Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 14 września 2012 r. (IPTPB3/423-257/12-2/GG).
Spółka planuje wnieść do zależnych spółek kapitałowych aport składający się m.in. ze znaku towarowego i udziałów w innych spółkach kapitałowych, w zamian za co ma otrzymać udziały w tych spółkach. Rynkowa wartość przedmiotu aportu będzie przekraczała wartość nominalną udziałów otrzymanych przez spółkę w zamian za aport, co spowoduje powstanie obowiązku przekazania tak powstałej nadwyżki na kapitały zapasowy/rezerwowy (powstanie tzw. agio).
Wartość emisyjna udziałów (tj. cena nominalna powiększona o agio) będzie odpowiadała wartości rynkowej przedmiotu aportu. W świetle tak przedstawionego stanu faktycznego spółka zadała pytanie, czy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT jej przychodem będzie wyłącznie wartość nominalna objętych udziałów. Spółka stoi na stanowisku, że będzie to jej jedyny przychód.
Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe i stwierdził, że przychód w tym przypadku może zostać oszacowany przez organy podatkowe na podstawie odpowiedniego zastosowania art. 14 ust. 1-3 ustawy o CIT (na podstawie odesłania zawartego w art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT).
Marcin Steuer konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Komentuje Marcin Steuer, konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Poruszana w analizowanej interpretacji problematyka jest przedmiotem sporów podatników z organami podatkowymi, co wynika z niejasnego sformułowania art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT.
Stanowisko Izby Skarbowej w Łodzi nie zasługuje na aprobatę. Organy podatkowe nie mają prawa szacowania wysokości przychodu spółki wnoszącej aport w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część do spółki kapitałowej w zamian za udziały w sytuacji, w której część wartości aportu przekazywana jest na kapitały rezerwowe/zapasowe. Przepisy ustawy o CIT wyraźnie wskazują bowiem, jaka jest wartość tak powstałego przychodu.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT, w przypadku wniesienia aportu do spółki kapitałowej w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, przychodem dla spółki wnoszącej aport jest wartość nominalna udziałów otrzymanych w zamian za ten aport. Interpretacja tego przepisu, zgodnie z którą przychód taki można określić w innej wysokości, według zasad zawartych w art. 14 ust. 1 -3 ustawy o CIT, prowadziłaby do wniosków stojących w sprzeczności z założeniami racjonalności ustawodawcy.
Sprzeczność taka wynika z faktu, że nie można szacować wartości nominalnej udziałów, gdyż ta określona jest w umowie spółki. Mając to na uwadze, należy uznać za trudną do zaakceptowania sytuację, w której ustawodawca w ustawie o CIT dopuszczałby możliwość szacowania wartości nominalnej udziałów, podczas gdy w innym akcie prawnym wskazuje wprost, że ich wartość nominalna określona jest w umowie spółki (art. 157 § 1 kodeksu spółek handlowych).
Takie rozumowanie prowadziłoby do sytuacji, w której na potrzeby podatkowe wartość nominalna udziałów byłaby inna, niż ich wartość określona w umowie spółki. Dodatkowo, przeczyłoby to samemu brzmieniu art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT, gdyż określa on wprost co jest przychodem w tej sytuacji. W konsekwencji, odpowiednie zastosowanie art. 14 ust 1–3 ustawy o CIT, o jakim mowa in fine w art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT, powinno polegać na możliwości oszacowania wartości rynkowej przedmiotu aportu, ponieważ innych możliwości organ podatkowy jest pozbawiony.
Przyjęcie tezy o możliwości ustalania przychodu w wysokości innej, niż odpowiadająca nominalnej wartości udziałów, prowadziłoby również do nieuzasadnionego, podwójnego opodatkowania tego samego dochodu. Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1k ustawy o CIT, kosztem uzyskania przychodu w sytuacji zbycia udziałów objętych w zamian za aport w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część jest wartość nominalna objętych udziałów z dnia ich objęcia.
W konsekwencji, w przypadku określenia przez organ podatkowy przychodu przy aporcie ponad nominalną wartość udziałów, część przekraczająca wartość nominalną udziałów zwiększałaby dochód do opodatkowania, podczas gdy nie mogłaby ona stanowić kosztu uzyskania przychodów przy zbyciu tych udziałów, co spowodowałoby, że po raz kolejny zwiększyłaby dochód do opodatkowania.
Wobec tego należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku przychodem podatnika będzie wartość nominalna udziałów otrzymanych w zamian za aport, a organ podatkowy nie ma prawa szacowania tak powstałego przychodu podatnika.
