Jakie obowiązki w zakresie VAT ma przedsiębiorca likwidujący firmę?

Marcin Brzezin, doradca podatkowy w Crido Taxand:

Towary z likwidowanej działalności gospodarczej są opodatkowane VAT. Zasada ta dotyczy zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, oraz rozwiązania spółek cywilnych i handlowych pozbawionych osobowości prawnej. Opodatkowaniu podlegają jedynie te towary, przy nabyciu których firma odliczyła VAT. Inne zasady obowiązują w przypadku likwidacji spółki kapitałowej.

Czy na przedsiębiorcy spoczywają jakieś szczególne obowiązki informacyjne?

Należy sporządzić listę towarów polegających opodatkowaniu na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, czyli tzw. spis z natury. Informację o dokonanym spisie z natury, ustalonej na jego podstawie wartości towarów i o kwocie podatku należnego trzeba dołączyć do deklaracji VAT za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Co jest podstawą opodatkowania. Czy można, ustalając wartość opodatkowanych rzeczy, uwzględnić fakt, że nie są już nowe i były wykorzystywane do działalności, np. produkcyjnej?

Zgodnie z ustawą o VAT podstawą opodatkowania jest wartość towarów, czyli cena netto ich nabycia, a gdy nie ma ceny nabycia, koszty wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów. Zgodnie z orzecznictwem podstawą opodatkowania jest jej wartość zaktualizowana na dzień powstania obowiązku podatkowego. Oznacza to, że bez względu na sposób nabycia przekazywanej rzeczy opodatkowaniu podlega jej wartość rynkowa, tj. taka, za którą podatnik nabyłby daną rzecz na rynku w momencie rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Po likwidacji firmy byłym podatnikom może przypaść sporo rzeczy nieprzydatnych poza działalnością gospodarczą. Czy wyprzedając ten majątek, były przedsiębiorca nie spełni znów definicji działalności opodatkowanej?

Może się tak zdarzyć przy określonym stopniu organizacji sprzedaży. Podatnikiem zostaje się przez spełnienie obiektywnych przesłanek, niezależnych od woli czy faktu rejestracji. Przepisy przewidują jednak zwolnienie dla sprzedaży majątku po rozwiązaniu spółki lub zaprzestaniu działalności gospodarczej.

Dostawa towarów objętych spisem z natury podlega zwolnieniu od VAT przez okres 12 miesięcy od dnia, rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Warunkiem jest rozliczenie VAT od towarów objętych spisem z natury. Zwolnienie to nie jest ograniczone żadnym limitem kwotowym.

—rozmawiał Mateusz Maj