- Prowadzę działalność w zakresie skupu i sprzedaży używanych samochodów. Niedawno została u mnie przeprowadzona kontrola podatkowa. Kontrolujący zakwestionowali zasadność stosowania przeze mnie procedury marży do sprzedaży niektórych samochodów nabytych przeze mnie od firm na podstawie faktur ze stawką „ZW". Czy mają rację? – pyta czytelnik.

Przepisy ustawy o VAT przewidują szczególną procedurę opodatkowania marży dla dostaw, między innymi, towarów (w tym samochodów) używanych. Istotą tej procedury jest przyjmowanie jako podstawy opodatkowania VAT marży, tj. różnicy między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszonej o kwotę podatku (zob. art. 120 ust. 4 ustawy o VAT). Dzięki temu zabiegowi podatek należny z tytułu dostaw towarów (w tym samochodów) używanych jest znacznie niższy od podatku, który byłby należy w razie opodatkowania tych dostaw na zasadach ogólnych.

Kto może stosować

Sytuacje, w których do dostaw towarów używanych może mieć zastosowanie procedura marży, określają przepisy art. 120 ust. 10 ustawy o VAT. Wynika z nich, że procedurę opodatkowania marży mogą stosować, między innymi, podatnicy nabywający towary używane od podatników, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 ustawy o VAT (zob. art. 120 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT).

Czego nie ma w przepisach

Niestety, w przytoczonym przepisie (ani w żadnym z pozostałych przepisów art. 120 ust. 10 ustawy o VAT) nie ma mowy o zwolnieniu, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia ministra finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 247 ze zm.) – dalej: rozporządzenie. Zwolnienie to ma często zastosowanie i obejmuje samochody osobowe oraz niektóre inne pojazdy samochodowe, przy których nabyciu kwotę podatku naliczonego stanowiło 50 proc. lub 60 proc. kwoty podatku, nie więcej jednak niż 5000 zł lub 6000 zł.

Oznacza to niestety, że dostawy samochodów osobowych, których wcześniejsza dostawa była zwolniona od podatku na podstawie § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia (albo na podstawie podobnego przepisu określonego przez jedno z wcześniejszych rozporządzeń wykonawczych) nie mogą być opodatkowane w ramach procedury opodatkowania marży.

Stanowisko to od dość dawna prezentują zarówno organy podatkowe (zob. przykładowo interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 21 września 2011 r., IBPP2/443-782/11/WN, czy interpretację Izby Skarbowej w Łodzi z 29 sierpnia 2011 r., IPTPP3/ 443-27/11-4/IB), jak i sądy administracyjne (zob. przykładowo wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 stycznia 2010 r., I FSK 117/10 czy z 23 lutego 2011 r., I FSK 286/10).

Niekorzystne rozstrzygnięcie Trybunału

Pewną nadzieję podatników mogło przy tym wzbudzić to, że jeden ze składów NSA zdecydował się przedstawić omawiany problem Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Niestety, rozstrzygnięcie to nie było korzystne dla podatników. W wyroku z 19 lipca 2012 r. w sprawie C-160/11 Trybunał orzekł, że „Artykuł 313 ust. 1 i art. 314 w związku z art. 136 i 315 dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej [tj. przepisy, których implementację stanowią przepisy art. 120 ustawy o VAT – przyp. aut.] należy interpretować w ten sposób, że podatnik?pośrednik nie ma prawa do stosowania procedury opodatkowania marży przy dostawie pojazdów uznawanych za towary używane w rozumieniu art. 311 ust. 1 pkt 1 dyrektywy, nabytych uprzednio ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej od innego podatnika, który skorzystał z prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego od ceny tych pojazdów na wcześniejszym etapie obrotu".

Spór byłby bezzasadny

Prowadzi do wniosku, że kontrolujący najprawdopodobniej zakwestionowali zasadność stosowania procedury marży do samochodów, które nabył Pan ze zwolnieniem od podatku zastosowanym na podstawie § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia wykonawczego (albo na podstawie podobnego przepisu określonego przez jedno z wcześniejszych rozporządzeń wykonawczych). Oznaczałoby to, że kontrolujący mają niestety rację i pozostaje Panu pogodzić się z zaistniałą sytuacją.

Ewentualny spór z organami podatkowymi nie ma szans powodzenia w świetle wskazanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE (oraz jednolitego stanowiska reprezentowanego po tym orzeczeniu przez sądy administracyjne – zob. przykładowo wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 grudnia 2012 r., I FSK 1383/12).

Autor jest doradcą podatkowym