CIT: jak rozliczyć zakup licencji i autorskich praw majątkowych

Prawa autorskie podlegają amortyzacji

- ABC sp. z o.o. na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej nabywa prawa autorskie (bądź licencje) do filmów reklamowych promujących jej produkty. Przewidywany okres używania tych filmów wynosi 15–18 miesięcy. Czy nabyte prawa autorskie należy amortyzować?

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 4 i pkt 5 ustawy o CIT amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c ustawy o CIT, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

- autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,

- licencje,

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o VAT, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Licencje i majątkowe prawa autorskie podlegają amortyzacji jako wartości niematerialne i prawne, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

- zostały nabyte,

- nadają się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania,

- przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż rok,

- są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo zostały oddane przez podatnika do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), najmu, dzierżawy lub leasingu.

Nabyte prawa autorskie (licencje) do filmów reklamowych, o przewidywanym okresie wykorzystywania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej dłuższym niż rok spółka ABC powinna zaliczyć do wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji (interpretacje Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 lutego 2010 r., ILPB3/423-1040/09-3/MM oraz z 4 lutego 2010 r., ILPB3/423-1040/09-2/MM).

Uwaga! Bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów (w dacie ich poniesienia) mogą zostać zaliczone koszty związane z wynagrodzeniem dotyczące technicznych kosztów wytworzenia filmu. Chodzi tu w szczególności o wydatki poniesione na obsługę i transport kamery, światło, montaż, wynagrodzenie dźwiękowca, kierownika produkcji, reżysera, operatora, lektora, charakteryzacja, rekwizyty, casting, katering, sesja zdjęciowa, animacje, kasety emisyjne, ubezpieczenie itd. (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 lutego 2010 r., ILPB3/423-1040/ 09-3/MM).

Wydatki na serwis internetowy są kosztem w dacie poniesienia

- Beta sp. z o.o. zamierza nabyć serwis internetowy od firmy A. Zakupiona przez spółkę Beta domena będzie służyła działalności gospodarczej przez dotarcie do klientów z ofertą handlową, co ułatwi spółce nawiązanie kontaktów z nabywcami jej towarów. W związku z zakupem usługi serwisu internetowego dojdzie do przeniesienia praw autorskich do stron internetowych lub nabycia przez spółkę Beta licencji na oprogramowanie czy też wiedzy technicznej (know-how). Portal został stworzony przez pracowników sprzedawcy (firmy A). Pracownicy ci nie sprzedali firmie A (pracodawcy) prawa do serwisu, zatem na żadnym etapie transakcji nie mamy do czynienia z przekazaniem praw autorskich. Czy słusznie spółka Beta uznała, że poniesione wydatki na nabycie serwisu internetowego nie stanowią wartości niematerialnej i prawnej?

Ustawa o CIT posługuje się zamkniętym katalogiem wartości niematerialnych i prawnych. Serwis internetowy nie został wymieniony w tym katalogu zawartym w art. 16b ustawy o CIT, a więc nie można zaliczyć go do wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Dla takiej oceny istotny jest fakt, że w przedstawionym stanie faktycznym w związku z zakupem usługi serwisu internetowego dojdzie do przeniesienia praw autorskich do stron internetowych albo do nabycia przez spółkę Beta licencji na oprogramowanie czy też wiedzy technicznej (know-how). Słusznie zatem spółka Beta uznała, że serwis internetowy nie stanowi wartości niematerialnej i prawnej. Wydatek na zakup serwisu internetowego należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów jako koszt inny niż bezpośrednio związany z przychodami, potrącany jednorazowo w dacie poniesienia stosownie do art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o CIT (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 9 maja 2013 r., IBPBI/2/423-363/13/CzP).

Wydatki na roczne licencje ujmuje się w kosztach jednorazowo

- Spółka (podatnik CIT) na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej nabywa licencje do programów komputerowych. Okres, na jaki nabywane są licencje, nie przekracza roku. Spółka co roku jest więc zobligowana do nabywania nowych rocznych licencji na oprogramowanie. Czy spółka prawidłowo postępuje, zaliczając poniesione wydatki bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów?

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c ustawy o CIT, nabyte i nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania licencje – o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o VAT, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Licencje podlegają amortyzacji jako wartości niematerialne i prawne, jeżeli m.in. przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż rok. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że licencje na programy komputerowe są udzielane na okres nieprzekraczający roku. Licencje te nie stanowią zatem wartości niematerialnych i prawnych. Spółka postępuje więc prawidłowo, zaliczając je bezpośrednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 28 stycznia 2013 r., IBPBI/2/423-1381/12/BG).

Strona WWW jest wartością niematerialną i prawną

- Spółka z o.o. Omega nabyła na podstawie umów cywilnoprawnych (umowy o dzieło) autorskie prawa majątkowe do strony internetowej. Nabyta domena internetowa będzie wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności przez kilka najbliższych lat. Czy wydatki poniesione przez spółkę Omega na stworzenie firmowej strony internetowej (domeny internetowej) należy uznać za wydatki na nabycie wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli dochodzi do nabycia praw autorskich (licencji) do stworzonej strony internetowej?

