Ministerstwo Sprawiedliwości chce wdrożyć nowe regulacje zabezpieczające przed oszustwami podatkowymi i przeciwdziałające ukrywaniu pieniędzy pochodzących z przestępstwa. Dlatego opracowało projekt obszernej nowelizacji kodeksu handlowego, która zmierza do wyeliminowania z obrotu akcji na okaziciela od 1 lipca 2018 r.
Jak uzasadnia MS, taka forma udziału w spółkach pozwala na anonimowość akcjonariuszom spółek niepublicznych. Tym samym łatwiej im o nieprzejrzyste działania finansowe. To z kolei powoduje, że Polska jest uważana za państwo wysokiego ryzyka w porównaniu z innymi państwami europejskimi pod względem wymiany informacji podatkowych i prania brudnych pieniędzy.
Projekt przewiduje obowiązkową dematerializację akcji na okaziciela w spółkach niepublicznych, tj. nierejestrowanych na giełdzie. Owa dematerializacja ma polegać na zamianie papieru wartościowego na zapis w systemie teleinformatycznym. Akcje zdematerializowane mają zostać zarejestrowane w specjalnym rejestrze akcjonariuszy. Będą go prowadziły podmioty uprawnione dziś do prowadzenia rachunków papierów wartościowych (banki i domy maklerskie). Rejestr akcjonariuszy będzie jawny dla spółki i każdego akcjonariusza.
Takie zmiany mają doprowadzić do zniesienia dzisiejszego podziału na akcje imienne i na okaziciela. Docelowo w obrocie mają istnieć tylko akcje rejestrowane.
Poza identyfikacją akcjonariuszy bezpieczeństwo obrotu ma się zwiększyć także dzięki temu, że zarejestrowanie akcji wykluczy komplikacje związane z zagubieniem akcji na okaziciela. Dziś takimi papierami może swobodnie handlować ich przypadkowy znalazca. Może też dochodzić do handlu przez nieuprawnione osoby pracujące w banku będącym depozytariuszem takich akcji. Autorzy projektu zauważają, że od stosowania w obrocie akcji na okaziciela odchodzi wiele państw europejskich, w tym Czechy, Wielka Brytania, Luksemburg, Szwajcaria i Belgia.
etap legislacyjny: konsultacje publiczne