Od marca rozpocznę prowadzenie działalności gospodarczej. Będę zatrudniać jednego pracownika – mojego brata. Będę rozliczać PIT na zasadach ogólnych. Mam jednak wątpliwości dotyczące składki na ubezpieczenie zdrowotne, którą będę musiała płacić (do końca ubiegłego roku pracowałam na umowie o pracę ?i wszelkie rozliczenia z ZUS? i z urzędem skarbowym robił za mnie pracodawca). Jaką część składki mogę odliczyć od podatku? Czy mam ją odliczać w każdym miesiącu (płacąc zaliczkę na PIT), czy całość odliczę dopiero w rozliczeniu rocznym? A co ze składką za pracownika? Czy ją też mogę odliczyć od swojego podatku? – pyta czytelniczka.

Wysokość składki zdrowotnej zależy od przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw za IV kwartał poprzedniego roku. Z ogłoszonego 20 stycznia 2014 r. przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego komunikatu wynika, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 4004,35 zł. To wartość, która służy określeniu dolnej granicy podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Podstawa wymiaru składek nie może być niższa niż 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia ?w sektorze przedsiębiorstw ?i aktualnie wynosi 3004,48 zł. Natomiast składka zdrowotna to 9 proc. z podstawy wymiaru, czyli 270,40 zł.

Choć składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi ?9 proc., to jednak odliczeniu od podatku podlega wyłącznie w wysokości 7,75 proc. podstawy wymiaru składki. Innymi słowy, podatek można w tym roku pomniejszyć o 232,85 zł miesięcznie. Pozostałej części, tzn. 1,25 proc., nie można odliczyć. Nie jest ona również kosztem uzyskania przychodu.

Przedsiębiorca odlicza składkę na ubezpieczenie zdrowotne w rozliczeniu rocznym, bądź też od zaliczki na podatek dochodowy opłacanej miesięcznie lub kwartalnie. Należy przy tym pamiętać, że odliczeniu podlega wyłącznie składka zapłacona na własne ubezpieczenie zdrowotne. Przedsiębiorca nie ma zatem prawa do odliczenia składki zdrowotnej opłacanej za zatrudnionego przez siebie pracownika. Dlaczego tak się dzieje? Otóż przedsiębiorca jest tutaj płatnikiem, czyli pobiera składki zdrowotne ?z wynagrodzenia zatrudnionej osoby i wpłaca je na rachunek ZUS-u. To jednak nie na nim spoczywa obowiązek ich sfinansowania. Przedsiębiorca może natomiast te składki – jako część wynagrodzenia pracownika – zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Przykład

Każdorazowo koszty składki zdrowotnej pokrywane są przez pracownika. Podstawą wymiaru?jest tutaj wynagrodzenie brutto pomniejszone o składki na ubezpieczenie społeczne. ?Dla osoby zatrudnionej za minimalne wynagrodzenie 1680 zł brutto, podstawą wymiaru ?składki na ubezpieczenie zdrowotne jest 1449,67 zł. Oznacza to, że składka zdrowotna przy takiej umowie wynosi 130,47 zł (9 proc. z 1449,67 zł). Odliczeniu od podatku podlega natomiast kwota ?w wysokości 112,35 zł (7,75 proc. z 1449,67 zł), o którą pracodawca pomniejsza zaliczkę ?na podatek dochodowy pracownika.

Szczegółowe koszty zatrudnienia pracownika wyglądają następująco:

Rozliczenie wynagrodzenia

Wynagrodzenie brutto: 1680 zł

Składki emerytalne (9,76 proc.): 163,97 zł

Składki rentowe (1,50 proc.): 25,20 zł

Składki chorobowe (2,45 proc.): 41,16 zł

Składki na ubezpieczenie społeczne razem (13,71 proc.): 230,33 zł

Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9 proc.): 130,47 zł

Składka na ubezpieczenie zdrowotne podlegająca odliczeniu (7,75 proc.): 112,35 zł

Zaliczka na podatek dochodowy: 82 zł

Kwota do wypłaty (netto): 1237,20 zł

Rozliczenie kosztów pracodawcy

Składki emerytalne (9,76 proc.): 163,97 zł

Składki rentowe (6,50 proc.): 109,20 zł

Składka wypadkowa (1,93 proc.): 32,42 zł

Składka na fundusz pracy (2,45 proc.): 41,16 zł

Składka na fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych (0,10 proc.): 1,68 zł

Całkowity koszt pracodawcy: 2028,43 zł

Autor jest dyrektorem finansowym i ekspertem ds. księgowości w firmie inFakt.pl ?– internetowym biurze rachunkowym