Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Interpretacje z 21 i z 22 maja br. (0114-KDIP2-3.4010.55.2018.2.MS i 0111-KDIB1-3.4010.113. 2019.1.APO) dotyczące stosowania zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT wywracają dotychczasową linię interpretacyjną do góry nogami. Znacznie zawężają bowiem stosowanie zwolnienia podatkowego i są niekorzystne dla podatników.
Czytaj także: Jak rozliczyć ulgę podatkową w Polskiej Strefie Inwestycji
Zacznijmy jednak od przypomnienia o jakiej uldze w ogóle jest mowa.
Co jest priorytetem
Ustawą z 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji do porządku prawnego został wprowadzony mechanizm wsparcia dla przedsiębiorców polegający na zwolnieniu z podatku dochodowego dochodów związanych z nowymi inwestycjami. Zwolnienie to zawarte jest w art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są dochody podatników (z pewnymi zastrzeżeniami) uzyskane z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu (oczywiście po spełnieniu warunków przewidzianych w przepisach).
Wsparcie na realizację nowej inwestycji jest udzielane w formie zwolnienia z podatku dochodowego. Przedmiotem decyzji o wsparciu jest nowa inwestycja podatnika, realizowana w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W decyzji o wsparciu przedsiębiorca znajdzie też informacje o czasie jej obowiązywania, przedmiocie działalności gospodarczej oraz warunkach, które należy spełnić.
Każda firma stawia na rozwój
Wprowadzenie tej preferencji dało dużo nadziei przedsiębiorcom, bo przecież każdemu zależy na rozwoju prowadzonej firmy, tym bardziej, że wcześniej tego typu zachęty inwestycyjne ograniczone były tylko do firm inwestujących na terenie specjalnych stref ekonomicznych. Podejmowane inwestycje często służą zwiększaniu np. zdolności produkcyjnej. Jednak nowa inwestycja nie musi być równoznaczna, np. z zakupem nowych maszyn, aby zdolności produkcyjne zwiększać. Przedsiębiorca w tym celu może zarówno kupić nowe urządzenia, jak też korzystać z tych już posiadanych czy zmodernizowanych. Właśnie taka sytuacja miała miejsce w przypadku podatnika, który wystąpił o interpretację do Dyrektora KIS. Podatnik nie był bowiem pewien czy w związku z uzyskaniem decyzji o wsparciu zwolnieniu z podatku dochodowego podlega cały dochód z działalności wskazanej w decyzji, prowadzonej na terenie w niej wskazanym, do wysokości limitu przyznanej pomocy publicznej, czy jednak tylko ten wygenerowany z inwestycji.
Organ widzi szerszy kontekst
Patrząc na literalne brzmienie przepisów, zwolnienie podatkowe należałoby odnosić do całego dochodu podatnika z działalności gospodarczej prowadzonej zgodnie z decyzją o wsparciu nowej inwestycji, oczywiście pod warunkiem, że podatnik prowadzi działalność na terenie określonym w uzyskanej przez niego decyzji oraz osiąga dochód z działalności gospodarczej określonej w tej decyzji – podkreślił Dyrektor KIS w interpretacjach. Problem jednak w tym, że Dyrektor KIS postanowił spojrzeć na to zagadnienie w szerszym kontekście, a dokładnie: uwzględniając cel wprowadzenia w życie ustawy o wspieraniu nowych inwestycji, jakim było stymulowanie wzrostu inwestycji prywatnych poprzez wprowadzenie nowego mechanizmu udzielania przedsiębiorcom wsparcia w podejmowaniu nowych inwestycji w Polsce. Dyrektor KIS sięgnął więc do oceny skutków realizacji (OSR) sporządzonej do ustawy. Wynika z niej, że: „instrument zwolnień podatkowych dostępny będzie dla nowych inwestycji, które zgodnie z ustawodawstwem polskim oraz definicją Komisji Europejskiej obejmują utworzenie nowego zakładu produkcyjnego oraz reinwestycje. Dotyczy to inwestycji spełniających kryteria ilościowe: nakłady inwestycyjne i kryteria jakościowe zgodne ze Strategią na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), weryfikujące wpływ inwestycji na wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki oraz wpływ na rozwój gospodarczy regionu". To sformułowanie, zdaniem skarbówki, wskazuje, że cel udzielania wsparcia odnosi się do wsparcia (w postaci zwolnienia podatkowego), które jest udzielane na realizację nowej inwestycji. Oznacza to, jak podkreślił Dyrektor KIS, że jedynie dochody uzyskane w związku z realizacją nowej inwestycji podlegają zwolnieniu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT, a decyzja o wsparciu tylko umożliwia stosowanie tego zwolnienia. W konsekwencji, nie ma możliwości stosowania zwolnienia w stosunku do innych dochodów uzyskiwanych z pozostałej działalności gospodarczej, niezależnie od tego, czy rodzaj prowadzonej działalności jest zbieżny z określonym w decyzji o wsparciu albo czy nowa inwestycja realizowana jest na tym samym terenie. Jednym słowem: Dyrektor KIS nie dostrzegł podstaw do udzielenia pomocy publicznej w stosunku do dochodów generowanych w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej niebędącej realizacją nowej inwestycji.
