Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 18 lutego 2014 r. (I SA/Wr 2375/13).
Spółka zamierza wypłacić dywidendę niepieniężną poprzez nieodpłatne przekazanie prawa własności nieruchomości na rzecz akcjonariuszy. We wniosku o interpretację zwróciła się ?z pytaniem, czy wypłata dywidendy niepieniężnej jest odpłatnym zbyciem rzeczy w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy o CIT oraz czy powoduje powstanie przychodu stosownie do art. 12 ust. 1 tej ustawy.
Zdaniem spółki, wypłata dywidendy w tej formie nie może być uznana za odpłatne zbycie rzeczy (w szczególności za jej sprzedaż). Dywidenda rzeczowa jest zobowiązaniem jednostronnie zobowiązującym i brak tu świadczenia wzajemnego. Ponadto, wskutek nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości w ramach realizacji dywidendy nie powstanie przychód do opodatkowania. Wypłata powoduje w rzeczywistości obniżenie wartości majątku spółki.
Organ podatkowy nie zgodził się ?z tym stanowiskiem. Rozróżnił skutki wypłaty dywidendy pieniężnej i niepieniężnej. Pierwsza z nich stanowi czysty zysk po opodatkowaniu i jest dla spółki wypłacającej neutralna podatkowo (zakaz podwójnego opodatkowania). Natomiast w ramach drugiej „wypłacany" składnik majątkowy nie został opodatkowany. Wyzbycie się go przez spółkę powoduje zatem obowiązek podatkowy. Zdaniem fiskusa nie można uznać, że składniki majątkowe pełnią funkcję pieniądza i dywidenda rzeczowa jest neutralna podatkowo. ?W konsekwencji, organ stwierdził, że przeniesienie własności nieruchomości skutkuje po stronie spółki powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia tych składników na podstawie art. 12 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o CIT w wysokości wartości rynkowej nieruchomości (odpowiadającej wartości dywidendy).
Spółka wniosła skargę do WSA, który uchylił interpretację. Decydujące znaczenie miało stwierdzenie, że dywidenda nie jest przysporzeniem po stronie wypłacającego. Realizacja prawa akcjonariuszy doprowadza do uszczuplenia aktywów spółki, nie generując przychodu do opodatkowania.
—Konrad Ochocki, współpracownik Zespołu Zarządzania ?Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Komentarz eksperta
Marcin ?Steuer, konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe ?sp. z o.o. ?(biuro w Katowicach)
WSA we Wrocławiu w wydanym wyroku wypowiedział się w sprawie skutków podatkowych wypłaty dywidendy rzeczowej, które często budzą wątpliwości podatników CIT. W wydawanych przez organy podatkowe indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego można bowiem spotkać się z twierdzeniem, że wypłata przez podatnika CIT dywidendy w formie rzeczowej powoduje po jego stronie, na podstawie art. 14 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, przychód podatkowy. WSA we Wrocławiu w komentowanym wyroku nie zgodził się ?z takim twierdzeniem.
Stanowisko WSA we Wrocławiu należy uznać za prawidłowe. Wynika to przede wszystkim z tego, że w ustawie o CIT nie ma przepisów, które różnicowałyby skutki podatkowe wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej od dywidendy w formie pieniężnej. W konsekwencji należy przyjąć, że obie formy wypłaty zysku powodują te same skutki podatkowe po stronie spółki wypłacającej, tj. nie prowadzą do powstania przychodu podatkowego na gruncie CIT.
Jak słusznie zauważył WSA we Wrocławiu, w przypadku wypłaty dywidendy w formie rzeczowej nie będzie mógł mieć zastosowania w stosunku do spółki wypłacającej art. 14 ust. 1 ustawy o CIT. Przepis ten wskazuje bowiem jedynie, jak określać wartość przychodu powstałego na gruncie art. 12 ustawy o CIT. ?W konsekwencji w przypadku braku wystąpienia takiego przychodu, art. 14 ust. 1 nie będzie mógł mieć zastosowania.
Dodatkowo należy zaznaczyć, że art. 14 ustawy o CIT może mieć zastosowanie wyłącznie do czynności dwustronnie zobowiązujących. Dywidenda jest natomiast zobowiązaniem jednostronnym, ponieważ obowiązek jej wypłaty istnieje po stronie spółki i nie jest on skorelowany z jakimkolwiek obowiązkiem po stronie wspólnika.
Stanowisko zaprezentowane w wyroku WSA we Wrocławiu wpisuje się w jednolitą linię orzeczniczą sądów administracyjnych. Dla przykładu można powołać wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego ?z 8 lutego 2012 r. (I FSK 1384/10), ?z 14 marca 2012 r. (II FSK 1673/10) oraz ?z 12 czerwca 2012 r. (II FSK 1260/11). Niestety, prezentowana przez sądy administracyjne linia orzecznicza nie wpływa na rozstrzygnięcia analizowanego zagadnienia w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego.
Skutki podatkowe dywidendy rzeczowej miały zostać uregulowane w art. 14a ustawy o CIT, który miał wejść w życie ?1 stycznia 2014 r. Ostatecznie jednak ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie tego przepisu w ostatniej nowelizacji ustawy o CIT.