Rz: Otrzymanie nagród związanych ze sprzedażą premiową jest zwolnione z PIT, jeżeli jednorazowa wartość tych nagród nie przekracza kwoty 760 zł. Czym jest sprzedaż premiowa?
Monika Ławnicka ( doradca podatkowy w Accreo):
Można przyjąć, że jest to transakcja lub transakcje, nagradzane przez sprzedawcę dodatkowym wynagrodzeniem, np. w formie rzeczowej lub pieniężnej. Ustawa o PIT nie zawiera jednak definicji sprzedaży premiowej i na tym tle często dochodzi do sporów. Jedna z wątpliwości dotyczy tego, czy w pojęciu sprzedaży mieści się także świadczenie usług.
Organy podatkowe uważają, że nie. Fiskus swoje stanowisko opiera na cywilistycznym rozumieniu sprzedaży. Przy takiej wykładni zwolnienie jest ograniczone jedynie do nagród otrzymanych w związku z odpłatną umową zobowiązującą do przeniesienia własności rzeczy.
Moim zdaniem wykładnia prezentowana przez organy podatkowe nie ma wystarczającego oparcia w przepisach. Jest ona również kwestionowana przez sądy administracyjne. Na podatkowym gruncie bowiem sprzedaż jest pojęciem szerokim, co potwierdza np. definicja z ustawy o VAT. Niestety jednak firma organizująca premiową sprzedaż usług, zdaniem fiskusa, powinna pobierać PIT od wartości przekazywanych w związku z tą sprzedażą nagród.
Oprócz nagród ze sprzedaży premiowej ze zwolnienia do 760 zł korzysta także wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i ogłaszanych przez środki masowego przekazu oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu. W jaki sposób opodatkowuje się wygrane i nagrody, które nie korzystają ze zwolnienia?
W większości przypadków, szczególnie gdy przekazującego wygraną i otrzymującego nie wiąże żadna – poza sprzedażą – umowa, wartość nagród jest przychodem kwalifikowanym do tzw. innych źródeł przychodu. Firma przekazująca wygraną, jako płatnik, powinna pobrać zryczałtowany PIT w wysokości 10 proc.
Jakie są pozostałe możliwości i od czego zależą?
Otrzymanie wygranych i nagród można także przyporządkować do następujących źródeł przychodu: z działalności gospodarczej, ze stosunku pracy, z działalności wykonywanej osobiście (np. artystycznej). Oprócz tego na organizatorze spoczywają szczególne obowiązki, gdy nagrodę przekazuje rezydentowi obcego państwa.
Pozostając na polskim gruncie, z art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT wynika, że zwolnienie nie dotyczy nagród otrzymanych w związku z działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności. Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu, nawet jeśli podatnik prowadzi firmę, ale uczestnictwo w konkursie lub otrzymanie nagrody ze sprzedaży premiowej nie jest związane z tą działalnością, powinna istnieć możliwość zastosowania zwolnienia. Określenie, kiedy mamy do czynienia z taką sytuacją, często napotyka jednak trudności.
W przypadku pracowników organy podatkowe zajmują stanowisko, że jeśli nagrodę może otrzymać wyłącznie zatrudniony, co do zasady będzie ona przychodem ze stosunku pracy. Płatnik pobiera wówczas zaliczkę na zasadach ogólnych, według skali podatkowej. Dyskusyjna jest również możliwość zastosowania w takim przypadku zwolnienia – nie zgadza się na to część organów podatkowych.
Z działalnością wykonywaną osobiście możemy mieć natomiast do czynienia w przypadku konkursów np. z dziedziny kultury i sztuki – jeśli uczestniczą w nich artyści czy twórcy zawodowo zajmujący się działalnością artystyczną, literacką czy naukową. Jeśli wartość nagrody nie korzysta ze zwolnienia z PIT, w takiej sytuacji organizator powinien pobrać zaliczkę według skali podatkowej, z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodu określanych zwykle w wysokości 20 proc.
