Łączna wartość nabyć i dostaw
Na czym polega szczególny sposób ustalania podstawy opodatkowania w procedurze VAT marża dla dostawy towarów opodatkowanych w formie marży w przypadku przedmiotów kolekcjonerskich?
Stosownie do art. 120 ust. 5 ustawy o VAT, jeżeli rodzaj poszczególnych przedmiotów kolekcjonerskich lub specyfika ich dostaw czyni skomplikowanym lub niemożliwym określenie marży zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT, podatnik może, za zgodą naczelnika urzędu skarbowego, obliczać marżę jako różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw a łączną wartością nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w okresie rozliczeniowym.
Czytaj także: VAT: marżę można ustalić przez oszacowanie faktycznych kosztów
Marżę ustalamy więc jako różnicę pomiędzy sumą poszczególnych kwot sprzedaży danego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w danym okresie rozliczeniowym (tj. w miesiącu albo kwartale) a sumą poszczególnych kwot nabycia danego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w danym okresie rozliczeniowym (tj. w miesiącu albo kwartale). Przez łączną wartość nabyć rozumie się przy tym sumę poszczególnych kwot nabycia. Natomiast przez łączną wartość dostaw rozumie się sumę poszczególnych kwot sprzedaży (zob. art. 120 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT).
Przykład:
Firma X zajmuje się m.in. sprzedażą przedmiotów kolekcjonerskich (ostemplowane znaczki pocztowe) nabywanych od osób indywidualnych. Za zgodą naczelnika urzędu skarbowego firma X ustala marżę od sprzedawanych znaczków pocztowych w sposób uproszczony od czerwca 2019 r. W czerwcu 2019 r. łączna wartość dostaw wyniosła 16 460 zł, a łączna wartość nabyć 14 000 zł. Marżę stanowić będzie kwota 2 460 zł, a podstawę opodatkowania spółka X ustali pomniejszając ją o VAT, tj. o 460 zł (2 460 zł x 23 : 123). Podstawa opodatkowania wyniesie zatem 2 000 zł.
Marża może być obliczana metodą uproszczoną jedynie w stosunku do dostaw przedmiotów kolekcjonerskich i to tylko gdy ich rodzaj lub specyfika ich dostaw czyni skomplikowanym lub niemożliwym ustalenie marży według zasad ogólnych (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 30 grudnia 2014 r., IBPP2/443-981/14/IK) – potrzebna jest przy tym zgoda naczelnika urzędu skarbowego. Nie można w sposób uproszczony określać marży w odniesieniu do dostawy dzieł sztuki, antyków i towarów używanych.
- Przeniesienie na następny okres
Jak należy postąpić, jeżeli łączna wartość nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich jest w okresie rozliczeniowym wyższa od łącznej wartości dostaw takich przedmiotów?
Stosownie do art. 120 ust. 7 ustawy o VAT, jeżeli w przypadkach, o których mowa w art. 120 ust. 5 ustawy o VAT, łączna wartość nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich jest w okresie rozliczeniowym wyższa od łącznej wartości dostaw takich przedmiotów, to różnica ta podwyższa łączną wartość nabyć przedmiotów kolekcjonerskich w następnym okresie rozliczeniowym.
Przykład:
Załóżmy, że w przypadku znanej nam z poprzedniego pytania firmy X w sierpniu 2019 r. łączna wartość dostaw wyniesie 14 000 zł, a łączna wartość nabyć 15 000 zł. Kwota 1 000 zł (różnica pomiędzy łączną wartością nabyć a łączną wartością dostaw) podwyższy łączną wartość nabyć we wrześniu 2019 r.
Jeżeli nadwyżka łącznej wartości nabyć nad łączną wartością dostaw w danym okresie rozliczeniowym (tj. miesiącu albo kwartale) utrzymuje się przez okres 12 miesięcy, to podatnik traci prawo do obliczania marży w sposób uproszczony, o którym mowa w art. 120 ust. 5 ustawy o VAT. Podatnik może ubiegać się ponownie o skorzystanie z obliczania marży w sposób uproszczony po upływie roku od utraty tego prawa, licząc od końca miesiąca, w którym utracił prawo do rozliczania się tą metodą (zob. art. 120 ust. 9 ustawy o VAT).
