Zgodnie z projektem zmiany ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, opublikowanym na stronach Rządowego Centrum Legislacji 12 lutego 2013 r. (http://legislacja.rcl.gov.pl/lista/2/projekt/59396/katalog/59405) podatnikiem CIT ma być spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna.

Oznacza to sporą modyfikację w porównaniu do ubiegłorocznego projektu Ministerstwa Finansów, które opodatkowaniem CIT planowało dodatkowo objąć jedynie spółkę komandytowo-akcyjną. Już wówczas wśród ekspertów podniosła się fala krytyki, wskazująca na potencjalną niezgodność tych przepisów z Konstytucją.

Zrównanie zasad

Abstrahując od kontrowersji związanych z planowaną nowelizacją, należy poddać analizie potencjalne skutki, jakie może ona za sobą pociągnąć.

Przede wszystkim na „opłacalności podatkowej" straci opisany powyżej model prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o sposób opodatkowania spółek osobowych.

Opodatkowanie spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej spowoduje, że wspólnicy tych spółek, będący osobami fizycznymi, będą opodatkowani – w ujęciu ekonomicznym – na takich samych zasadach, jak wspólnicy spółek kapitałowych.

Nie wszyscy są zaskoczeni

O ile dla wspólników spółek komandytowych propozycja Ministerstwa Finansów stanowi spore zaskoczenie, to do planowanych zmian powoli przygotowują się wspólnicy spółek komandytowo-akcyjnych. Pierwsze plany objęcia podatkiem spółek komandytowo-akcyjnych pojawiły się w połowie 2012 r., jako następstwo uchwały 7 sędziów NSA z 16 stycznia 2012 r. (II FPS 1/11).

W orzeczeniu tym sąd wskazał, że przychód (dochód) akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej, będącego spółką kapitałową, podlega opodatkowaniu w dniu wypłaty dywidendy na jego rzecz. Pozwalało to na przesunięcie obowiązku podatkowego do dogodnego dla danej spółki momentu np. wystąpienia w spółce kapitałowej straty podatkowej, która zrekompensowałaby dochód osiągnięty ze spółki komandytowo-akcyjnej.

Inne możliwości

Przeprowadzenie planowanych zmian niewątpliwie spowoduje, że radykalnie spadnie zainteresowanie tworzeniem struktur podatkowych opartych na bazie spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej. Struktura ta nadal będzie jednak umożliwiała względne zabezpieczenie majątku prywatnego przed ewentualnymi roszczeniami wierzycieli bądź fiskusa.

Dla osób, które jednak wyżej będą cenić atrakcyjność podatkową opisanego modelu hybrydowego, pozostanie nadal możliwość dokonania optymalizacji podatkowej za pośrednictwem spółki jawnej bądź umowy spółki cywilnej. Zasady działania takiej struktury będą analogiczne, jak w przypadku spółki komandytowej. Jednym ze wspólników może być spółka kapitałowa, natomiast drugim osoba fizyczna.

Należy jednak pamiętać, że w takim przypadku obaj wspólnicy ponoszą taką samą, nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki jawnej bądź cywilnej swoim prywatnym majątkiem.