Jeżeli płatność dotyczy korzystania przez polskiego usługobiorcę ze środka transportu używanego za granicą (np. samochodu wynajętego w czasie podróży służbowej), to miejsce faktycznego wykorzystania urządzenia wydaje się dla organów podatkowych bez znaczenia. Pogląd taki wyraziła bowiem m.in. Izba Skarbowa ?w Poznaniu (interpretacja ?z 17 czerwca 2013 r., ILPB4/423-80/13-4/MC). Ponadto organy podatkowe wskazują, że zasadnicze znaczenie ma miejsce położenia źródła dochodów. Nieistotny jest fakt wynajmowania oraz wykorzystywania środków poza terytorium Polski. W tym przypadku zagraniczni przedsiębiorcy uzyskują dochód od spółki będącej polskim rezydentem podatkowym. Urzędnicy skarbowi przyjmują, że źródło dochodów znajduje się na terytorium Polski.

Definicja terytorium

Jednak sądy administracyjne patrzą na tak sformułowane stanowisko sceptycznie ?i podkreślają, że pod spornym pojęciem „terytorium, z którym wiąże się osiąganie dochodów" należy rozumieć miejsce, gdzie efekt usługi jest faktycznie wykorzystywany.

W wyroku z 17 lipca 2014 r. ?(I SA/Kr 865/14) WSA w Krakowie orzekł, że powstanie ograniczonego obowiązku podatkowego nie jest związane ?z wypłatą wynagrodzenia z terytorium Polski. Wyjaśnił bowiem, że polska firma nie musi potrącać podatku u źródła, jeżeli efekt usługi świadczonej na jej rzecz przez zagranicznego kontrahenta będzie wykorzystany za granicą. Jedynym łącznikiem między dochodem podmiotu zagranicznego a terytorium Polski jest wypłata wynagrodzenia przez polską firmę. Ten łącznik nie jest jednak ?w żadnym razie wystarczający dla przyjęcia, że dochód podmiotu zagranicznego został osiągnięty na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jest to kolejny wyrok świadczący o niejednolitej praktyce organów podatkowych i sądów w zakresie podatku u źródła (inne orzeczenia to np. wyrok WSA w Krakowie z 3 października 2013 r., ?I SA/Kr 1371/13 czy wyrok NSA z 4 lipca 2013 r., II FSK 2200/11). Fiskus żąda zapłaty podatku u źródła, natomiast sądy uważają, że powstanie ograniczonego obowiązku podatkowego nie jest związane wyłącznie z wypłatą wynagrodzenia z terytorium Polski, ale powinno wynikać z dostarczenia na teren Polski jakiejś usługi.

Jednolita linia orzecznicza

Co istotne, sądy podzielają stanowisko i argumentację prawną zawartą w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego ?z 5 listopada 2009 r. (II FSK 2194/08). Sąd podkreślił w nim, że przepisy nie uzależniają opodatkowania od tego, czy wykonanie usług nierezydentowi zlecił polski przedsiębiorca ?i wynagrodzenie za wykonanie zlecenia zostało wypłacone ?z majątku polskiego przedsiębiorcy ani od tego, czy efekt usługi wykonanej przez nierezydenta będzie się odnosił do kontrahenta polskiego. Nie można więc wiązać ograniczonego obowiązku podatkowego nierezydenta z uzyskaniem przychodu od kontrahenta, który jest spółką polską, na podstawie umowy, których realizacja nie jest związana z terytorium Rzeczypospolitej.

Karolina Legierska, konsultantka podatkowa w BDO

W sprawie dotyczącej rozpoznania obowiązku podatkowego istotną rolę odgrywa certyfikat rezydencji podatkowej. Trzeba jednak zwrócić uwagę na nakład administracyjny związany z uzyskaniem takiego certyfikatu. Bywa on niewspółmiernie duży dla niektórych transakcji (np. przy wynajmie środka transportu w podróży służbowej). Ponadto ważność certyfikatu jest też ograniczona w czasie. Patrząc na sprawę rozliczenia podatkowego auta wynajętego za granicą można się spodziewać ujednolicenia linii orzeczniczej. Już w 2010 i w 2013 roku zapadły wyroki NSA, z których wynikało, że decydujące znaczenia ma miejsce świadczenia usługi. Niestety administracja podatkowa ma na ten temat inne zdanie. Organy podatkowe konsekwentnie wydają negatywne interpretacje w tym zakresie. Rozbieżność tę potencjalnie mogłaby rozwiązać interpretacja ogólna ministra finansów. Jednak dopóki jej nie ma, należy uzbroić się w cierpliwość i przygotować na konieczność przedstawiania swoich racji przed sądami administracyjnymi.