- Nie prowadzę samodzielnie działalności gospodarczej, ale do niedawna byłem wspólnikiem spółki jawnej i teraz, w związku z jej likwidacją, otrzymałem towary (część niesprzedanych środków trwałych, wyposażenia i towarów handlowych). Obecnie zamierzam sprzedać te towary. Czy w związku z tym powinienem założyć podatkową księgę przychodów i rozchodów? – pyta czytelnik.

Zgodnie z zasadą zawartą w art. 24a ust. 1 ustawy o PIT, osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe. Jak jednak wynika wprost z art. 24a ust. 3 pkt 4 lit. b ustawy o PIT, obowiązek prowadzenia księgi nie dotyczy osób, które odpłatnie zbywają składniki majątku otrzymane w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną (>patrz ramka) lub wystąpieniem z takiej spółki.

W przypadku sprzedaży towarów otrzymanych w związku z likwidacją spółki jawnej, w której czytelnik był wspólnikiem, nie musi on zakładać podatkowej księgi przychodów i rozchodów, mimo iż uzyska dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o PIT, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki – jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiły:

- likwidacja prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej,

- likwidacja prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej,

- likwidacja spółki niebędącej osobą prawną lub

- wystąpienie wspólnika z takiej spółki

– do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej.

Rozumiem, że w przypadku czytelnika sprzedaż towarów otrzymanych w związku z likwidacją spółki jawnej, w której był wspólnikiem, nastąpi przed upływem tych sześciu lat. Oznacza to po stronie czytelnika powstanie przychodów zaliczanych do źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Ewentualna sprzedaż po upływie tych sześciu lat nie skutkuje natomiast powstaniem przychodu w ogóle.

—Marcin Szymankiewicz

doradca podatkowy z Warszawy

Które spółki nie są osobami prawnymi

Spółka niebędącą osobą prawną to spółka inną niż:

a) spółka posiadająca osobowość prawną, w tym także spółka zawiązana na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 2157/2001 z 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (DzUrz WE L 294 z 10 listopada 2001, str. 1, ze zm.; DzUrz UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 251),

b) spółka kapitałowa w organizacji,

c) spółka komandytowo-akcyjna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

d) spółka niemająca osobowości prawnej mająca siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa jest traktowana jak osoba prawna i podlega w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania (zob. art. 5a pkt 26 w zw. z pkt 28 ustawy o PIT).