Tak orzekł WSA w Gliwicach 25 września 2012 r. (III SA/Gl 986/12).
Polski oddział spółki brytyjskiej, świadczy na rzecz centrali usługi analizy próbek chemicznych. Wyniki analizy dostarczane do centrali sprzedawane są klientom. Oddział świadczy usługi również na rzecz klientów w Polsce oraz na rzecz klientów z innych krajów Unii Europejskiej.
We wniosku o interpretację oddział zadał pytanie, czy ma możliwość odliczenia naliczonego VAT z tytułu od zakupów towarów i usług związanych ze świadczeniem usług na rzecz centrali, która dokonuje czynności opodatkowanych. Zdaniem spółki takie prawo jej przysługuje.
Organ podatkowy w wydanej interpretacji zakwestionował stanowisko podatnika. Wskazał, że oddział jest samodzielny pod względem organizacyjnym, ale nie jest odrębnym podatnikiem VAT. Oddział i centrala są jednym podmiotem, a zatem czynności między nimi mają charakter wewnątrzzakładowy. Nie doszło więc do spełnienia przez stronę wszystkich warunków koniecznych do odliczenia VAT, bowiem nie wykonuje ona w tym przypadku czynności na rzecz innej osoby prawnej, lecz w ramach jednego podmiotu.
Spółka nie zgodziła się z organem i wniosła skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Podniosła w niej, że zgodnie z zasadą neutralności podatek od towarów i usług powinien obciążać konsumentów. Jednocześnie przyznała, że stanowi z centralą jeden podmiot, jednak świadczenia wykonywane przez nią na rzecz centrali są w rzeczywistości świadczeniami, z których korzyści czerpią podmioty zewnętrzne, czyli klienci.
Sąd oddalił skargę, uznając, że zadane pytanie nie jest przejrzyste i ignoruje rozróżnienie na jeden podmiot gospodarczy albo dwa podmioty będące niezależnie zobowiązane do rozliczenia podatku. W efekcie sąd podzielił stanowisko organu, że oddział nie ma prawa do odliczenia podatku od zakupów związanych z działalnością na rzecz centrali.
Marcin Sablik współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Katarzyna Tabaka doradca podatkowy, starsza konsultantka w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Katarzyna Tabaka doradca podatkowy, starsza konsultantka w Deloitte Doradztwo
Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Warszawie) Trudno zgodzić się z wyrokiem WSA w Gliwicach. Niekorzystne dla podatnika rozstrzygnięcie sądu dotyczy sporu w zakresie wykładni art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT w związku z czynnościami wewnętrznymi wykonywanymi przez krajowy oddział na rzecz zagranicznej jednostki macierzystej, mającymi związek z czynnościami opodatkowanymi w kraju i za granicą.
Z przepisu tego wynika, kiedy podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez tego podatnika poza terytorium kraju. Prawo do odliczenia przysługuje, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju. Dodatkowo, podatnik musi posiadać dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
W zakresie czynności wewnątrzzakładowych wypowiedział się Trybunału Sprawiedliwości w wyroku z 23 marca 2006 r. w sprawie C-210/04 FCE Bank. Orzeczenie TSUE należy rozumieć w ten sposób, że czynności wewnątrzzakładowe pozostają bez wpływu na rozliczanie VAT. Oznacza to, że z jednej strony nie powodują powstania obowiązku podatkowego, a z drugiej nie uniemożliwiają jego odliczenia, oczywiście gdy pozostałe warunki obniżenia podatku należnego są spełnione.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupionych towarów i usług przez polski oddział zagranicznej jednostki macierzystej w związku ze świadczonymi usługami powinno więc również przysługiwać, gdy towary lub usługi będą sprzedawane przez spółkę poza terytorium kraju. Świadczone przez oddział usługi analiz (ich wyniki) są sprzedawane klientom przez centralę spółki. Koszt przeprowadzenia analiz stanowi element cenotwórczy usług sprzedawanych przez centralę na rzecz ostatecznych klientów. Istnieje więc związek odliczonego podatku z czynnościami opodatkowanymi.
W kwestii prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupów w związku ze świadczeniem usług na rzecz jednostki macierzystej wydano wiele korzystnych dla podatników wyroków, np. wyrok WSA w Rzeszowie z 15 kwietnia 2010 r. (I SA/Rz 175/10), czy wyrok WSA w Krakowie z 6 grudnia 2011 r. (I SA/Kr 1569/11).
Niestety komentowany wyrok WSA w Gliwicach zgodny jest z niekorzystnym dla podatników stanowiskiem często przyjmowanym przez organy podatkowe stosujące interpretację zawężającą prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikające z art. 86 ust.8 pkt 1 ustawy o VAT, co narusza zasadę neutralności opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W praktyce bowiem w ogóle nie zostałby odliczony podatek zapłacony w Polsce w związku z wykonywaniem tych usług.
