Rz: Z końcem 2013 r. przedawnią się zobowiązania podatkowe sprzed pięciu lat. Które rozliczenia będą już ostatecznie zamknięte?
Agnieszka Hrynkiewicz--Sudnik:
Z końcem 2013 r. przedawnieniu ulegną te zobowiązania podatkowe, których termin płatności upłynął w roku 2008 r., co nie jest jednoznaczne z tym, że dotyczą 2008 r.
Przedawnią się należności fiskusa dotyczące PIT i CIT za 2007 r., gdyż zeznania dotyczące tych podatków składa się w roku następującym po tym, którego zeznanie dotyczy. Musimy więc wziąć pod uwagę koniec roku, w którym należy złożyć deklarację i zapłacić podatek.
Koniec bieżącego roku przyniesie przedawnienie zobowiązań z tytułu podatku od nieruchomości za 2008 r. Do 31 stycznia każdego roku podatnicy (osoby prawne) zobowiązanie są do złożenia deklaracji podatkowej z góry. Daninę płaci się w ratach miesięcznych, a termin płatności zobowiązania upływa 15 grudnia danego roku.
Nieco inaczej wygląda kwestia przedawnienia należności fiskusa z tytułu VAT. Podatnicy rozliczają VAT na bieżąco – przeważnie co miesiąc. Z końcem 2013 r. organy podatkowe stracą możliwość ściągnięcia VAT za 2008 r., z wyjątkiem grudnia tego roku. Termin płatności zobowiązania za ten miesiąc upływał w styczniu 2009 r., w związku z czym to zobowiązanie przedawni się dopiero z końcem 2014 r.
Jeszcze inaczej przedstawia się sytuacja, gdy zobowiązanie powstaje w wyniku doręczenia decyzji organów podatkowych. Taki przypadek dotyczy np. podatku od nieruchomości od osób fizycznych, także tych które prowadzą działalność gospodarczą. Jeśli organ nie wyda decyzji dotyczącej podatku za 2010 r., na początku stycznia nowego roku będzie już na to za późno.
Pamiętajmy, że wraz z upływem terminu przedawnienia wygasa również obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę od zaległości.
Jak prowadzone postępowania wpływają na przedawnienie?
Bieg terminu przedawnienia może zostać zawieszony lub przerwany.
Zawieszenie następuje na pewien czas, po upływie którego biegnie dalej, przykładowo w razie wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia termin liczy się natomiast od nowa. Tak jest np. w sytuacji ogłoszenia upadłości lub zastosowania przez organ podatkowy środka egzekucyjnego w celu ściągnięcia zaległości. W czerwcu bieżącego roku Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął w uchwale, że aby nastąpiło skuteczne przerwanie biegu terminu przedawnienia podatnik musi zostać poinformowany, przed jego upływem, o zastosowaniu tytułu egzekucyjnego.
Przedawnieniu nie podlegają zobowiązania zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym. Jednak po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotów obciążonych tymi prawami.
Co przedsiębiorca powinien zrobić przed końcem roku?
Należy pamiętać, że po upływie terminu przedawnienia zobowiązania wygasa także prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Dlatego warto przeanalizować rozliczenia z tytułu poszczególnych podatków pod kątem istnienia ewentualnych nadpłat. Przykładowo w sytuacji stwierdzenia uiszczenia zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości za rok 2008 r. w kwocie wyższej niż wynika to z przeprowadzonego przeglądu, korektę deklaracji wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty należy złożyć najpóźniej do 31 grudnia 2013 r.
Wykładnia wielu zagadnień prawa podatkowego przez lata się zmieniała, a nie zostało już dużo czasu na zastanowienie się, czy niektóre z tych zmian mogą pomóc w korekcie rozliczeń.
— rozmawiał Mateusz Maj
