- Jestem jednym ze wspólników spółki z o.o., która została zarejestrowana w sierpniu br. W związku z jej utworzeniem były ponoszone liczne wydatki, m.in. wynagrodzenia dla prawników za opinie prawne oraz za sporządzenie projektu umowy spółki i projektów uchwał jej organów, koszt notariusza sporządzającego umowę spółki, opłaty sądowe związane z rejestracją spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym itp. Cześć tych wydatków była ponoszona jeszcze w czasie przed podpisaniem umowy, a część po jej podpisaniu, a przed rejestracją w KRS, czyli gdy była to spółka z o.o. w organizacji. Czy wszystkie te wydatki są dla spółki kosztem uzyskania przychodu?

Zgodnie z art. 161 § 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych, DzU nr 94, poz. 1037 z późn.zm. (dalej: ksh), z chwilą zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji. Zarząd zgłasza zawiązanie takiej spółki do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki w celu wpisania spółki do rejestru.

Wniosek o wpis spółki do rejestru podpisują wszyscy członkowie zarządu (art. 164 § 1 ksh). Zawiązanie spółki z o.o., czyli powstanie spółki z o.o. w organizacji następuje zatem w tym dniu, w którym zostaje sporządzony akt notarialny o zawiązaniu spółki z o.o. Od tego też dnia do spółki mają zastosowanie przepisy ustawy o CIT. Stosownie bowiem do art. 1 ust. 1 ustawy o CIT spółka kapitałowa w organizacji jest podatnikiem podatku dochodowego.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest istnienie pomiędzy nim a osiągnięciem przychodu związku przyczynowo – skutkowego, co oznacza, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu bądź zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu.

Koszty podatkowe ponoszone przez podmiot gospodarczy można podzielić na koszty bezpośrednie i pośrednie. Kosztami bezpośrednimi są wydatki, które są ściśle (bezpośrednio) związane z konkretnymi przychodami, jakie osiąga podmiot gospodarczy. Kosztami pośrednimi są natomiast wydatki, które mimo, że nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, to jednak ich ponoszenie warunkuje prawidłowe funkcjonowanie podmiotu gospodarczego. Muszą to być przy tym wydatki, dzięki którym podatnik może osiągnąć przychód podlegający opodatkowaniu.

Oznacza to, że wydatki poniesione na doradztwo prawne związane z zawarciem umowy spółki nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu. Wydatki dotyczące utworzenia spółki nie mogły zostać poniesione przez spółkę, gdyż dotyczyły zawiązania spółki w organizacji.

Koszty związane z założeniem spółki ze swojej istoty nie obciążają zresztą samej spółki, tylko jej założycieli, u których będą kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia objętych przez nich udziałów, tzw. udziałów założycielskich, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT. Natomiast wydatki poniesione od momentu zawiązania spółki w organizacji, czyli m.in. wydatki związane z rejestracją w KRS (opłata sądowa), są w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów spółki.

Stanowisko takie zostało również wyrażone przez Izbę Skarbową w Katowicach w interpretacji z 19 sierpnia 2010 r. (IBPBI/2/423-676/10/MO).