- Jak poprawnie zaewidencjonować operację wypłaty dywidendy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, której udziałowcami są krajowe osoby fizyczne? – pyta czytelnik.
Zgodnie z art. 191 kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.) wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału zgodnie z uchwałą zgromadzenia wspólników. Upoważnieni do uczestnictwa w podziale zysku za określony rok obrotowy są wszyscy wspólnicy, którzy na dzień powzięcia uchwały o wypłacie dywidendy posiadali udziały. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zysk dzieli się proporcjonalnie w stosunku do udziałów, natomiast w przypadku wspólników uprzywilejowanych w zakresie dywidendy może przysługiwać im dodatkowo część zysku nie wyższa niż połowa wartości dywidendy przypadająca udziałowcom nieuprzywilejowanym.
Uwaga! Udziałowcy uprzywilejowani nie są upoważnieni do skorzystania z pierwszeństwa zaspokojenia, chyba że przepisy umowy spółki stanowią inaczej.
Trzeba też pokreślić, że zgodnie z art. 192 k.s.h. wartość zysku przeznaczona do podziału między wspólników nie może przekraczać sumy zysku za ostatni rok obrotowy, niepodzielonych zysków z lat ubiegłych oraz wartości kwot przekazanych na kapitał rezerwowy i zapasowy, które zostały utworzone zgodnie z ustawą lub umową spółki.
Najpierw badanie i uchwała
Zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości w przypadku spółek, na które został nałożony obowiązek badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta, zysk może zostać podzielony jedynie po wydaniu pozytywnej opinii z badania sprawozdania finansowego oraz po zatwierdzeniu sprawozdania za dany rok przez organ zatwierdzający. Do tego czasu w księgach rachunkowych wynik finansowy pozostaje na koncie „Wynik finansowy". Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego wynik finansowy zostaje przeksięgowany na konto „Rozliczenie wyniku finansowego", natomiast po podjęciu decyzji w formie uchwały o wypłacie dywidendy dokonuje się następujących zapisów w księgach:
1. Decyzja o wypłacie dywidendy w kwocie 100 000 zł
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego" 100 000 zł
Ma „Pozostałe rozrachunki z udziałowcami" 100 000 zł
Trzeba pobrać zaliczkę
Wypłacona dywidenda jest przychodem dla wspólnika, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Płatnikiem podatku dochodowego jest jednak spółka, dlatego należy podkreślić, że organ zatwierdzający uchwałę o wypłacie dywidendy odpowiada za jej wykonanie. W związku z powyższym, spółka jako płatnik jest również zobowiązana do poprawnego wyliczenia, pobrania i odprowadzenia podatku dochodowego z tytułu wypłaty dywidendy. Na rachunek bankowy wspólników przekazuje się środki pomniejszone o wartość podatku dochodowego, natomiast kwota samego podatku powinna być przekazana na rachunek właściwego urzędu skarbowego (według siedziby podatnika – odbiorcy dywidendy) do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wypłacono dywidendę. Skutek podatkowy zatem powstaje dopiero z chwilą faktycznej płatności na rzecz uprawnionego (wykorzystywana jest metoda kasowa).
Na dzień wypłaty dywidendy w księgach ujmuje się następujące zapisy:
1. Naliczenie podatku dochodowego od wypłaconej dywidendy
Wn „Pozostałe rozrachunki z udziałowcami" 19 000 zł
Ma „Rozrachunki publicznoprawne" 19 000 zł
2. Wypłata dywidendy pomniejszonej o zaliczkę na podatek
Wn „Pozostałe rozrachunki z udziałowcami" 81 000 zł
Ma „Rachunek bieżący" 81 000 zł
—Ewelina Hirsz, konsultant, Audyt i usługi doradcze, Grupa UHY ECA