Przykład:
Załóżmy, że w przypadku znanej nam z ostatnich przykładów firmy X dokonującej dostaw przedmiotów kolekcjonerskich (znaczków pocztowych) nadwyżka łącznej wartości nabyć nad łączną wartością dostaw utrzymywałaby się stale od sierpnia 2019 r. W takim przypadku od sierpnia 2020 r. firma X utraciłaby prawo do obliczania marży od dostaw tych przedmiotów kolekcjonerskich w sposób uproszczony. Ponownie o prawo do obliczania marży w sposób uproszczony od dostaw tych towarów spółka X mogłaby się ubiegać od sierpnia 2021 r.
- Koszty napraw i części zamiennych
Czy kwota nabycia (w procedurze VAT marża) zawiera zapłacone w związku z nabyciem towaru inne należności, jeżeli zostały one poniesione przez nabywcę towaru, ale nie zostały zapłacone dostawcy, np. koszty napraw i części zamiennych?
Przez kwotę nabycia rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika. Do takich składników wynagrodzenia wlicza się otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik obciążył nabywcę. Ustalenie kwoty nabycia (a także kwoty sprzedaży) jest niezbędne do obliczenia marży, od której liczy się podatek w przypadku dostawy m.in. towarów używanych, dzieł sztuki czy przedmiotów kolekcjonerskich. Marża stanowi bowiem różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszoną o kwotę podatku.
Kwota nabycia nie zawiera innych należności (w tym kosztów napraw, części), jeżeli zostały one poniesione przez nabywcę towaru, ale nie zostały zapłacone dostawcy (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 czerwca 2016 r., IBPP2/4512-242/16/KO; interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 czerwca 2015 r., ILPP2/4512-1-206/15-2/MR; interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 września 2012 r., IPPP2/443-656/12-2/KG; interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 31 sierpnia 2012 r., IPPP2/443-498/12-6/KOM). W konsekwencji wydatki te nie obniżą podstawy opodatkowania, tj. marży.
- Wprowadzenie towaru do obrotu
Czy koszty poniesione przez podatnika w związku z wprowadzeniem towaru do obrotu należy uwzględnić w kwocie nabycia, rozliczając sprzedaż tych towarów w procedurze VAT marża? Chodzi o samochód i takie opłaty jak m.in. koszty przeglądu technicznego.
Organy podatkowe wskazują, że do kwoty nabycia nie wlicza się wydatków, które nie zostały zapłacone dostawcy towaru, np. kosztów poniesionych przez podatnika związanych z wprowadzeniem towaru do obrotu. W przypadku pojazdu samochodowego będą to koszty związane z rejestracją pojazdu, takie jak: recykling, przegląd techniczny, akcyza czy opłata komunikacyjna (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 17 września 2013 r., ITPP2/443-559/13/AK; interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 20 marca 2013 r., IPTPP2/443-1031/12-2/JN; interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 1 grudnia 2012 r., ILPP4/443-748/11-2/EWW; interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 stycznia 2012 r., ILPP2/443-1720/10-2/PG; interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 marca 2010 r., IPPP2/443-106/10-2/AO). W konsekwencji wydatki te nie obniżą podstawy opodatkowania, tj. marży.
W przypadku skupu używanych samochodów osobowych od osób fizycznych w Polsce oraz w krajach UE – jak wskazał dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 10 czerwca 2011 r. (IPPP2/443-389/11-2/KG) – „(...) koszty poniesione przez Zainteresowanego związane z wprowadzeniem pojazdu do obrotu, (koszty związane z rejestracją auta), takie jak: koszty opłaconej akcyzy, usługi recyklingowej, tłumaczenia dokumentów na język polski, koszty drobnych napraw, opłaty za przegląd techniczny, opłaty rejestracyjnej, jeżeli nie zostały zapłacone dostawcy, nie mogą być wliczane do kwoty nabycia, o której mowa w art. 120 ust. 4 ustawy". (por. interpretację dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 13 lipca 2011 r., IBPP2/443-525/11/ASz).
Podstawa prawna: art. 120 ust. 1 pkt 5 i 6, ust. 4, 5, 7 i 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)