Tak orzekł WSA w Warszawie 5 listopada 2012 r. (III SA/Wa 429/12).
Spółka organizuje szkolenia z zakresu kształcenia zawodowego, na które uzyskuje wsparcie z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach programu operacyjnego „kapitał ludzki". Dofinansowanie wynosi 95 proc. całkowitych kosztów szkolenia i jest przyznawane w formie płatności ze środków europejskich oraz dotacji celowej z budżetu krajowego.
Uczestnik szkolenia jest zobowiązany do pokrycia kosztów w wysokości 5 proc. wartości szkolenia. W związku z tym spółka zwróciła się z pytaniem, czy kwota dofinansowania i wkład własny uczestnika szkolenia są obrotem podlegającym opodatkowaniu VAT. Organ podatkowy wyjaśnił, że otrzymywane przez spółkę dofinansowanie nie podlega opodatkowaniu VAT.
Natomiast wkład własny uczestnika, który pokrywa część szkolenia, będzie obrotem i tym samym będzie podlegał opodatkowaniu VAT. W ocenie organu nie ma tu zastosowania § 13 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia ministra finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT.
Spółka zaskarżyła tę interpretację w zakresie dotyczącym opodatkowania wkładu własnego uczestnika szkolenia. Sąd uznał jednak, że zaskarżoną interpretację należało uchylić w całości. Zdaniem sądu organ nieprawidłowo bowiem uznał, że spółka otrzymała dotację o charakterze podmiotowym. Przedstawiając stan faktyczny spółka wskazała, że dofinansowanie jest przeznaczone na pokrycie ściśle określonych wydatków ponoszonych w związku z realizacją konkretnego projektu.
Wynika z tego wyraźnie, że dofinansowanie ma charakter przedmiotowy, a nie – jak stwierdził organ – jest przeznaczone na ogólne koszty działalności. Co więcej, organ będzie musiał rozważyć, czy skoro wkład prywatny uczestnika wynosi jedynie 5 proc., to czy nie są to szkolenia, do których ma zastosowanie zwolnienie z VAT określone w § 13 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia ministra finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT.
—Monika Kamińska współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Adam Wosik konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe (biuro w Warszawie)
Komentuje Adam Wosik, konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe (biuro w Warszawie)
Komentowany wyrok odnosi się do kwestii uwzględniania w podstawie opodatkowania VAT otrzymanego dofinansowania oraz zastosowania zwolnienia z VAT przewidzianego w § 13 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia ministra finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT.
Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku świadczenie usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, finansowane w co najmniej 70 proc. ze środków publicznych oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
W kontekście możliwości zastosowania wskazanego powyżej zwolnienia kluczowe jest określenie, kiedy dochodzi do finansowania usługi ze środków publicznych. W przedstawionym stanie faktycznym podmiot przeprowadzający szkolenia, oprócz dofinansowania ze środków publicznych, otrzymuje bezpośrednio od uczestników szkoleń wynagrodzenie (wkład własny uczestników) w wysokości odpowiadającej 5 proc. wartości szkolenia.
W takiej sytuacji niewątpliwie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług, jednak problemem pozostaje ustalenie, czy otrzymane przez usługodawcę dofinansowanie również powinno zostać uznane za wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez niego usług szkoleniowych. Decydujące w tym względzie jest ustalenie, czy kwota otrzymanego dofinansowania składa się na obrót z tytułu świadczenia usług w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.
Zgodnie z przywołanym przepisem obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę. Natomiast dotacje, subwencje i inne dopłaty niemające bezpośredniego wpływu na cenę (np. dotacje na ogólne koszty działalności) nie będą obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.
W świetle powyższego o spełnieniu przesłanki finansowania ze środków publicznych dla zastosowania zwolnienia z VAT dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego będzie można mówić, gdy kwota otrzymanego dofinansowania będzie miała bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług (będzie obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 ww. ustawy).
W przeciwnym razie usługa taka nie będzie korzystać ze zwolnienia, gdyż realizowany obrót w całości będzie pochodzić ze środków przekazanych przez usługobiorców. Stanowisko takie zostało wyrażone m.in. przez ministra finansów w interpretacji ogólnej z 15 czerwca 2012 r. (PT4/033/2-3/9/EFU/2012/PT-298).
W praktyce ustalenie, czy dane dofinansowanie ma bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług, będzie uzależnione od szczegółowych warunków, na jakich zostało przyznane.
W świetle przytoczonej powyżej interpretacji ogólnej oraz komentowanego wyroku dla zastosowania zwolnienia z VAT decydujące będzie ustalenie, czy zostało ono przyznane na realizację konkretnego szkolenia (dotacja przedmiotowa) oraz czy kalkulując cenę, jaką usługodawca pobiera od uczestników szkolenia, uwzględnił, że część tej ceny otrzymał w formie dofinansowania.
Również w tym zakresie brak jest w przepisach podatkowych jasnych kryteriów, więc w każdym przypadku konieczna jest analiza całokształtu okoliczności danej sprawy.