Powstaje tu pytanie, co w takim razie z nakładami poczynionymi na maszyny już istniejące. Dyrektor KIS nie ma na nie odpowiedzi, choć jednocześnie potwierdza, że do kosztów kwalifikowanych nowej inwestycji można zaliczyć również koszty rozbudowy lub modernizacji istniejących środków trwałych.
Wszyscy mają być równo traktowani
Warto jeszcze zwrócić uwagę na to, że Dyrektor KIS w wydanych interpretacjach był szczególnie wyczulony na kwestie równości wszystkich przedsiębiorców. Jego zdaniem przy interpretacji zasad stosowania omawianego zwolnienia z CIT ważny jest także art. 17 ust. 6a ustawy o CIT, który wprowadza – w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej poza terenem określonym w decyzji – obowiązek wyodrębniania organizacyjnego i ustalania wielkości zwolnienia na podstawie przychodów i kosztów jednostki prowadzącej działalność na tym terenie. Zwolnienie całości dochodów z CIT w przypadku prowadzenia działalności na tym samym terenie byłoby, zdaniem urzędników, sprzeczne z zasadą równości przedsiębiorców i wprowadzałoby dualizm rozwiązań podatkowych, co mogłoby powodować nadużycia podatkowe.
Zdaniem autora
Adam Allen, doradca podatkowy, wspólnik w Thedy & Partners
Skarbówka zmieniła całkowicie swoje stanowisko
Na opisane interpretacje trzeba zwrócić uwagę przynajmniej z trzech powodów. Po pierwsze, zgodnie z dotychczasowym stanowiskiem organów podatkowych, zwolnieniu z CIT podlegał cały dochód z działalności gospodarczej wskazanej w decyzji o wsparciu oraz prowadzonej na określonym w niej terenie, a nie tylko ten wygenerowany z inwestycji, na którą przedsiębiorca otrzymał decyzję (przykłady pozytywnych interpretacji: z 19 kwietnia 2019 r., 0111-KDIB1-3.4010.69.2019.1.MO, z 9 kwietnia 2019 r., 0112-KDIL3-3.4011.96.2019.1.AM, z 27 grudnia 2018 r., 0114-KDIP2-3.4010.255.2018.1.MS) – ostatnia pozytywna interpretacja w analogicznej sprawie była wydana ponad miesiąc wcześniej. Jeśli więc w ciągu ponad miesiąca na takie samo pytanie dotyczące takich samych przepisów podatkowych w analogicznych stanach faktycznych wydawane są całkowicie rozbieżne interpretacje, to znaczy, że coś wciąż nie działa w systemie interpretacji podatkowych.
Po drugie, argumenty użyte w tych ostatnich, negatywnych interpretacjach są bardzo ogólne i niestety również podważają literalne brzmienie samych przepisów. Jeżeli więc wskazane przepisy należy czytać i interpretować inaczej niż interpretował je jeszcze miesiąc wcześniej ten sam organ podatkowy, to przedsiębiorca otrzymujący interpretację powinien się choć dowiedzieć, dlaczego organ ewidentne wątpliwości co do treści przepisów zinterpretował na jego niekorzyść.
Po trzecie, omawiane interpretacje dotyczą stosunkowo nowych przepisów wprowadzonych ustawą o wspieraniu nowych inwestycji, która miała upowszechnić ulgi inwestycyjne dotąd ograniczone do firm działających na terenach specjalnych stref ekonomicznych. Obecna praktyka – potwierdzana wielokrotnie orzeczeniami i interpretacjami fiskusa – pozwala firmom w SSE na objęcie zwolnieniem podatkowym całego dochodu z działalności na terenie SSE określonej w zezwoleniu strefowym. Skoro więc przedsiębiorcy uzyskujący decyzje o wsparciu na bazie nowych przepisów podlegają większym ograniczeniom co do zakresu zwolnienia, to trudno mówić o równych warunkach zachęt inwestycyjnych dla wszystkich przedsiębiorców.
podstawa prawna: ustawa z 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (Dz.U. z 2018 r., poz. 1162)
podstawa prawna: art. 17 ust. 1 pkt 34a i ust. 6a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 865)