Zmiana zasad powstawania obowiązku podatkowego w VAT powoduje, że podatnik powinien znać art. 7 ustawy zmieniającej. To przepis przejściowy, wskazujący, którymi regulacjami należy się posługiwać w odniesieniu do czynności wykonanych na przełomie 2013 i 2014 roku.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, w przypadku czynności wykonanych przed ?1 stycznia 2014 r. obowiązek podatkowy powstaje zgodnie ?z art. 19–21 ustawy zmienianej, w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem.
Oznacza to, że moment wykonania danej czynności decyduje o tym, które przepisy należy stosować. Dla transakcji wykonanych w poprzednim roku obowiązek podatkowy powinien być określony według zasad obowiązujących do końca 2013 r.
Przykład
31 grudnia 2013 r. firma sprzedała laptopa, natomiast fakturę wystawiła 2 stycznia 2014 r. Zatem, biorąc pod uwagę przepisy przejściowe, obowiązek podatkowy powstał według regulacji obowiązujących ?w 2013 r., czyli z chwilą wystawienia faktury nie później niż 7. dnia licząc od dnia wydania towaru (art. 19 ust. 4 ustawy ?o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca ?2013 r.), czyli w styczniu 2014 r.
Ponadto ustawodawca ?w art. 7 ust. 2 ustawy zmieniającej przyjął, że czynność, dla której w związku z jej wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznawać się będzie za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności. Natomiast czynność wykonywaną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej wykonywaniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności.
Zatem upływ okresu rozliczeniowego oznacza wykonanie danej czynności, a w konsekwencji będzie on wyznaczał, które przepisy określające powstanie obowiązku podatkowego należy stosować.
Okresy rozliczeniowe z tytułu sprzedaży energii elektrycznej, które upłynęły do końca 2013 r. powinny być rozliczone według przepisów obowiązujących do końca ubiegłego roku. Natomiast pozostałe okresy podlegają wykazaniu według obecnych zasad.
Przykład
1 października 2013 r. zawarto umowę na dostawę energii elektrycznej w okresie ?1 października 2013 r. ?– 30 września 2014 r. Zgodnie ?z umową strony rozliczają się za okresy kwartalne (z terminem płatności 45 dni po zakończeniu danego kwartału). Dla okresu rozliczeniowego, który upłynął ?31 grudnia 2013 r., obowiązek podatkowy powstaje zgodnie ?z obowiązującym do końca ubiegłego roku art. 19 ust. 13 ?pkt 1 ustawy o VAT, z chwilą upływu terminu płatności określonego w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu sprzedaży energii elektrycznej? (czyli w lutym 2014 r.). Natomiast kolejne okresy powinny być rozliczone według „nowego" art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT.
Ponadto firmy sprzedające energię elektryczną powinny zwrócić uwagę na art. 7 ust. 3 ustawy zmieniającej. Bowiem w przypadku czynności, ?o których mowa w art. 19a ?ust. 5 pkt 3 i 4 ustawy, które zostaną wykonane po 31 grudnia 2013 r., dla których przed ?1 stycznia 2014 r. wystawiono fakturę, obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ustawy zmienianej, w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem.
Oznacza to, że w przypadku wystawienia faktury do końca poprzedniego roku, która dotyczy sprzedaży energii elektrycznej dokonanej w 2014 r., podatnik powinien stosować przepisy regulujące moment powstania obowiązku podatkowego obowiązujące ?w 2013 r.
Tym samym rozliczenie dostawy prądu powinno nastąpić z chwilą upływu terminu płatności określonego w umowie (art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy o VAT).
Przykład
Gdyby w poprzednim przykładzie dostawca energii elektrycznej wystawił 31 grudnia 2013 r. faktury za cały okres trwania umowy, wówczas powinien rozliczyć całą sprzedaż prądu zgodnie z art. 19 ust. 13 ?pkt 1 ustawy o VAT, czyli ?z chwilą upływu terminu płatności, określonego ?w umowie za poszczególne okresy rozliczeniowe ?(tj. w deklaracji składanej ?za luty, maj, sierpień i listopad 2014 r.).
Dostawy energii elektrycznej według „starych przepisów"
Do końca ubiegłego roku dostawa mediów (w tym energii elektrycznej) rozliczna była według szczególnych zasad. ?Zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstawał z chwilą upływu terminu płatności, ?jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń ?z tytułu:
a) ?dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
b) ?świadczenia usług telekomunikacyjnych ?i radiokomunikacyjnych, z zastrzeżeniem ust. 18,
c) ?świadczenia usług wymienionych w poz. 140-153, 174 ?i 175 załącznika nr 3 do ustawy (m.in. dostaw wody ?i odprowadzania ścieków).
Wobec tego dla momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy energii elektrycznej wystawianie faktur, w tym również faktur prognozowanych, nie miało znaczenia. Obowiązek podatkowy i tak ?powstawał z chwilą upływu terminu zapłaty określonego ?w umowie.