Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 24 września 2014 r. ?(I FSK 1463/13).
Skarżąca jest osobą fizyczną prowadzącą od 2008 roku biuro rachunkowe, która zrezygnowała ze zwolnienia z VAT i została czynny podatnikiem. W 2010 roku skarżąca uzyskała obrót niższy niż 100 tys. zł, natomiast w 2011 roku obrót ten nie przekroczy 150 tys. zł. Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego skarżąca zadała pytanie: Czy może od 1 maja 2011 r. powrócić do zwolnienia z VAT na podstawie art. 113 ust. 11 ustawy ?o VAT? W ocenie skarżącej powrót do stosowania zwolnienia od wskazanego terminu jest prawnie możliwy.
Organ podatkowy uznał stanowisko skarżącej za nieprawidłowe. Organ wskazał, że powrót do stosowania zwolnienia może nastąpić wyłącznie z początkiem roku podatkowego, czyli od 1 stycznia 2012 roku.
Skarżąca nie zgadzając się z poglądem organu, wniosła skargę do WSA we Wrocławiu. Wskazała, że użyte w art. 113 ust. 11 ustawy o VAT sformułowanie „nie wcześniej niż" wyznacza najwcześniejszy moment powrotu do stosowania zwolnienia, nie określając tego momentu wyłącznie jako początek roku podatkowego. Sąd pierwszej instancji uchylił zaskarżoną interpretację ?i podzielił zasadniczo stanowisko skarżącej. Organ podatkowy nie zgodził się jednak z poglądem WSA i wniósł skargę kasacyjną do NSA.
NSA oddalił skargę organu. Sąd stwierdził, że sformułowanie „nie wcześniej" oznacza najwcześniejszy moment powrotu do stosowania zwolnienia, jednak nie wyklucza to możliwości powrotu w późniejszym okresie. Przepis art. 113 ust. 11 ustawy o VAT nie wyznacza jednoznacznie podatnikowi momentu powrotu do stosowania zwolnienia. Ustanawia jedynie warunek, że nie może to nastąpić wcześniej niż przed upływem roku, licząc od końca roku, ?w którym podatnik utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia. Sąd podkreślił, że taka konstrukcja zwolnienia pozostawia jego stosowanie strategii gospodarczej podatnika.
—Michał Brągiel, współpracownik w zespole zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte
Katarzyna ?Zembrzuska, starsza konsultantka, doradca podatkowy ?w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.
W mojej ocenie przepisy ustawy ?o VAT dotyczące zwolnienia podmiotowego są na tyle precyzyjne, ?że nie pozostawiają pola do interpretacji. Spór pomiędzy podatniczką a organem podatkowym musiał jednak rozwiązać dopiero Naczelny Sąd Administracyjny. ?W postępowaniu dotyczącym omawianej sprawy zarówno organ podatkowy, jak i Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu miały wątpliwość w zakresie możliwości ponownego zastosowania przez skarżącą zwolnienia z VAT ?w dowolnym okresie rozliczeniowym ?po upływie co najmniej roku, licząc ?od końca roku, w którym skarżąca zrezygnowała z prawa do stosowania tego zwolnienia.
Próba ograniczenia możliwości skorzystania z przewidzianego ?ustawą zwolnienia podmiotowego ?z VAT do pierwszego miesiąca roku kolejnego po rocznym okresie karencji jest, po pierwsze, niezgodna ?z obowiązującym prawem, a po drugie, niezrozumiała. Tego typu interpretacja przepisów ustawy o VAT może świadczyć o szukaniu przez organy podatkowe kolejnych sposobów ?na zatrzymanie w budżecie państwa ?jak najwięcej środków. W działaniu ?tym organ podatkowy zaczął się uciekać do profiskalnej interpretacji nawet tych przepisów prawa, które dotychczas wydawały się jasne.
W art. 113 ust. 11 ustawy o VAT precyzyjnie zostało wskazane, ?że aby móc ponownie skorzystać ?ze zwolnienia z VAT (niezależnie ?od tego, czy podatnik utracił to prawo na skutek przekroczenia ustawowego progu wartości sprzedaży w kwocie 150 tys. zł, czy też zrezygnował ?z niego dobrowolnie), musi upłynąć ?co najmniej pełny rok kalendarzowy. ?W szczególności przepis ten wskazuje, że podatnik może ponownie z tego zwolnienia skorzystać nie wcześniej ?niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia. Nie oznacza to, że za każdym razem musi upłynąć pełny rok kalendarzowy, czyli – jak by tego chciał organ podatkowy – że możemy zadeklarować chęć skorzystania ?ze zwolnienia z VAT wyłącznie ?z początkiem stycznia każdego kolejnego roku. Zgodnie z przepisami musi upłynąć pełny rok kalendarzowy od okresu, w którym podatnik ?nie korzystał ze zwolnienia. Natomiast decyzję, w którym miesiącu/kwartale ten podatnik zacznie korzystać ?z przedmiotowego zwolnienia, ustawodawca pozostawił w jego ?gestii. Jak słusznie wskazał NSA, decyzja ta powinna zależeć ?wyłącznie od strategii gospodarczej podatnika.
