Korekta odliczenia VAT: Towary i usługi dzielimy na trzy grupy

Po zakończeniu roku, w którym podatnik miał prawo do odliczenia VAT naliczonego, jest on obowiązany skorygować kwotę odliczonego podatku z uwzględnieniem proporcji dla zakończonego roku podatkowego (art. 91 ust. 1 ustawy o VAT).

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł, okres korekty to pięć kolejnych lat. Roczna korekta dotyczy jednej piątej VAT naliczonego przy nabyciu lub wytworzeniu.

Nieruchomości i prawa wieczystego użytkowania gruntów należy uwzględniać w korekcie VAT w ciągu dziesięciu lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta dotyczy w tym przypadku jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty dokonuje się jednorazowo, po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania (art. 91 ust. 2 ustawy o VAT).

Uwaga! Obowiązek rozliczania korekt w ciągu dziesięciu lat nie dotyczy opłat rocznych pobieranych z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste. Korektę robi się tu na ogólnych zasadach, określonych w art. 91 ust. 1 ustawy o VAT.

Taki mechanizm korekty dla podatku związanego z nabyciem towarów i usług zaliczonych do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych o wartości początkowej przekraczającej 15 000 zł związany jest z tym, że towary i usługi zaliczane do środków trwałych zazwyczaj są wykorzystywane w dłuższym okresie (por. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 23 lipca 2013 r., IPPP2/443-483/13-2/AO).

Korekta roczna VAT wpływa na przychód bądź koszty. I tak, wynik przeprowadzonej po zakończeniu roku weryfikacji proporcjonalnie odliczonego podatku naliczonego zwiększa:

- przychody podatnika (zob. art. 12 ust. 1 pkt 4g ustawy o CIT) – jeżeli jest to korekta in plus,

- koszty uzyskania przychodów podatnika (zob. art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c ustawy o CIT) – jeżeli jest to korekta in minus.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 4g ustawy o CIT przychodem jest w szczególności kwota podatku od towarów i usług nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art. 16a–16m ustawy o CIT, lub dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi w tej części, w jakiej zrobiono korektę powodującą zwiększenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o VAT. Co do zasady podatku od towarów i usług nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Jednak zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c ustawy o CIT kosztem uzyskania przychodów jest kwota VAT nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji lub dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi tej amortyzacji – w tej części, w jakiej rozliczono korektę powodującą zmniejszenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o VAT.