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o CIT amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c tej ustawy, nabyte i nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

- autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,

- licencje,

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o VAT, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Wydatki poniesione na budowę strony internetowej, która ma być wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej dłużej niż rok, w sytuacji gdy dochodzi do nabycia autorskich praw majątkowych (bądź licencji), powinny być zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 18 listopada 2014 r., IBPBI/2/423-1009/14/CzP; interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 27 sierpnia 2014 r., IPTPB3/423-188/14-7/GG; interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 18 marca 2014 r., IBPBI/2/423-1711/13/JD).

Organy podatkowe wyrażają pogląd, że amortyzacji nie podlega wartość usług, w tym usług polegających na tworzeniu stron internetowych, opracowaniu projektów graficznych czy zawartości stron internetowych. W związku z tym koszty związane ze stroną internetową podatnika powinny zostać podzielone. W części dotyczącej nabycia praw własności intelektualnej powinny podlegać amortyzacji, natomiast w części dotyczącej prac związanych w wykonaniem dzieł powinny zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 18 listopada 2014 r., IBPBI/2/423-1009/14/CzP; interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 22 października 2010 r., IPPB5/423-449/10-4/DG).

Uwaga! Gdy w związku z budową portalu internetowego podatnik ponosi takie koszty, jak: wynagrodzenia osób tworzących stronę, dzierżawa serwera, usługi wizualizacji mieszkań i przedmiotów oferowanych na stronie, amortyzacja sprzętu i oprogramowania służącego do budowy portalu, ale nie ponosi wydatków na nabycie autorskich praw majątkowych bądź licencji, poniesione wydatki nie mogą być uznane za wartość niematerialną i prawną. Katalog wartości niematerialnych i prawnych, od których rozlicza się odpisy amortyzacyjne, jest zamknięty, a ustawodawca nie zawarł w nim wydatków na stworzenie strony internetowej. W takim przypadku nie dochodzi do przekazania praw autorskich lub pokrewnych, udzielenia licencji ani przekazania wiedzy technicznej (know-how), więc mamy tu do czynienia jedynie z usługą internetową. Wydatki poniesione na wykonanie portalu internetowego mają związek z przychodami podatnika i można je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów jako tzw. koszty pośrednie (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 11 lutego 2010 r., IBPBI/2/423-1394/09/BG).

Wartość niematerialna i prawna nie może być ulepszona

- Firma X (podatnik CIT) uruchomiła w 2015 r. platformę szkoleń internetowych (e-learning). Szkolenia te będą polegać na nauczaniu z wykorzystaniem sieci komputerowej i internetu. Na materiał zamieszczony w internecie (platformie internetowej) składają się teksty lekcji, filmy, materiały interaktywne, arkusze ćwiczeniowe, ćwiczenia interaktywne. Po uruchomieniu platformy firma X cały czas modyfikuje i ponosi koszty dotyczące m.in. uaktualnienia treści (zakupując prawa autorskie do treści publikacji prezentowanych na szkoleniu e-learnigowym). W wyniku zakupu aktualnych treści publikacji prezentowanych na szkoleniu e-learnigowym dochodzi do powstania nowych wersji zakupionych uprzednio praw autorskich. Czy firma powinna traktować zakupione prawa autorskie do treści publikacji prezentowanych na szkoleniu e-learnigowym jako osobną wartość niematerialną i prawną?

Nabyte na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej prawa autorskie do treści publikacji prezentowanych na szkoleniu e-learnigowym (nowa zaktualizowana treść), jeżeli przewidywany okres ich używania przekracza rok, stanowią wartości niematerialne i prawne stosownie do art. 16b ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 maja 2013 r., ILPB1/415-121/13-5/AP).

Uwaga! Ulepszeniu mogą podlegać jedynie środki trwałe. Ustawa o CIT nie przewiduje natomiast możliwości „ulepszania" wartości niematerialnych i prawnych. Wydatki ponoszone na nabycie po uruchomieniu e-platformy praw autorskich do treści publikacji prezentowanych na szkoleniu e-learningowym należy zatem uważać za odrębne wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji.

Licencje o wartości do 3500 zł można rozliczać na trzy sposoby

- Czy jeżeli wartość początkowa nabytych licencji i praw autorskich majątkowych nie przekracza 3500 zł, to muszę je obligatoryjnie amortyzować?

W przypadku nabycia wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 3500 zł, podatnicy mają możliwość wyboru sposobu rozliczenia wydatków poniesionych na ich nabycie. Mogą mianowicie:

- zaliczyć wydatki bezpośrednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania wartości niematerialnej i prawnej do używania (zob. art. 16d ust. 1 ustawy o CIT) lub

- amortyzować je jednorazowo w miesiącu oddania do używania tej wartości niematerialnej i prawnej albo w miesiącu następnym (zob. art. 16f ust. 3 ustawy o CIT), lub

- amortyzować wartość niematerialną i prawną zgodnie z art. 22ł i 22m ustawy o CIT, czyli rozkładając w czasie ujmowanie w kosztach jego wartości początkowej (zob. art. 16f ust. 3 ustawy o CIT.

Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy