Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 10 kwietnia 2012 r. (IPTPB3/423-22/12-2/PM).
Spółka produkująca urządzenia elektroniczne zawarła z jednym ze swoich kluczowych kontrahentów umowę na dostawy nowego wyrobu. Warunkiem przystąpienia do umowy oraz rozpoczęcia rozmów na temat szczegółów jej realizacji było uiszczenie opłaty (premii) przez spółkę na rzecz kontrahenta. Opłata ta została wniesiona w grudniu 2011 r. i udokumentowana notą księgową.
Zdaniem spółki wysokość premii nie była uzależniona od wartości przyszłych dostaw dla kontrahenta. Spółka znała jedynie wstępny okres realizacji umowy (mógł on ulec skróceniu bądź przedłużeniu). Brak zgody na dokonanie płatności mógłby oznaczać zaburzenie relacji z kontrahentem, a nawet rezygnację ze współpracy w zakresie bieżących, jak i kolejnych projektów.
W takiej sytuacji w ocenie spółki wydatki poniesione na wypłatę premii dla kontrahenta powinny zostać zakwalifikowane na gruncie ustawy o CIT jako koszty uzyskania przychodów, inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie). W konsekwencji, premia, której zapłata nastąpiła w grudniu 2011 r. powinna zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT być kosztem w dacie jego poniesienia (w grudniu 2011 r.).
Izba skarbowa nie podzieliła stanowiska spółki i uznała, że tego rodzaju opłata jest kosztem bezpośrednio związanym z przychodami spółki w roku, w którym osiągnięto odpowiadające mu przychody. Dodała przy tym, że wydatki te powinny zostać powiązane z wielkością obrotów z kontrahentem za dany rok.
Marek Suchowiecki konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Komentuje Marek Suchowiecki, konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Komentowana interpretacja dotyczy sposobu kwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów wydatków bezpośrednio bądź pośrednio związanych z przychodami. Zakwalifikowanie wydatku do jednej z tych kategorii ma bowiem bezpośrednie przełożenie ma moment ujęcia kosztu podatkowego.
W ustawie o CIT nie zdefiniowano, co należy rozumieć pod tymi dwoma pojęciami. W doktrynie i orzecznictwie wskazuje się, że przez koszty uzyskania przychodu bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć takie wydatki, które można powiązać z określonym przychodem. Z kolei koszty o charakterze pośrednim trudno przyporządkować do określonego strumienia przychodów (za takie uznaje się np. koszty o charakterze ogólnomarketingowym czy promocyjnym).
Zdaniem izby skarbowej wypłata premii pieniężnej wpływa na wysokość oraz sam fakt osiągania przychodów, przez co stanowi ona koszt bezpośrednio związany z przychodami. W uzasadnieniu organ stwierdził, że koszt premii można powiązać z wartością obrotu za dany rok podatkowy, nie wyjaśniając przy tym, co zrobić w sytuacji, gdy spółka będzie osiągać przychody z tytułu sprzedaży urządzeń kontrahentowi na przestrzeni kilku lat. Wówczas bowiem do momentu zakończenia współpracy z kontrahentem nie będzie mogła prawidłowo określić proporcji, w jakiej należałoby przyporządkować część kosztów związanych z wypłatą premii do wartości sprzedaży na rzecz kontrahenta w danym roku podatkowym.
Organ podatkowy lakonicznie wskazał przepisy, na podstawie których premia powinna być rozliczona (art. 15 ust. 4 i 4b ustawy o CIT), nie odnosząc się do praktycznego sposobu ich zastosowania.
W konsekwencji spółka nie otrzymała w interpretacji praktycznej wskazówki, jak powinna rozliczyć w czasie koszty poniesione z tytułu wypłaty premii na rzecz kontrahenta. Samo stwierdzenie o konieczności powiązania wydatku z wartością obrotu za dany rok podatkowy nie wyjaśnia wiele w sytuacji, gdy przychody są generowane na przestrzeni kilku lat, a wydatek ponoszony jest „z góry” i nie jest znany ostateczny okres obowiązywania umowy.
Jeżeli organ podatkowy zakwalifikował opisany wydatek do kosztów bezpośrednio związanych z przychodami spółki, to wydaje się,że powinny one być rozliczone w powiązaniu z wartością obrotów z kontrahentem w okresie, na który została zawarta umowa (nawet jeśli później mogłaby ona ulec skróceniu czy też przedłużeniu). Natomiast sama możliwość zmiany okresu obowiązywania umowy mogłaby być podstawą do ewentualnych korekt przy rozliczaniu tego wydatku.
