Czego dotyczył spór

Spółka handluje książkami i wystawia faktury VAT. Jej klienci mogą zwracać książki. Spółka zwróciła się o indywidualną interpretację prawa podatkowego do ministra finansów. Zadała pytanie, czy może dokonywać pomniejszenia przychodów oraz kosztów bezpośrednio związanych z przychodami do celów podatku dochodowego od osób prawnych w momencie wystawienia faktur korygujących, dokumentujących otrzymanie zwrotu towarów. Zdaniem spółki pomniejszenie przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów powinno następować ?w momencie wystawienia faktur korygujących ?w związku z otrzymaniem zwrotów towarów.

W jej ocenie sposób ujęcia korekty przychodu zależy od przyczyny takiej korekty. Decydujący jest fakt, czy przyczyną korekty jest błąd w pierwotnym rozliczeniu czy też inne okoliczności, których podatnik nie mógł uwzględnić w momencie dokonania tego rozliczenia.

W interpretacji minister finansów uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Wskazał, że faktura korygująca nie dokumentuje odrębnego, niezależnego zdarzenia gospodarczego, lecz odnosi się do stanu zaistniałego w przeszłości. Punktem odniesienia faktury korygującej jest faktura pierwotna. Na gruncie prawa podatkowego nie ma znaczenia, z jakiego powodu skorygowana jest faktura. Ważne jest, że powoduje zmianę przychodu już wcześniej uzyskanego – dodał minister. Spółka skierowała sprawę do sądu administracyjnego.

Rozstrzygnięcie

Naczelny Sąd Administracyjny, do którego trafiła kasacja, zajął się tą sprawą jedynie dlatego, że zauważył, że w zaskarżonej interpretacji minister finansów odniósł się wyłącznie do kwestii związanej z korektą przychodów, natomiast pominął kwestię związaną z korektą kosztów uzyskania przychodów w przypadku otrzymania zwrotu towarów.

Zdaniem sądu wykładnia art. 12 ust. 3 i 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) prowadzi do wniosku, że wystawienie faktury korygującej w związku ze zwrotem towarów w żaden sposób nie wpływa na datę powstania przychodu, koryguje jedynie jego wysokość.

Faktura korygująca, wystawiona z powodu obniżenia (jak w rozpatrywanej sprawie), ale także ?w przypadku podwyższenia ceny poniesionej na rzecz określonego kontrahenta, powinna zostać uwzględniona w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania sprzedaży towaru – uznał sąd. Wobec tego po wystawieniu faktury korygującej konieczne jest skorygowanie przychodów w poszczególnych okresach rozliczeniowych (miesiącach lub kwartałach), stosownie do sposobu dokonywania przez spółkę rozliczeń podatku dochodowego od osób prawnych w trakcie roku podatkowego (a nie np. ograniczenie się do ujęcia korekty przychodów w rozliczeniu rocznym). Podobnie w przypadku dokonania śródrocznej korekty cen; winna ona skutkować odpowiednim skorygowaniem przychodów uzyskanych w poszczególnych okresach rozliczeniowych, nie zaś w miesiącu wystawienia faktury korygującej.

NSA zauważył, że nie ma w ustawie o CIT szczególnych regulacji dotyczących momentu powstania przychodu w sytuacji wystawienia faktury korygującej, w przypadkach opisanych przez spółkę. Skoro ustawodawca nie określił żadnych reguł dotyczących korekty wartości należnego przychodu podatkowego w danym okresie rozliczeniowym, to nie ma podstaw prawnych, aby przyjmować, że dla daty rozliczenia takiej korekty przychodu netto i w konsekwencji dla określenia momentu (daty) powstania obowiązku podatkowego istotne znaczenie mają okoliczności związane z wystawieniem faktury korygującej, która obniżałaby przychód (zwrot towarów).

W rezultacie, bez względu na przyczynę wystawienia faktury korygującej, korekta wielkości przychodu powinna być rozliczona w okresie rozliczeniowym, w którym został już ujęty przychód należny, ?z uwzględnieniem zasad określających datę powstania przychodu.