Tak orzekł NSA w wyroku z 20 sierpnia 2013 r. (II FSK 2446/11 i II FSK 2447/11).

Spółka wynajmuje samochody osobowe, które są przez nią wykorzystywane przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Ponosi w związku z tym koszty ich używania, takie jak paliwo, usługi myjni, itp. Ponadto z tytułu najmu uiszcza czynsz dla wynajmującego. Na tym tle powstał problem rozliczania w kosztach uzyskania przychodów wydatków związanych z czynszem za najem w ramach limitu wynikającego z prowadzonej ewidencji przebiegu pojazdu. Spółka uznała, że czynsz za najem samochodu nie jest wydatkiem dotyczącym jego używania. Tym samym jest  on kosztem uzyskania przychodu, który nie podlega rozliczeniu w ramach limitu. Organ podatkowy oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu nie zgodzili się z tym stanowiskiem. W wydanej interpretacji indywidualnej oraz w późniejszym wyroku oddalającym skargę spółki, stanęli na stanowisku, że pojęcie „koszt używania" nie jest tożsame z „kosztem eksploatacyjnym". Wobec tego nie ma podstaw, aby opłaty za korzystanie z samochodów osobowych niestanowiących własności podatnika – czynsz najmu – nie były objęte limitem przewidzianym w art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT.

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok I instancji. W jego ocenie, czym innym jest wynagrodzenie za korzystanie z samochodu (czynsz najmu), a czym innym koszty eksploatacyjne. O ile te drugie powinny być objęte limitem kilometrażowym i w jego ramach rozliczane, o tyle samo wynagrodzenie za możliwość korzystania z samochodu już nie. Sąd wyjaśnił, że jest to odrębny koszt, który powinien być w całości zaliczany do kosztów uzyskania przychodu. Stanowisko to znajduje poparcie w orzecznictwie między innymi w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 marca 2010 roku (II FSK 1890/08).

—Rafał Snarski współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Michał Leconte doradca podatkowy, starszy konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Krakowie)

Komentowane wyroki NSA to kolejne pozytywne rozstrzygnięcia wydane przez sądy administracyjne w ostatnim czasie w kwestii zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na najem samochodów. Mają one o tyle istotne znaczenie, że doprowadziły do zakończenia trwającego od dłuższego czasu sporu pomiędzy organami podatkowymi a podatnikami w kwestii zasad ujmowania w kosztach uzyskania przychodów wydatków związanych z używaniem samochodów osobowych na podstawie umów najmu lub najmu krótkoterminowego. Przyczyną tego sporu była treść przepisów ustaw o podatkach dochodowych (PIT i CIT), które limitują możliwość odliczenia wydatków na używanie samochodów w części, w jakiej przekraczającej limit kilometrażu (tzw. kilometrówki). Limit ten obliczany jest na podstawie stawki ustalonej przez ministra pracy jeszcze w 2007 r., która dla typowego samochodu osobowego o pojemności silnika ponad 900 cm3 wynosi jedynie 0,8358 zł. Tak więc, biorąc pod uwagę wysokość czynszów najmu, podejście prezentowane przez organy podatkowe prowadziło do sytuacji, w której większa część wydatków na najem nie mogła stanowić kosztu podatkowego. Co więcej, w ramach takiego limitu podatnik musiał także uwzględnić wszelkie inne wydatki związane z wykorzystaniem samochodu, a zatem wydatki na paliwo, przejazdy drogami płatnymi, czy parkingi. Prowadziło to do absurdalnej wręcz sytuacji, w której faktycznie uiszczone wydatki związane z wynajmem samochodu (np. wypożyczonego na czas naprawy innego pojazdu) nie mogły stanowić kosztu uzyskania przychodu albo w której możliwość ich ujęcia uzależniona była od faktycznego przebiegu wynajętego auta, udokumentowanego prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu.

Dlatego też negatywne podejście organów podatkowych dotykało szczególnie przedsiębiorców, którzy swoją flotę samochodową użytkują na podstawie umów najmu (limit kilometrażu nie dotyczy bowiem samochodów w leasingu). Podobny problem mieli także podatnicy, którzy ponoszą wydatki na najem krótkoterminowy (w Polsce czy też za granicą), w tym także wydatki na używanie samochodów zastępczych. Kolejny raz podatnicy zetknęli się więc z sytuacją, w której odmienne stanowisko w danej kwestii prezentowały sądy administracyjne i organy podatkowe.

Tym bardziej pozytywnie należy przyjąć interpretację ogólną z 8 listopada 2013 r. (DD2/033/55/MWJ/13/RD-111005), w której minister finansów zgodził się z kształtującą się linią orzeczniczą i powołując się m.in. na komentowany wyrok wskazał, że „wydatki z tytułu czynszu najmu samochodu osobowego używanego dla potrzeb działalności gospodarczej należy kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów na zasadach określonych w art. 22 ust. 1 ustawy PIT i art. 15 ust. 1 ustawy CIT". Można więc powiedzieć, że orzecznictwo sądów administracyjnych pozytywnie wpłynęło na podejście organów podatkowych. Jest to z pewnością dobra wiadomość dla wielu podatników, którzy do tej pory wyłączali z kosztów podatkowych czynsz najmu samochodów osobowych. Wydana interpretacja ogólna będzie stanowiła silny argument, gdyby podatnicy ci zdecydowali się wystąpić o nadpłatę podatku.