Sprawa dotyczyła interpretacji przepisów o PIT w zakresie opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatku tzw. IP Box. Podatnik we wniosku wyjaśnił, że od 4 stycznia 2021 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Głównie jest ona związana z oprogramowaniem (kod PKD nr 62.01.Z). Od początku tworzy od podstaw i dostarcza kontrahentom systemy komputerowe oraz wzbogaca je o nowe funkcjonalności.

Z wniosku wynikało, że jest opodatkowany liniowym PIT. Chciał potwierdzenia, że jest co robi to działalność badawczo-rozwojowej i dochody z niej może opodatkować 5 proc. stawką zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT.

Odpowiedź fiskusa okazała się nie do końca po myśli podatnika. Odpowiedział bowiem, że nie ma prawa 5 proc. stawki dla dochodów kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. autorskiego prawa majątkowego do oprogramowania tworzonego i rozwijanego za 2021 r. A to dlatego, że w ocenie urzędników odrębna ewidencja nie była prowadzona na bieżąco.

Rację przyznał przedsiębiorcy dopiero Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie.

Nie zgodził się z fiskusem, że za ewidencję prowadzoną nie można uznać tej sporządzonej dopiero na potrzeby rozliczenia czy korekty zeznania podatkowego.

Sąd przypomniał, że wprowadzony od 1 stycznia 2019 r. instrument nazywany „IP Box” to preferencyjna stawka podatku dochodowego. Dzięki niej podatnik, o ile spełni warunki przewidziane w ustawach o PIT lub CIT, może zastosować obniżoną, 5 proc. stawkę w miejsce stawek ze skali podatkowej bądź 19 proc. stawki podatku linowego. Jednym z warunków jest prowadzenie ewidencji zgodną z wymaganiami tych ustawy. W ocenie sądu w praktyce ewidencja służy więc przede wszystkim wyliczeniu dochodu, do którego można zastosować 5 proc. stawkę.

WSA odwołał się też do oficjalnych objaśnień Ministerstwa Finansów z lipcu 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP Box. Wynika z nich, że IP Box, jest preferencją podatkową, z której można skorzystać po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym.

Jeśli chodzi o prowadzenie ewidencji podatkowej to w objaśnień wynika, że chodzi o obliczenie dochodu z kwalifikowanego IP. I istotne jest, by była ona prowadzona w sposób należyty tak, aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających 5 proc. stawce oraz dochodu, który nie będzie jej podlegał.

W ocenie sądu skoro ewidencja umożliwi sporządzenie w terminie deklaracji podatkowej nie można jej uznać za prowadzoną nieprawidłową, niespełniającą przesłanek ustawowych.

WSA tłumaczył, że odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja ma na celu obliczenie podstawy opodatkowania. Ewidencja ma być sporządzona w sposób mający osiągać wskazany cel. Jeżeli ten cel spełnia należy ją uznać za prowadzoną w sposób należyty.

Jej nienależyte prowadzenie, to takie, które uniemożliwia określenie prawidłowej podstawy opodatkowania stawką 5 proc., która nie zawiera informacji z art. 30cb ust. 1 ustawy o PIT. Jeżeli ewidencja spełnia wskazany cel na dzień dokonania rozliczenia to nie można jej uznać z prowadzoną w sposób nieprawidłowy.

Ustawa o PIT nie określa również ani terminu sporządzenia ewidencji, ani konkretnej formy. Dlatego zdaniem sądu nie ma zatem podstaw do uznania, że warunkiem prawidłowości ewidencji jest jej prowadzenie na bieżąco, czyli już od początku okresu, za który podatnik chce następnie skorzystać z ulgi podatkowej IP Box oraz dokonywanie w niej zapisów w sposób sukcesywny. Taki warunek nie wynika ani z literalnego brzmienia art. 30cb ustawy o PIT ani z celu, jakiemu ma służyć ta ewidencja.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 8 czerwca 2022 r.

Sygnatura akt: I SA/Lu 172/22

KOMENTARZ EKSPERTA
Michał Sobierajski - radca prawny w kancelarii prawnej Goldwin Wesołowski i Wspólnicy

Wprowadzając ulgę IP Box ustawodawca posłużył się budzącymi wątpliwości pojęciami takimi jak „prawo autorskie do programu kom- puterowego” – brak definicji w polskim prawo- dawstwie – czy „działalność badawczo-rozwojowa”. Ministerstwo Finansów starając się ratować sytuację wydało objaśnienia podat- kowe – dokument liczący 86 stron i dający tyleż odpowiedzi, co nowych wątpliwości.
Nic dziwnego, że większość podatników chcąc skorzystać z ulgi występowało o wydanie podatkowej interpretacji indywidualnej. Niestety często spotykali się z pozostawianiem wniosków bez rozpoznania. Organ pod pozorem wezwania do uzupełniania stanu faktycznego żądał deklaracji czy ich działalność ma charakter badawczo-rozwojowy. Tę praktykę ukróciło orzecznictwo sądów administracyjnych.
Pozostały jednak wątpliwości merytoryczne, w tym leżąca u podstaw komentowanego wyro- ku kwestia prowadzenia odrębnej ewidencji na potrzeby stosowania ulgi. Podatnik we wniosku o interpretację wskazał, że ewidencji nie prowa- dził na bieżąco, jednak jest gotów stworzyć ją na potrzeby rozliczenia roku podatkowego. Organ uznał, że taka ewidencja nie spełnia ustawowe- go wymogu określonego w art. 30cb ustawy o PIT. Stanowiska tego nie podzielił WSA, odwo- łując się do przepisów ustawy o rachunkowości. Sąd podkreślił, że księgi rachunkowe uznaje się za prowadzone na bieżąco, jeśli umożliwiają sporządzenie w terminie m.in. deklaracji podatkowych. Zdaniem WSA można zatem sporządzić ewidencję na potrzeby IP Box po zakończeniu roku podatkowego, jednak przed złożeniem deklaracji podatkowej.
To ważne orzeczenie z punktu widzenia podat- ników, którzy w trakcie roku nie wiedzą jeszcze, czy będą mogli z ulgi korzystać. Należy jednak pamiętać, że deklaracja sporządzana po zakończeniu roku musi zapewnić możliwość wykazania informacji określonych w art. 30cb ust. 1 ustawy o PIT.