VAT: gratis dodany do gazety nie powinien być drogi

- Nasza spółka sprzedaje książki i czasopisma dla dzieci i młodzieży. W celu uatrakcyjnienia sprzedaży do książek mają być dołączane tzw. gadżety (np. słodycze, zabawki, breloczki itd.). Gadżety mają być przymocowywane w sposób trwały do książki (kartonik z gadżetem będzie przytwierdzony do książki za pomocą folii). Cena jednostkowa netto gadżetów nie będzie przekraczać 10 zł. Podatek naliczony od nabytych gadżetów został odliczony w całości przez spółkę. Czy takie nieodpłatne przekazanie gadżetów podlega opodatkowaniu VAT?

– pyta czytelnik.

W przypadku dostawy książki dla dzieci z dołączonym gratisowym gadżetem mamy do czynienia z dwiema czynnościami:

- odpłatną dostawą książki lub czasopisma,

- nieodpłatnym przekazaniem gadżetu.

Także nieodpłatne przekazanie

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r.), przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2) wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Spółce, o której mowa w pytaniu, przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowych gadżetów. Nieodpłatne przekazanie tych gadżetów wyczerpuje zatem przesłanki wymienione w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT.

Nie oznacza to jednak, że nieodpłatne przekazanie tych gadżetów podlega opodatkowaniu VAT. Należy bowiem sprawdzić, czy ich opodatkowanie nie zostało wyłączone przez art. 7 ust. 3 ustawy o VAT.

To nie są próbki

Stosownie do art. 7 ust. 3 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r.) nie stosuje się już art. 7 ust. 2 ustawy o VAT do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

Przedmiotowe gadżety nie stanowią próbek. Ich wręczenie służy uatrakcyjnieniu sprzedaży książek lub czasopism dla dzieci i młodzieży, a nie promocji towaru będącego gadżetem. Zbędne jest zatem rozważanie, czy spełnione są pozostałe warunki stawiane dla próbki.

Należy przypomnieć, że w myśl art. 7 ust. 7 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r.), przez próbkę rozumie się identyfikowalne jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:

1) ma na celu promocję tego towaru oraz

2) nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.

Niewielka wartość rynkowa

Należy zatem rozważyć, czy mogą one stanowić prezenty o małej wartości. W myśl art. 7 ust. 4 ustawy o VAT, przez prezenty takie rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1) o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;

2) których przekazania nie ujęto w tej ewidencji, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

W analizowanym stanie faktycznym cena nabycia netto gadżetu dołączanego do książki lub czasopisma nie przekracza 10 zł. Należy zatem przyjąć, że gadżety dołączane do tych wydawnictw mogą stanowić prezent o małej wartości.

Na przykładzie zabawek lub słodyczy dołączanych do sprzedawanych książek dla dzieci, których cena nabycia netto nie przekracza 5 zł, w stanie prawnym obowiązującym w 2008 r. pogląd, że mamy do czynienia z przekazaniem prezentów o małej wartości, potwierdziła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 10 listopada 2008 r. (ILPP2/443-749/08-2/AD).

Należy przypomnieć, że w 2008 r. za prezenty o małej wartości w przypadku towarów nieujętych w ewidencji pozwalającej na ustalenie tożsamości osób, które je otrzymały, rozumiało się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary, których wartość rynkowa przekazanego towaru nie przekraczała 5 zł.

Prasa z breloczkiem bardziej atrakcyjna

Należy jednak mieć na uwadze, że od 1 kwietnia 2013 r. warunkiem nieopodatkowania VAT nieodpłatnie przekazywanych prezentów o małej wartości jest to, aby przekazanie to nastąpiło na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika. W analizowanym stanie faktycznym warunek ten jest spełniony, gdyż nieodpłatne przekazanie gadżetów ma służyć uatrakcyjnieniu sprzedaży książek i czasopism dla dzieci i młodzieży.

Podsumowując, gdy klient, który kupuje wydawnictwo (książkę lub czasopismo), otrzymuje gratisowo gadżet, organy podatkowe przyjmują, że dochodzi do nieodpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli dołączony gadżet nie stanowi prezentu o małej wartości lub próbki (tak interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 grudnia 2008 r., ILPP1/443-952/08-3/BD; interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 11 sierpnia 2011 r., IPPP1/443-769/11-2/AP).

To, że przekazanie gadżetów nie będzie ostatecznie podlegało VAT, nie wpływa na prawo do odliczenia podatku naliczonego. Stosownie bowiem do art. 86 ust. 8 pkt 2 ustawy o VAT podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą czynności, o których mowa w art. 7 ust. 3-7 ustawy o VAT.

Fiskus o prezentach o małej wartości

Jeżeli wartość przekazanego towaru nie przekracza 10 zł, to podatnik nie ma obowiązku opodatkowania VAT nieodpłatnego przekazania towaru niezależnie od tego, komu zostały wydane towary (bez względu na ilość przekazywanych przez podatnika jednemu podmiotowi towarów) i czy podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości obdarowanych (tak interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 10 sierpnia 2011 r., ILPP2/443-793/11-4/MR oraz interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 19 sierpnia 2011 r., IPPP2/443-736/11-4/JO).

Związek z działalnością nie ma już znaczenia

Od 1 kwietnia 2011 r. okoliczność, że nieodpłatne przekazanie towarów ma związek z prowadzoną działalnością (np. jak w przypadku spółki, o której mowa w pytaniu, ma służyć celom marketingowym, tzn. uatrakcyjnieniu sprzedaży) nie ma już znaczenia dla opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów.

Autor jest doradcą podatkowym prowadzącym własną kancelarię podatkową w Warszawie