospodarczej.

[srodtytul]Tylko umowa o pracę...[/srodtytul]

To jednak oznacza, że chodzi tylko o zatrudnienie w zakresie pracowniczego stosunku pracy, którego stronami są pracodawca i pracownik. Tak zresztą ten okres określa także art. 22 § 1 k.p.

Przez okresy zatrudnienia rozumie się pozostawanie w stosunku pracy, czyli pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

[wyimek]Osoby fizyczne prowadzące własny biznes w stosunkach pracy występują jako pracodawcy, a nie jako pracownicy[/wyimek]

Dotyczy to również pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Do uprawnień pracowniczych wlicza się także zagraniczną pracę sezonową.

Zatem miesięcy czy lat prowadzenia działalności na własny rachunek, bez względu na to, gdzie się one odbywały – w Polsce czy za granicą, nie uwzględniamy do zatrudnienia w rozumieniu prawa pracy.

Działalność gospodarcza bowiem to odrębny rodzaj aktywności zarobkowej uregulowany [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=C85086C179AB7D978B97748BBB0C31FB?id=236773]ustawą z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (DzU z 2007 r. nr 155, poz. 1095 ze zm.)[/link].

Osoby fizyczne prowadzące własny biznes w stosunkach pracy występują jako pracodawcy, a nie jako pracownicy. Dlatego nie możemy zaliczyć im do pracowniczego stażu, od którego zależą uprawnienia pracownicze, czasu prowadzenia działalności na własny rachunek.

Czytelnik musi więc pogodzić się z tym, że te lata nie zapracują w jego wysłudze stażowej zarówno przy dodatkach, jak i przy nagrodzie jubileuszowej.

[srodtytul]...i także za granicą[/srodtytul]

Gdyby jednak miał w zatrudnieniu na umowę o pracę zagraniczny epizod, ten czas także zostanie wzięty pod uwagę.

Od 1 lutego 2009 r. angaż pracowniczy uj-mujemy w polskim stażu.

Tak stanowi art. 86 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=82DF4A20C8C03C010D6F15975EA60A33?id=269029]ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.)[/link].

Jeśli jednak wyjeżdżający świadczył zadania służbowe na innej podstawie, to – podobnie jak z prowadzeniem np. biznesu w kraju – nie będzie mogła być ona brana pod uwagę do uprawnień pracowniczych.