Ryczałtowe kary umowne nie są wynagrodzeniem za usługę

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 23 czerwca 2017 r. (I SA/Kr 376/17).

Spółka prowadzi działalność w zakresie wynajmu pojazdów samochodowych. W ramach swojej działalności zawiera z niektórymi kontrahentami umowy o kompleksową obsługę pojazdów. W umowach przewidziane zostały również ryczałtowe kary umowne z tytułu palenia tytoniu w pojeździe, zaniechania zawarcia umowy ubezpieczenia, niewykonania przeglądu okresowego zgodnie z planem obsługi pojazdu, przewożenia zwierząt oraz niezgłoszenia szkody komunikacyjnej w terminie. Spółka zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem, czy kary te są wynagrodzeniem za usługę i tym samym podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spółka powołała się na art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Ponadto, aby dane świadczenie uznać podlegające opodatkowaniu VAT, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. W ocenie spółki przytoczone definicje pozwalają uznać, że naliczane ryczałtowe kary umowne nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług, w związku z czym nie podlegają opodatkowaniu VAT.