VAT: Wymiana kasy fiskalnej na nową powoduje utratę ulgi

W ramach działalności gospodarczej prowadzę pracownię krawiecką. W grudniu 2011 r. musiałam rozpocząć ewidencjonowanie sprzedaży na rzecz osób prywatnych za pomocą kasy fiskalnej. Wówczas skorzystałam z ulgi na jej zakup. W ubiegłym miesiącu używana przeze mnie kasa uległa awarii. Była ona na tyle poważna, że serwis w ramach przysługującej mi gwarancji wymienił ją na nową. Od awarii do wymiany urządzenia na nowe zaprzestałam ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej. Czy muszę zwrócić fiskusowi odliczoną wcześniej ulgę na jej zakup? –

pyta czytelnik.

Zakup kasy fiskalnej związany jest ze znacznym obciążeniem finansowym przedsiębiorcy. Aby częściowo zrekompensować ten wydatek, ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do skorzystania z ulgi z tytułu jej zakupu. Wynika ona z art. 111 ust. 4 ustawy o VAT.

Zgodnie z nim podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90 proc. jej zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł.

Pomimo tego, że w momencie odliczenia ulgi podatnik mógł spełniać wszystkie określone przepisami warunki związane z tym odliczeniem, to w pewnych przypadkach może on być zobowiązany do jej zwrotu.

Obowiązek zwrotu ulgi powodują zdarzenia ściśle określone w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT oraz § 6 rozporządzenia ministra finansów z 27 grudnia 2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących (DzU nr 257, poz. 1733 ze zm.). Ulgę trzeba oddać, jeśli wystąpią one w ciągu 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy fiskalnej, której zakup uprawniał podatnika do skorzystania z ulgi.

Dofinansowanie czasem trzeba oddać

Co do zasady podatnik jest zobowiązany do zwrotu odliczonych lub zwróconych mu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących w przypadku trwałego zakończenia prowadzonej działalności gospodarczej skutkującego np. likwidacją, upadłością lub sprzedażą przedsiębiorstwa.

Jedną z przyczyn zwrotu ulgi może także być zaprzestanie używania kasy rejestrującej, jeśli nastąpi w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży przy jej użyciu (art. 111 ust. 6 ustawy o VAT).

Przerwa w używaniu bez konsekwencji

Sam fakt oddania kasy fiskalnej do naprawy nie oznacza jeszcze zaprzestania jej używania powodującego konieczność oddania ulgi. Takie skutki ma zaprzestanie jej używania, które ma charakter trwały, a nie jedynie przejściowy. Przejściowa przerwa w ewidencjonowaniu sprzedaży na rzecz osób prywatnych, spowodowana awarią kasy rejestrującej, nie powoduje więc zaprzestania jej używania, o którym mowa w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT.

Trwałe zaprzestanie używania kasy fiskalnej może powodować dopiero jej wymiana. W tym przypadku o powstaniu obowiązku zwrotu ulgi lub ewentualnie o jego braku ostatecznie będzie przesądzał zakres uprawnień gwarancyjnych, z których skorzystał nabywca kasy fiskalnej.

Z art. 577 § 1 kodeksu cywilnego wynika, że jeśli kupujący otrzymał od sprzedawcy dokument gwarancyjny co do jakości rzeczy sprzedanej, poczytuje się w razie wątpliwości, że wystawca dokumentu (gwarant) jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, jeżeli wady te ujawnią się przed upływem terminu określonego w gwarancji. Oznacza to, że gwarant jest zobowiązany usunąć wadę fizyczną rzeczy (tj. naprawić kasę fiskalną) lub dostarczyć rzecz wolną od wad (tj. wymienić kasę fiskalną na nową).

Moduł można zastąpić

Jeżeli awaria była na tyle poważna, że serwis wymienił kasę rejestrującą na nową, to spowoduje to trwałe zaprzestanie używania „starej” kasy i obowiązek zwrotu ulgi. Jeżeli natomiast kasa rejestrująca została oddana do naprawy, która spowodowała usunięcie usterki, to jej czasowe wyłączenie z ewidencjonowania sprzedaży, nie powoduje obowiązku oddania ulgi.

Obowiązku tego nie spowoduje nawet taka naprawa, która prowadzi do wymiany modułu fiskalnego kasy. Potwierdza to interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 21 marca 2011 r. (ITPP1/443-1247/10/AJ). Dotyczy ona właśnie wymiany w ramach gwarancji modułu fiskalnego kasy rejestrującej, która uległa awarii.

Nie spowodowało to zmiany numeru fabrycznego kasy. Skutkiem wymiany modułu fiskalnego był natomiast nowy numer unikatowy (po naprawie złożono w urzędzie skarbowym informację o ponownym zgłoszeniu kasy). Izba uznała, że „fakt wymiany pamięci fiskalnej nie jest wymieniony wśród okoliczności powodujących utratę prawa do odliczonej ulgi z tytułu zakupu kasy.

Zarówno czasowa przerwa w ewidencjonowaniu przy zastosowaniu urządzenia fiskalnego spowodowana awarią i koniecznością dokonania naprawy, jak i wymiana pamięci fiskalnej nie są okolicznościami powodującymi zaprzestanie używania kasy. Wobec powyższego, wnioskodawca nie ma obowiązku dokonania zwrotu odliczonej ulgi z tytułu zakupu kasy rejestrującej w  związku z przedstawionymi w stanie faktycznym okolicznościami.”